13 Ekim 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

AY L N p 4l Sayfa 4 13 /10/ 936 ffi İN p İspanya'daki kanlı ihtilâl | Çimdikl n İ p Ka a F e G imdikler j i Oviedo'da sokak muha-i — —| Bzrtir EETE -— rebeleri devam ediyor. | Yeriler. Eskiler. | | — GA Geçenlerde bi;_eîl:biyıl mü- - Prav'da, Faşist devletler murahhasları,| nakaşası olmuştu. Kafadar bazı | ü 4 a , | genç şair ve edipler, eski ve | cürmü meş.hud_ halinde yakalanmgş MÜÜCe Takikaten değerli bir. edebi rim vaziyetinde kalmışlardır, diyor. Fransa'da'matbuat kanunul)|değişiyor. Leon Blum mühim bir nutuk söyledi. Komünist şefinin nutku, | yatçıya bütün şiddeti ile hü- Burgos, 12 (Radyo) — Ge neral Franko, karargâhını Sa- lamanca'ya nakletmiştir. İhti lâlciler, San Martin ve Valle. — aglesias'ta hükümetçilerin mu- “kabil hücumlarını defetmişler- — dir, Şimal ve cenup orduları — Oebreros'ta iltisak peyda et- meğe muvalfak olmuşlardır. İki aydanberi Sen Sebasti- yen ve Bilbao'da rehine ola- rak alakonulan 123 kadın ve çocuk Bayyon'da, kızıl haçın tavassutu ile serbest bırakıl- mışlardır. AĞ Hükümet, şimdiden sonra İspanya'da imtiyaz alan şirketlerin bu — imtiyazlarını — tanımıyacaktır. Oviedo'da general Veter'e kuvvetleri mühim bir sevkul- ceyş noktası olan Cibreasu işgal etmişlerdir. Madrid de- miryolu tayyareler - tarafından bombardıman edilmiştir. Va- lancia ile Madrid arasında demiryolu kesilmiştir. Hükü- — metçiler, Valanciya'da iki tica- ret gemisi silâhlandırarak, mu- avin kruvazör haline koymuş- lardır. Marsilya, 12 (Radyo) —Bir nyol vapuru, Madrid hü- — kümetine yardıma giden 500 yolcu ve 500 tondan fazla — giıda ve harb levazımı yüklü olduğu halde hareket etmiştir. Moskova 12 (Radyo) — Sendikalar arasında İspanya için toplanan iane, 20 milyon — rübleye baliğ olmuştur. Rus- — yadan . yiyecek ve elbise de — gönderilmektedir. — M Molotof, İspanya elçisi — şerefine bir ziyafet vermiştir. Madrid 12 (Radyo) — Ma- k den amelesi, Oviedo'ya tama- — men işgal etmek üzeredirler. Sokak muharebeleri devam etmekle beraber, âsiler kışla- — lara ve silâh fabrikalarına sı- — ğınmağa mecbur edilmişlerdir. Birçok evler dinamitle berha- va edilmiş, bütün yollar ka: -— patılmıştır. — Madrid'de neşredilen - bir — emirname ile, hava laarruzuna “karşı müdafaa tedbirleri alın- — mıiş, gazino, lokanta ve diğer yerler - kapatılmıştır. Geceleri şehir zifiri bir karanlıkla kap- — lıdır. Saat 23 den sonra so- — kaklarda yalnız resmi memur- lar ve hususi müsaadeyi haiz “gazcteciler dolaşmaktadır. Moskova, 12 (A.A) — İs- /— panya işlerine ademi müda- ANADOLU b DAT örüraZ — Günlük siyasal gazete j Sakip vo:boşyazganı Haydar Rüşdü ÖKTEM — Umumi neşriyat ve yazı işleri müdürü: Hamdi Nüzhet İkinci Beyler sokağı partisi binası içinde İzmir — ANADOLU - Posta kutusu 405 ABONE ŞERAİTİ Ü Yullığa 1200, altı aylığı 700, ç