13 Ağustos 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6
ç 5 “Alman Milletine ””-”””” 83 Başka türlüsü olamaz: Akli selimimizden beklenen budur. Ben böyle demekle meselâ: iki bik sene önce ( Tasit ) in tarihinde dediğinden başka bir şey söylemiş olmiyorum. Roma'lılar, muharebe ettik- leri Barbarlarla olan münase- | betlerinde: Onların silâhlarına | karşı durmanın, ilâhi ve insani kanunlara, caniyane bir ısyan- dır, diye düsünüyorlardı. Şimdi : “Alman'lar bu bo- yuduruğa lâyıktı, — diyorlar.. “Farzedelim ki öyle.. Hem böyle olduğuna inanmıyanların bile böyle görünmeleri gerek- tir. Düşmana gidip te vatan- daşlarımızdan şikâyet edersek düşman bizi daha adi ve ha- kir görür. VI — Felâketimizin sebep- lerini yukarıda zikrettik. Bu, Alman devletlerinin. hepsine - de racidir. Eğer bunlardan bi- rini daha fazla mesul etimek idâzım ise bu: Ben 'daha iyi yapacağım diyerek diğer AL- man devletlerini e işinden atarak kendisi alandır. O za- man bu hataları yapanların aleyhinde söz söylemeyip te bugün iş işden geçtikten sonra söyliyenleri doğru yolda gör mem, Bugün böyle diyorlar. Amma o zaman mevki — ikti- darda olanların, bir kemiğe, » Meddahlıklarını — yapıyorlardı. — Felâketimizde : Asilzadelerin, O nazırların, generallerin, herşey Bi — lik, ahlâk ve âdat, olup bittikten sonra söyleme- sini bilen siyasi muharrirlerin kabahatlerini de unutmıyalım. O muharrirler ki iktidar mev- | — » künde olanlaı meth, düşen- leri zemmetmekten başka bir şey bilmezler, Bununla beraber, böyle ya- zanların bundan — maksatları- nin : * İstikbâlde bir daha böyle yapanlar olmasın ,, ol- » duğuna da hükmedilebilir. Bu takdirde bu, yalnız, ihtiyatsızca bir hareket olur. — Eğer hareketleri tasvip edi- — lebilse biz de hüsnüniyetlerine verirdik. Çünkü bizim acı fe- lâketlerimizde ; sadece işin başında olan birkaç adamdan değildir ; devlet makinesinin hepsinin görüşlerinden ve ha- talarından doğmuştur. (Zama- nenin fikri, o zamanın ha» taları, cehalet, zaaf, çekingen- K bunların — hepsi birer sebepti). Belki hü- — kümetler, şehirlerden daha az — — kabahatlidir. Vatandaşların he- — pisi, hattâ bugün ateş püskü- renler bile, şunu itiraf etme- lidirler ki öyle bir durumda Bi — conlar da başka türlü yapa- Mazlardı. Aşırı fenalık veya ihanet edenler azdır. Başımıza — gelmiş şeyler için sebep ol- — mak üzere muhakeme ve ce- saret noksanlığı kâfi gelir : Bu, öyle bir hatadır ki herkes bundan tertemiz çıkamaz. Bir < Sösyete yüksek bir kuvvete — malik ise, âzalarından her bi- vi de öyle kuvvetlidir. - Şunu ilâve edelim ki bu /—bapta her vatandaşa mesuli- yetini yükletmeğe kalkmak, ; istikbâlde bir daha böyle şe- — ye düşmemeğe kâfi değildir. — Yapılan hata bilinir ise, bir — daha bundan çekinmek müm- , kündür. Fakât insan kendini düzeltmezse namütenahi olan Ğ n , d â6 - FihteninHitabesi îeoinn:)ll. Rahmi Balaban (Yarın) lar, başka hatalar geti- rebilir. Biz ; ancak kökten değiş- mekle kendimizi kurtarabile- ceğimize kanüz. Eğer ateş püsküren