15 Nisan 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

Y — Sayta 2 N n : ; z ününTelya Alman Milletine Fihte'nin Hitabeleri 9 Valz olarak ordaya girmek istedi. Oca müvaffak olamıya rak hiçolmazsa ufak tefek harp masrafına İştirak etmek İstedi. Herkes gibi oda zaferi — kat'i Umuyordu, —17 — teşrinlevvel 1806 da herkes kadehler elde zaler haberini beklerken boz gönlük baberi geldi. Müdofaa ©x kalan Berlin kapıları, İler- lemekte ölsn Napolyon'a açıktı. Hiçbir millet, hiçbir. zaman “böyle bir uçtan öteaca âni Böçlşe maraz kalmamıştır. Fihte âllesini — Berlin'de bırakarak, hükümet erkâniyle kaçtı. Ertesli sene ona Köclgeberg te muvakkat müderris görü yoruz. Prosya monarşisinin ba- şına gelecek — olanlara — İştirake kat'i soratte karar vermiş ola rak — Friadlandın — azefasinde Danimarka'ya İltlca etti. Boz gönlüktan sonra İse — Berlin'e gitmek için Fransız'ların gitme- #lol beklamk iştiyordu. Allesi elradını görmek argusu şiddet lendi. Berlin'de tenha bir bah çenin bir köşesinde, galiplerle biç temasa gelmeden, bir pa *iyonda yerleşti. Nupolyoo, Prusya'yı yaloız seki ayalatleri içine soktuktan sonra şimdi artık herşeyi ye öiden yapmak lâzım geliyordu. Bökümet, Fihte'ye, bir üniver. #İte programı yapmağı memur etti, Tatbik edilemiyen progra mı, amelt mektepler tesla edil mesini ve burada — talebenin aynı zamunda hem devlet için iç adamı, bem İlimleri okuta- cak derecede üllm olarak ye Yştirülmesini — istiyorda. — Bu, delms, onün ceki — nezariyesi idi. — Nazariyat il> amoliyatı, düşünülmüş — fazileti birleştir mek ki, mes'ad ve mükemmel beyata ancak - böylelikle pılır. , Bu erege olaşmak için Fihte öyle bir prensib arıyordn ki, bu hem bütün mütekeddim felsefesinln ble tacı olsun bhem de birleşmiş ve kuvvetlenmiş bir balde yepyeni bir Pruaya meydana pgetirsin. Banun İçin öyle bir terbiye lâzımdı ki, Alman kurakteribi -kökünden değiştirsin. Lâzım geliyorda kl yevi nesiller, ahlâkun kalkına — Pak, İrade küvvetl — İle karaı ayaklansın. Böyle fikirleri öyle zamanda balka vermek tehlikeli — idi Fibte, kalam elinde, —uzun — müddet bonu en elddi İşi şek — İinde döşündü ve oihayet bu — llli fşe, en son zekâ ve İre> detini vermeğe karar - verdi. 1807-1808 kışında idi. Ber Ha üclversitesinin bir salonun — da, hafiyelerin dolaştığı yerde, — Fibte; Alman milletine hitabe ler ndı altında öndört konferans verdi. Dışarıda Fransız müfre geleri geçiyor. ve trampetlerinin genleri, ekseriya hatiblo — sözle — Fini işittirmiyorda. Tevkif edil — mlş diye çok kere baradisler — çıkıyordu. Hakikatte polfa mü, eaade ediyordu Sansör de val- mıs pek şiddetli olan öonüçüncü Mtabeyli kaybetmiş gibi görün — mekle İktifa etti. Fraosa a — paratorluğunun, Berlla - monl Rörü İse bunu: (Terbiye İlerlet C me vasıtaları üzerine meşbur — bir Alman filezofanan umnmi — derileri) şeklinde görüyordu — Halbukl ber bitabe — Irad zalime Çeviren: M. Rahmi Balaban edildikten sonra, derhal tabe- dilib ber turafa dağıtılıyorda Biri dağıtılırken filezof — öteki hitabesini, Armenyüs'ün eceki Cermenlere hitabelerinden Ta Bit'ten İlham alarak — hazırlı yordu. Bu çalışmalar, Fibte'nin sıb hatini bozdu; 1808 baharında hasta düştü. Aylarca paraliziden acı çekti. Taplitz suları tama men iyi edemedi, Nekaheti «5 nasında