aylığı 500 kuruştur Yabancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır. — Hertyerde 5 — kuruştar - | mış ve hale komitesind”'evelisi gün: kü münakaşalardan bahseden Pravda gazetesi mezkür ko- mite mesaisinin hiç de mucibi memnuniyet — olmadığını, bu münakaşalarla sabit olduğunu kaydederek diyor ki: — Eğer ademi müdahale anlaşmasına riayet edilseydi bu anlaşma derhal tesirini gös- terecekti. Fakat âsiler faşist- lerden mütemadiyen artan bir yardım görmüşlerdir. Sovyet hükümetinin 7 İlk teşrin tarihli beyanatı müda- halecilerin bitaraflık maskesini yüzlerinden düşürmüş ve bun- ların arasında taşkın bir kin ve garez uyandırmıştır. İnkâr kabul etmez vakıalar karşısında memleketlerin mü- messillerinin Londra komite- sinde cürmümeşhud halinde yakalanmış mücrim vaziyetinde kalmışlardır. Irlanda İngiltere'den tama. men ayrılıyor Londra, 12 (AA) — Sun- day Dispatch'a göre M. Dö Valera'nın — önümüzdeki ay içinde meclise tevdi edeceği yeni Irlanda kanunu esasisi serbest - İrlanda ile İngiltere krallığı arasındaki son bağla- m da ortadan kaldıracaktır. Yeni kanunu esasi valii umumi makamını ilga edecek ve onun yerine vatandaşların hükümranlık hukukunun yük- sek muhafızı olan serbest dev- let reisi kaim olacaktır. Riyaset makamına gözün- deki ariza dolayısile şıiı.ıeı- mekte olduğu endişeler zail olduğu takdirde bizzat M. Dö Talera gelecektir. M. Dö Va- lera çekilmeğe mecburiyet his- settiği takdirde kendisine hü- kümet riyasetinde şimdiki sa- nayi ve ticaret nazırı M. Be- nes halef olacaktır. Londra'da fa. şistlerle çarpışma. Londra, 12 (A.A) — Bin- lerce faşist aleyhtarı dün Tum- bridger Vells'de nümayiş yap- makta olan kent - faşistlerini domates ve çürük yumurtalar ile bombardıman etmişlerdir. Bir nümayişçi tevkif edil- miştir. | Bursa'da tayyare Kulübü açılacak.. Bursa, 12 (Hususi) — Bur- sa'da bir tayyare kulübü açı- lacaktır. Türkkuşu'na dahil olanlar, bu kulübün tabit âza- ları tayin edilecekler ve ha- riçten de âza kaydolunacaktır. Yunan Veliahdı Atina, 11 (A.A) — Veliahd Pol tayyare ile Drama'ya var- oradan da Trakya oyunları finalinde hazır bulu- narak galiplerin mükâlatlarını vermek üzere Gümülcüne'ye hareket etmiştir. Rusya'nın bir yasağı Oslo, 12 (Radyo) — Sov- yet hükümeti, Rus vapurları- İçünü geçmiş nüshalar 25 kuruştur. D nn Norveç İimanlarına uğra- masını men'e karar vermiştir. Bunun sebebi, Troçki'nin Nor- cum ediyorlardı. Aralarında, nazar noktası farkı da pek azdı amma, ye- niler, birdenbire şöhret kazan- mak için ve usulen; — Put gibi şöhretleri yıka- cağız. Diye-diye eski edibe nefes aldırmıyorlardı. Nihayet o za- vallı, süküte mecbur kaldı. Dün bu hâdiseyi münakaşa ediyorduk. Zarif bir zât Nas- reddin hocanın şu fıkrasıni anlattı: Bir bayram günü, Nasreddin hoca evden çıkıp civardaki “meydanlıkta gülüp oynıyan çocukların yanına