muharrirler, bize bu hususta yardım etmek niye- tinde iseler ; işi hüsnüniyetle yapmakta olduklarına inanırız. Bu karşılıklı — ithamlar ; ta- mamen acamicesine, faydasız ve yanlış birşeydir 1 Bizi ec- nebi karşısında kirlettiriyor ; ve ona bizim ahlâki değeri mizi ve durumumuzu öğreti- yor : Yoksa o, bizi bu kadar fena sanmaz. Eğer pratik ha- yatta bizba derece tecrübesiz görünürsek ; ( Hakim millet ) olmanın iyiliklerini bilmezler, diye hakkımızda hüküm veri- yorlar, İçimizden bazıları ; ecnebi : Bizde kanuni olmuş olan (Sırf) lığı kaldırdı diye, bize servet ve bir vatan getirdi demeğe kadar vardılar. Bırakın bü istihzaları... Bunlar eski met- tahlığın bir aksi sedasını an- dırıyor... Hiçbir Avrupa milleti bizim gibi hareket etmez : Ecnebi hâkimiyetinin iptidasından iti- baren, eski hükümet adamla- rını, — vatandaşlarımızı — itham etme, yeni efendileri aşırı methetme.... Bu utanılacak hareketten, yalnız mesulleri bırakıp, ma- sumları nasıl kurtarmalı ? Bir yol vardır : Böyle yazılar ba- sılmamalı ; böyle muharrirleri kimse okumamalı : Vakit ge- çirme, boş bir tecessüs, geve- zelik, eski mevki sahiplerinin düştüğünü görmek zevki için dahi olsa.. ! Doktorların iyi bir teşebbüsü Muğla, 12 (A.A) — Vali ve parti başkanının teşebbüsü ile toplanan serbest ve memur doktorlar sıtma — mücadelesi bulunmıyan — yerlerde — sıtma ile mücadeleye karar vermiş- lerdir. Doktorlar bu ödevi parasız ve bir memleket işi olarak yapacaklardır. Bu ödevin ya- pılmasına perşembe günü baş- lanacak ve doktorlar ilâçları köylünün ayağına götürecek- lerdir. Parti başkanı ve valinin bu teşebbüsü büyük bir ilgi uyan- dırmıştır. Fransa Hududa asker Tahşit ediyor.. Henday, 12 ( Radyo ) — Fransız erkânı harbiyesi, İs- panya hudutlarında asker tah- şit eylemiştir. Bu - hareket, İspanya hâdisatının - ehemmi- yet kesbettiğine delâlet et- mektedir. Moskova'da siyasi bir tevkif Moskova, 13 (Radyo) — Japonya- sefarethanesine men- sup iki kavas, sefarete ait bir takım evrakı - hamilen yolda giderlerken, Rus zabılası tara- fından tevkif edilmişlerdir. Ja- S İspanya Haberleri.. —Başı inci sahifede — Dun yirmi kilometre ötesinde bu- lonan Tolosa şehrini zaptettiklerini söylemektedirler. Lizbon, 12 (A.A) — Rad- yo kulüb Burgos'taki âsiler hükümetinin, şayet Madrit hü- kümeti dün Barselon divanı harbi tarafından idama mah- küm edilmiş olan general Go- ded ile general Burriel'in ce- zalarını tahfif etmediği — tak- dirde şimdiye kadar esir edil- miş ve şimdiden sonra esir edilecek olan hükümete sadık zabitleri idam edeceğini haber vermektedir. Barselon, 12 (A.A) — Âsi general Göded ile Burriel bugün idam edileceklerdir. Dava esnanında bu iki gene- ral isyanın cumuriyet aleyhine müteveccih — olmayıp - İspan- ya'da hüküm sürmekte olan anarşi aleyhine mütevcecih bu- lunduğunu beyan etmişlerdir. İsyanın gayesi iktidar mev- kiinin kızıl diktatörlüğün eline geçmesine mani olmak idi. Burgos, 12 (A.A) — Havas Ajansının muhabiri İspanyol vatandaşlarının isyan sının davetlerine