İtalyanca öğrendi ve Dante'nin şanlarını ve — Lusla des'in en güzel eplizodlarından birini —pek te parlak olmıyan bir nazım İle. tercüme etti. Devlet adamlarına bir politika şekli vermek üzere; Makyave Ha karakterini de yazdı. Fakat artık ne İçe cekl harareti vardı; ne de eeki fikirlerine Itimadı. Berlin üniversitesinin — yeni den teşkilinde Fibhte, rektör oldu ve kendisine talebe ara: sında gizli teşekküller yapılacak yerde doğduğu yer meresi olor va olsun hepsinden mürekkeb ve müşterek vatana karşı fe: dakârlık — bislerini — besliyecek bir cemizet kurdurulması ha- vale edildi. Bu, bitabelerinden birinin plâmı idi. Fakat — İşo başlayınca anladı ki bu İş İçin Tâzım olan yamuşaklık kendinde yok. Her İşte güçlükle karşı laşıyordu. Eeki enerjisi ise kal mamıştı. “Karakterimi ve ta- mamiyetimi bozmadan ahval ve Jeabat önünde iğilemiyorum. Namoslu bir adem olerak kal. mak içle değişmez prensibimi sımakı takib gerek. , — Nihayet bu İş adamı, — iğilemediğinden, rektörlükten — İstifammı — verdi. Betediği gibi hareket edemiyor: do, Başkalarının hareket - tar: zında de hata görüyordu. Böyle işlerden çeklilince, fel: sefesini — Berlindeki — tasavvora vechile iİkmal etmeği düşündü. Felsefesinde — henöz herkesin hareket —etmede - göreblleceği kolay ve aydın prensib yokta. Bazı yerleri müzlim — idl — ve hattâ bergünkü bayata — tatbi. kinde yanlış yerleri bile görü. lüyorda. Nazariyeden tatbikata geçişteki börün ibbamları sü- pürüp atmak için öyle umum! bir terkib yapmak İâzım geli. yordu hi bu, bir. çocuğun gö- zünde bile güneş gibi aşikâr olsun, Bu formülü yapmağa ölüm müsaade etmedi. 1812 senesinin sonunda Na polyon — ilerliyordu, — mi Berlla'de olacaktı. Bunu her- kes biliyordu. Şiddetli muhalif olan Fihte'ye, Berlin'i terk ile Rusya'ya geçmesi söylendi. O, kat'i olacağını düşündüğü mü cadelenin sonuna kadar — vata mında kalacağını söyledi. - Sonu var — Italyan Orduları Adis- Ababa üzerine Yürüyor.. Parle 14 (Redyo) — Doğa Afrika'dan en son alınan — baber lere — göre, İtalyan küvvetleri Adls Ababa özerine yürümeğe boşlamışlardır. Adis Ababa 14 (Radyo) — Adle Ababa'da halkın heyecan ve korkusu hâlâ devam etmektedir. Şehirden tayyareleri görerek kaçmış olan Habeşliler hâlâ avdet etmemişlerdir. Parls, 14 ( Radyo ) — San gelen hoberlere göre, ( Sasam- banek ) de Ras Nasibü ile Italyanlar arasında şiddetli bir mu- harebe başlamıştır. Şimal cebheslade Magdala ve Desslye İstikametinde Halyan'lar yeni mevkiler almışlardır. Türk -Alman Ticaret Gö- rüşmeleri İlerliyor. Alman'lar ' Fazla Kontenjan Hakkı Verilmesini Istemektedirler.. Ankara 14 (Özel) — Alman Türk ticaret muahedosini yenile mek için, Berlin'den gelen delegasyon ile başlayan müzakereler Herlemektedir. Alman lar fazla kı an bakkı İstemektedirler Haliç'te Yeniden Büyük Bir Havuz Yapılacak.. Alman Tersane Mütahassısı Kruz Tetkikata Başladı.. İstaobal 14 (Özel) — Havuz ve tersanelerimizin —1lâbı için ekonoml bakanlığı ile bir makavele yapan tersane — mütahassısı Alman Kroz tetkikata — başlamıştır. — Haliç'teki havuzların wlâh edilmesi yeniden büyük bir havuz yaptırılması karer laştırılmaştır. Almanlar; Fransız Teklifleri ölü Sayılması Lâzımdır. Diyorlar. Londra, 14 (A.A) — Havas Ajansının baber verdiğine göre, Brltanya