gelmiş ve onları seyire başlamış. Bir aralık, muzib bir çocuk hocanın kavuğunu kapmiş ve arkadaşlarının teşkil ettikleri halkaya fırlatmış. Çocukların ne afacan, nc alaycı şeyler olduklarını bilirsiniz. Kavuk, başlamış elden ele dolaşmağa. Hoca, bu halkanın etrafında fırı-firl döner ve kavuğunu, bu yaman afacanların elinden kurtarmıya çalışırmış. Hoca kızdıkca, bağırdıkca çocukları da nâraları, keyifleri artınış. Rahmetli bakmış ki, kız- makla, bağırmakla olacak de- ğil; başlamış yalvarmıya.. Fa- kat hocanın bu hali, ikinci bir alay vesilesi olmuş. Zavallı bakmış ki, bu da nafile (Lâ- havle... ) Diyerek meydandan ayrılmış. İleride bir dostu ken- disini görmüş. B deRik mübarek kavuğu şerif, Böyle, başı açık, nerelerden teşrif?. Hoca mahzun-mahzun boy- nunu bükmüş: Çocukluğu hatırma gelmiş te, şu meydanlıkta çocukların içine karıştı. Onlarla oyuna daldı.. Cevabını vermiş.. Fıkrayı anlatan zat, ne de- mek istiyordu; Gençlerle mi, yaşlı ediple mi eğleniyordu anlıyamadım. Çimdik , Nişan tevziatı Roma, 12 (Radyo) — Al- manya'nın Roma sefiri Fon Hasel, İtalya hava müsteşarı general Vole'ye tayyare nişanı vermiştir. Bundan başka ge- neral Pelegrini ile diğer altı büyük İtalya zabitine de ikinci rütbeden hava nişanı vermiştir. Elektrik 20 Para indirildi Elektrik kilovat tarifesi, na- fia müesseseleri komiseri Su- ruri Devrimer'in reisliği altın- da toplantıda 19 dan 18,5 kuruşa indirilmiştir. Yeni tarife, tasdik için Ve- kâlete gönderilmiştir. Tramvay tarilelerinde şimdilik tenzilât mümkün değildir. Şirket yeni tenzilâtı kabul etmiştir. hani Evlenme Ahmed Nesimi'nin baldızı Meliha ile belediye varidat mümeyyizi Celâl Özyürek'in evlenme merasimi, dün bele- diye evlenme dairesinde gü- zide davetliler önünde parlak bir şekilde yapılmıştır. Yeni evli adis Alman'ları kızdırdı. —————. Almanya hudutta tedbirler aldı. Meç'te, komünistlere karşt nümoyişler yapıldı. Fransız başvekili mühim bazı mali ıslâhat yapılacağından da bahsetti. Paris, 12 (Radyo)— Başba- kan, matbuat kanununun de- ğiştirileceğini, gazetelerin mu- habirlerini bildirmeğe mecbur tutulacağı, parlâmentoya bu- nun için lâyiha verileceğini, efkânumumiyeyi vatani hiya- nete kadar götüren bugünkü vaziyete nihayet verileceğini söylemiştir. Berlin, 12 (Radyo) — Ko:- münist lideri M. Torez'in Meç- teki nutku Almanya'da fena karşılanmıştır. Berliner Ta- geblat; — Aleyhimizde söylenen bu adam kimdir diye araştır- mıyacağız. Fakat Fransa, bu hakaretamiz sözlere lâkayıttır. Bunlar ise, Moskova'nın di- rektifi ile söylenmiştir. De- mektedir. Paris, 12 (Radyo) -- Sağ canah gazetelerine göre ko- münistlerin Meç toplanlısı mu- vaffakıyetsiz. geçmiş, ancak 600 kişi toplanmış ve kısa bir nümayiş yapılmıştır. Şuersfen'deki komünist nü- mayişi 7 dakika sürmüştür. Berlin, 12 (Radyo) — Ko- münistlerin son nümayişi üze- rine