icabetle para ve mücevherlerini Burgos hü- kümetinin açmış olduğu iane sandığına götürmekte ne de- recde istical etmekte olduk- larını kaydetmektedir. Yalnız Cumartesi günü iki milyon paceta iane dercedilmiştir. Paris, 12 (A.A) — Selâhi- yettar mehafil İtalya hükü- metinin İspanya — işlerine mü- dahale edilmemesi hakkında- ki itilâlnamey ecnebi memle- ketlerde gönüllü” kaydedilme- sini ve iane toplanılmasını meneden bir madde ıthal edil- mesini istemiş olduğunu teyit eylemektedir. Paris, 12 ( ALA ) — İsveç hükümeti İspanya'ya harp mal- zemesi verilmiyeceğini harici- ye nezaretine bildirmiştir. Felemenk hükümeti buna mümasil bir karar almıştır. Norveç hükümeti diğer dev- letlerin de — iştirak etmeleri şartile İspanyol işlerine müda- hale ediîncmesinc mütcallik itilâfa iştirak edeceğini Frsnsa hariciye nezaretine bildirmiştir. Hendaye, 12 (A.A) — Za- raus mevkiinde mahsur kalmış olan Arjantin büyük - elçisi sağ ve salim olarak Saint Jean dö Luza gelmiştir. Lizbon, 12 (A.LA) — Âsiler henüz Badajoza varamamış- dardır. Fakat daha - şimdiden yüzlerce kadın ve çocuk Por- tekize iltica etmek üzere nehri geçmekte, bunların kocaları, babaları ve karddşleri ise asi- lerin artık gecikmesi ihtimali ol- mıyan taarruzlarını Badajoz et- rafında tevekkülle beklemek- tedirler. Vukua gelecek — muharebe- nin çok şiddetli olacağı tah- min edilmektedir. Albay Cas- tejonun kumandası altındaki âsi kuvveti Badajoz üzerine yürümektedir. Bu kuvvetin ba- taryaları, tayyare ve — mitral- yözleri vardır. Fakat madrid hükümetinin kendilerine — yar- dımda bulunacağı suretindeki vaidlerine rağmen milis kuv- vetleri silâh ve mühimmattan mahrum bulunacaklardır. Madrid, 12 (A.LA) — Da- hiliye nazırı dünkü günün sü- künet içinde geçmiş - olduğu- rüesa- pon sefiri, Rus hükümeti nez- | nu beyan etmistir. dinde protestoda bulunmuştur. Yarbay Sandino milis kuv- “ZINGAL,, Parkeleri || En modern ve en son sistem usulle fırınlanmış ve kurutul- muş, içinde haşerat yaşatmaz, şeklini kat'iyyen _değıştır- mez, çok uzun müddet en modern konförü temin eder. — * ©6-——— — EVLERİNİZİN TABANLARINI ZINGAL. Parkelerinden vetlerinin Saragosse istikame- tinde ilerlemekte — olduklarım beyan etmistir. A, D. C. gazetesi bu kuv- vetlerin Saragosse'e 10 kilo- metre kadar yaklaşınış olduk- larını yazmaktadır. Madrid, 12 (A.A) Ha- Vas ajansının Guadarrama cep hesindeki muhabiri,'dün vazi- yette bir güna değişiklik hasıl olmamış olduğunu, maamafih yakında mühim bir taarruz hâreketinin yapılmasının muh- temel bulunduğunu — bildir- mektedir. Barselon, 12 ( Radyo ) — Muhakemesi — biten — general Godes ve Burget dün verilen karar üzerine bu sabalı kur- şuha dizilmiştir. Bunlar Bar- | selon askeri ısyanının muhar- rik ve müşevviki addedilmiş- lerdir, Madrid, 12 (Radyo)—Mad- rid İngiliz konsolosu İngiliz tebeasına İspanya'yı terket- melerini bildirmiştir. Burgos, 12 (Radyo) — Âsi kuvvetler karargâhi umumisi Badakos'un general Franko tarafından işgal edildiğini bil- dirmiştir. Bürgos, 12 (Radyo) — Dün Aragon cebhesinde vukua ge- len harb hakkında resmi teb- liğ neşredilmiştir: Madrid-e mensub kuvvetli bir kıta Bel Site üzerine iler- lemekte iken âsilere mensub bir kıta karşısma - çıkmıştır. Şiddetli bir müsademeden sonra Madrid kuvveti - firara mecbur kalmıştır. Firariler 200 maktul ve pekçok harb leva- zi — birakmışlardır. Bunlar arasında 20 mitralyöz da var: dır. Bu zafer, âsi kuvvetlerin 10 kilometre daha ilerleme- sini temin etmiştir. Bürgos, 12 (Radyo) — To- loza zaferinden sonra Sen Siyastiye'nin vaziyeti de teh- likeye düşmüştür. Asiler şehrin sularını kes- mişlerdir. Ceneral Mola Sa- ragora'dan — Burgosa — dön- müştür. Madrid, 12 (Radyo)— Res- mi gazete, kükümet elinde bu- lunan şehir ve mevkilerin isimlerini neşretmiştir. Ve ay- ni gazetede harp mıntakaları da tesbit olunmuştur. Burgos, 12 (Radyo) — Ge- neral Franko'nun yeni kuvvet ve silâhlarla Madrid'e taarruz hazırlığında — olduğu haberi Madrid ve Barselon'da endi- şe uyandırmıştır. General Franko ve general Mola Madrid'i — bugünlerde zaptedeceklerdir. Ayni zaman- da diğer yerleri de işgal ede- cekler ve temizliyeceklerdir. Âsi kuvvetlerin şimdiye ka- dar topladıkları iane 12,000,000 Peçeta altına baliğ olmuştur. Dün isimlerini vermiyen üç zengin sadece 3 milyon Peçeta vermişlerdir. Bir fakir de bü- tün serveti olan 25 Peçeta'yı vermiştir. | almış, avdet etmişlerdir. YAPTIRINIZ Taahhüd miktarı çoktur. Cenubi Amerika ve Filipin'de ve Lâtin Amerika'da da iane- ler toplanmaktadır. Paris, 12 (Radyo) — Fran- sızlar Madrid hükümetine 20 yeni tayyare daha satmışlar- dır. İspanya hükümetinin al” dığı Fransız tayyarelerinin ye- künu 35 tir. Sağ cenah meb'uslarından M. Javiye Valad meclise bir takrir vermiş ve bu hadisenin tenvirini istemiştir. Paris, 12 (Radyo) Paris kabinenin vermiş olduğu karar hilâfına olarak Fransa'dan Madrid hüküme- tine yeniden tayyareler veril- miştir. Sağ cenah gazeteleri bu hâdiseyi Fransa'nın ver- diği söze ademi sadakati şek- Hinde telâkki etmektedir. Paris, 12 (Radyo) — İki İspanyol tayyaresi Burjeye dün öğleden sonra vâsil olmuştur. Bu iki tayyare 2255 kilo altın gazeteleri, Eski bir nazır diyor ki: Pahpelons; Tt YA A Lerroux — kabinesinde adliye nazırliğinda'? Bulunmüş eli Don 'Rafael Ayzpun Havas Ajansı muhabirine beyanatta bulunarak, hükümet kuvvetle- riyle âsi kuvvetleri arasında cephe hattının şu suretle tah- dit edilebileceğini söylemiştir: Ganarnier yakininde Fran- sız hududu Huesco, Siğuenza, Apienza, Segovia, Avila, Pla- ciezca, Caceres, Badajoz, Ti- rente, Decanfos, Sevilla, Cor- doba, Malaga Eski nazır son günlerde va- ziyetin değişmemiş olduğunu beyan etmiştir. Şurası kayde- dilmek icabeder ki yukarıda çizilen hatta hükümet kuvvet- Öviedonun — şarkındaki bütün havaliye tâ Fransız hu- duduna kadar hâkim bulun- makta ve esirler de Granda havalisini işgal etmektedirler. M. ÂAyzpun general Mola- nın Madrid'e tecavüz etmek için cenuptan gelmekte olan general Franko'nun kuvvetle- rini beklemekte