Almanya, kendi hudutla- rında bazı tedbirler almıştır. Paris, 12 (Radyo) — Fran- sız faşistleri şeli miralay De ,la Rok, Parti komitesinden beş arkadaşile bugün, mefsuh birlikleri yeniden vücuda getir- mek ve halkı toplantıya davet etmek suçile istintak dairesine davet edilmiş ve dinlenmiştir. Faşist şefi, 20 muhafızile gelib hâkimin yanına çıkmış, muha- fızları; koridorlardaki muhafız- lar tarafından kapı dışarı edil- miştir, Şef adliye sarayından ayrılırken birkaç kişi tarafın- dan alkışlanmıştır. Paris, 12 (Radyo) — Dün, nümayişlerle geçmiştir. Başba- kan M. Blum, M. Kamil Şotan ve M. Daladiye'nin nutukları alâka uyandırmıştır. Dahiliye bakanı, Lens nü- mayişte bulunmuş ve belediye dairesinde bir nutuk - söyle- miştir. Bakan bu nutukta sosyalist- lerin kabineye — müzaberetini istemiş, yeni hastaneyi açmış- tır. Bilâhare Başbakan ve ka- nsı gelmişler, madencilerin zi- / yafetinde bulunmuşlardır. Da- hiliye nazırı burada da bir nutuk — iradederek hulâsaten demiştir. ki: — Bugünler intizam ve di- sipline muhtaçtır. Aksi takdir- de çalışmamızın neticesi boş- tur. ÂArzumuz cumuriyeti mü- dafaa ve muhalazadır. Bundan sonra Başbakan M. Blum söz alarak şunları söy- lemiştir: $ — Parlamento açılınca yeni ve mühim mali ıslâhat lâyiha- ları vereceğiz. Hedefimize va- DsiK nn Bi | racağız.. e ri lirse kimse bizi yolumuzdan çeviremez. Faaliyete gelecek, yeni iş sahaları açılacak, beynelmilel ticaret dirilecektir. Bütün işlerde halkla bera- ber olmak isteriz. Halk cep- hesi ile temasımızı iyi bulmı- yanlar vardır. Fakat biz bunu şeref sayarız. Kuvve'imiz halk- tan gelmektedir. Binaenaleyh bu cephe ile temaslarımı ke- semem. Halk cephesi teccrübesi bu- gün işçi sınıfının tecrübesi de- mektir. Bizi biribirimizden ayırmak propagandalarına ta- kılmamak lâzımdır, çiftçi ile ameleyi ayırmak istiyenler va- tan hainleridir. Bu iki namuslu işçi daima beraber kalacaklar- dır, ezilenler onlardır. Ezen- lerin sözlerine kıymet verme- melidir. Biz sosyrlist hükümet değiliz, programımız halk cep- besi pragramıdır. Bizi inhilâl ettirmek istiyenleri mazur gör- melidir. Kabinemiz, komünist- lerin itimadını kazanmış - ilk Fransız kabinesidir. İşçi ve çiftçileri temsil ediyoruz. Mes- lek ve hedefimiz aşikârdır. Cephemize ve halka karşı va- zilelerimiz, onların da bize karşı mecburiyetleri — vardır, bunlar hüsnü ifa edilmelidir. Biz müşkülâta düşürülmeme- liyiz. Ben demokrasiye ina- nan, onu sevip lüzumlu gören bir adamım; vazifem, demok- rasi kadrosu dahilinde, beşe- riyetin ıstıraplarını mümkün olduğu kadar azaltmaktır.., Başbakanın bu nutku hara- retle alkışlanmıştır. Paris, 12 (Radyo) — — Jur- nal Dedeba, Blum kabinesine çatarak: *Hükümet Alsas'taki Mos- kova'nın alâkası bulunan ha- reketleri nihayete — erdirmek için acele etmelidir. Çünkü, Rusya Madrid — mes'elesine yardım etmek için merkezi Avrupa'da hâdiseler çıkmasını istemektedir.,, Demektedir. Metz, 12 (Radyo) — Komü- nist Lideri M. Thorez, bir be- yanname neşr ila halkı kon- feransa davet etti. Loren cep- hesi mensupları da şehir ve kasabalar halkını, buna pro- testoya davet ettiler. Bu mu- kabil grub, Kristal sarayının etrafında toplandılar. Birisi, Dervulede heykelinin kaide- sinden söz söyledi. Halk, Mar- seyezi terennümle; Fransa Fransızlarındır. Kah- rolsun Torez! Diye bağırıştı. Polis müda- hale etti, bazılarını tevkif etti. Seyyar muhafızlar, komünist- lerin içtima salonunun etra- finı muhafazaya aldılar. Belc- diye reisi, Reisicumura - bir telgraf çekerek, komünistlerin toplantısının vahim karışıklıklar, çıkarabileceğini bildirmiş, yük- | CK iyetin ul NArAkK GO oS lantının — men'ini — istemiştir. Müsteşar da ayni şeyi istiyer — rek mes'uliyeti kabul edemi- yeceğini bildirmiştir. Strasburg, 12 (A.A)— Dün akşam Strasburg bölgesinde komünistlerin nümayişi ile Nus yonalistlerin. mukabil nüma- yişleri ufak tefek hâdiselere sebebiyet vermiştir. Bilhassa Bisviller'de 16 ki- şi tevkif edilmiştir. Paris, 11 (A.A)— Dün öğr leden sonra meçhul asker meşalesi merasimi münasebe- tile Eteile meydanında bazı hâdiseler olmuştur. İki bin kişi nümayiş tertib etmek te- şebbüsünde — bulunmuşlardır. Polis bunları dağıtmış ve içle- rinden on kadarını tevkif et- miştir. Metz, 11 (AA) — Komü nistlerin içtima! takriben üçbin kişi hazır olduğu halde saat 20 de başlamıştır. Takriben üçyüz kadar mukabil nümayişçi içtima salonunun önünde top- lanmışlarsa da seyyar muha- fızlar tarafından defedilmiş- lerdir. İçtima normal bir surette başlamıştır. Salonda ve dışar- da münferid bir takım protesto sesleri işitilmiştir. Salon tamamile seyyar muha- fızlar tarafından ihata edil miştir. Mukabil nümayişçilerden mü- rekkeb bir takım grupların civardaki kasabalardan içtima yerine doğru gelmekte olduk- ları haber verilmektedir. Macaristan'da Siyasi faaliyete ha- |; zırlık mı var? Budapeşte, 12 (Radyo) — Macar hükümet naibi Amiral Horti, İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciyano ile Prusya baş- vekili ge):ıwal Göringyi kabul eylemiştir. Budapeşte, 11 (A.A)— Ye- ni başbakan Darani'nin tayi: ni resmi gazetede intişar ede- cektir. Budapeşte, 11 (A.A)— Nai: bi hükümet Amiral Horti ile Habsburg hanedanına men- sup arşidükler, M. Göring ve —— M. Ciyano ve sefirler dün — general Gömböş'ün saat 18de yapılan cenaze merasiminde hazır bulunmuşlardır. Merasim pek - şa'şaalı ol: muştur. Alayda İtalya ve Al- manya tarafından gönderilmiş olan askeri heyetler nazarı dikkati celbediyordu. Peşte, 12 (Radyo) — Bugün sabahleyin kont Ciyano tay: yare ile Roma'ya dönmüştür. Saat 10 da da Avusturya baş" vekili Viyana'ya hareket et* miştir. S General Göcring, öğleye yakın bizzat idare ettiği bir tayyare ileBerlin'e avdet et