olduğunu söy- lemiştir. General Franko sev: külceyş noktai nazarından pek o kadar chemmiyetli olmiyan şark: havalisini ihmal ederek kumandasındaki Faslı kuvvet- leri İspanya'nın cenubi şark ha- valisini tahşid etmiş olup şi- mali garbiye doğru ilerlemek- leri tedir. M. Ayzpun Madrid'in pek yakında şimalden ve cenuptan ayni zamanda tehdit edilmesi mühtemel bulunduğunu ilâve etmiştir. Başvekilin beyanatı : Madrid, 11 (A.A) — Baş- vekil gazetecilere beyanatta bulunarak, hükümet kuvvetle- rinin — vaziyetlerinin günden güne salâh bulmakta oldu- gunu söylemiştir. Hendaye, 11 (A.A) - vas ajansı muhabirinden : Ha: Yaüekles öi SS Âsi kuvvetlerin sabahtan- beri İrun'a taarruz - ettikleri zannolunmaktadır. Bu sabah bütün cephe hattı boyunca bir topçu düellosu başlamış- tır. Bu taarruzun general Mo- lanın Tolosayı ele geçirmek için. Guipuzcoa mıntakasında icrasına girişmek tasavvurunda bulunduğu kat'i hareketin baş- langıcı olması muhtemeldir. Çünkü — Guipuzcoa'daki — âsi kuvvetler iyi talim görmüş cf- rattan olup Hornalde iyi ten- #ik edilmiş “hava kuvvetlerin: den yardım görmektedirler. Maamafih âsi küvvetler İspan- ya'nın cenubunda beklenilmi- yen bir takım muvaffakıyetler elde etmeleri ve yahut gene- ral Franko'nun Madrid istika- metinde yeni bir ileri hareketi yapması takdirinde general Mola'nın taarruzunun — tehir edilmesinin ihtimali vardır. Erzurum'da Nafıa işleri.. Erzurum, 12 (A.A) — Na- fia vekâleti müsteşarı yanında- ki heyetle beraber şehrimize eldi ve üçüncü umumi mü- ettişle nafıa işleri etrafında görüştü. Memleketin imarına aid işleri konuşmakta bulun- dukları bir sırada müsteşar müharrimize şu izahatı verdi: Sivas-Erzurum — hattı inşaa- tımı görmek için devlet demir- yolları inşaatı dairesi rcisi ve bu kısmın inşaat müdür ve mühendislerile birlikte Sıvas- tan itibaren hat boyunu taki- bettik. Sıvas-Erzurum ve Ma- latya battının birleştiği Çetin: kaya istasyonuna kadar ray döşenmesi bitmiş olduğu için Nafıa vekili Ali Çetinkaya'nın maiyetinde olarak ayni heyetle bu istasyona kadar geldik. Vekil oradan Malatya istika- metine ve Divrigiye kadar Erzurum yolu üzerinde yapılan inşaatı tetkik ederek Sivas'a avdet ettiler. Biz de oradan ayrılarak hat boyunu takıben Erzincan'a gittik. Ve oradan da buraya geldik. Divrigi'den Erzincan'a seya- hatımız iki gün sürdü. Bura- ları Sıvas-Erzurum hattının en güç ve en arizalı parçalarıdır. Bu kısım üzerinde Frat'ın dağ- lar arasında sıkıştığı Çaltı bo- gazı hemen geçilmiş gibidir. Onbeş kilometre uzunluğunda ve içerisinde 5 kilometre tu- lünde tuneller açmak mecburi- , yeti olan Atmi boğazına kazma ile saldırılmış bulunuluyor. Bu boğazı aşmak Erzurum'a var- mak demektir. Bu itibarla de- miryolu 1937 de Divrigi'ye ve 1939 da Erzincân'a ve 1939 Eylülünde de Erzurum'a varacaktır. #elçika'da Askerler arasında Komünist propagandası Brüksel, 12 (Radyo)—Ordu askeri komisyonu Belçika as- keri arasında yapılan menfi ve komünist propagandaları üzerine tetkikatta bulunmuştur. SÖr 5. Üa e