hükümeti, Almanya ile müzakerata — diplomatik yollrr dan devama karar vermiş ve bu sebeple M, Edeo'in M. Hitler'le görüşmek üzere Berlin'e hitmesi pekâz muhtemel bulunmuştur. Togiltere'nin vaziyeti Sir Philippsin yakında tevdi edeceği sual yarakasına Almanya tarafından verilecek cevaba bağlıdır. Parls, 14 (Radyo) — Siyasal mahfeller, Almanya İle sıyasal görüşmelere nisan ortalarında başlanacağını temin ediyorlar. Hit lerde, netlceel bulunmıyacak bir usul tattoğundan şikâyet edil: mektedir. Berlin sıyasal mehfelleri we, Fransa'nın tekliflerinle şimdiden ölü sayılması lâzımgeldiğlni, Fransa'nın, Almanya'ya çok büyük bir ders vermek İstediğini bildiriyorlar, ——— Siddetli Fırtınalar! ve Dünyanın En Kıymetli Eşyasını Ha- mil Bir Vapur Karaya Oturdu.. Cebelâttarık 14 (Radyo) hir edilen ve baha biçilmiyecek derecede kıymetli Çin san'at - İçinde son Londra sergisinde teş eserleri bulunau Ram Pura — vapüro, Cebelöttarık'ın — şimalinde, fırtına yözünden karaya oturmuştur. W Cebelüttarık 14 (Radyo) — Ram Para vaporunun tehlikeye maruz bulunmadığı haber veriliyor. Amiral geminin kurtarılması için İkl romorkör göndarmiştir: Fırtına bütün — şiddetile devam etmekte olduğundan Fas'a — gidecek vapurlar hareket — ede memektedirler. Cebelüttarık 14 (Redyo) — Birçok değerli eşyayı hamil olup burada kuraya oturan Rem Pura vaporunun — korlarılması — için sarfolanan — mesal akim kalmıştır. Bünun sebebi — şiddetli fır. tınalardır. ı Hab Alman Zırhlılar Ispanya ve. ; Portekiz limanla- rını ziyavet edecek. Kiel, 14 (Radyo) — Nörem berg, Klel ve Karsrohe zırblı ları bugün Atlaa denizinde bir aylık bir seyabhata çıkmışlardır. Bu filo İspanya, Portekiz ve Amerika sahillerini ziyaret ede- cektir. Kil 14 (Radyo) — Alman torpidoları, Atlantik denizinde yapacakları gezl İçin bugün bareket etmişlerdir. Macar Delegasyonu. Iktısadt mes'eleleri gö- rüşmek üzere Roma- ya hareket etti. Peşte 14 (Redyo) — Meb'us Andre Emecersi riyasetindekl Macur ekonomik beyeti bogün Rom: gitmiştir. — Avustarya tosret beyeti ile — birlikte son Roma itilâfı osasları dabilinde Ttalya İle İktısadi — mes'eleleri müzakere edecektir. Türk-Japon Dostluğu hakkında konferanslar verilecek Istanbul 14 (özel) — Türk japon dostluk — cemiyeti — relel, Türk-jepon münesebatı bakkın da konferanslar vermek — üzerr şehrimize gelmiştir. Spor Kongresi Ankara'da Toplandı Ankara, 14 (özel) — Tür kiye sekizinel epor — kongresi bugün Halkevinde General Ali Hikmet'in baskanlığında ikinci toplantısımı yapmış ve bir. &e nelik İş raporu okunmoştur. Bonda fatbolun yükeelmesi için aotrenör ve bakem — yetiştiril. mesi, İlsansların kat'i — surette muleber olması ve Hisansı elinda bulanac — sporçular — hakkında Nisan 15 Hi erleri Istanbul —eğem Gazetelerinin Başmakaleleri.. İstanbul, 14 (A.A) — Yunut Nadi, Camuriyet gazetesinde boğazlar bakkındak! notammadan bahsederek şunları yazıyor: Notada izab edilen vazlyetler boğazlar ve elvarındaki gaytl sekeriliğe vaktile tefrik edilmiş olan segeri embiyeti hemen bemen sılıra İadirmiş oluncu vaziyetla Türk ef kârınca büyük endişe ve heyecanlarla gözönün: de tatalması bittabi zearori ol- moş ve — mes'uliyetini müdrik bir. hükümet te memleketin selâmetine ald bukadar mühim bir mes'ele de elbet vaziyetle Yeab ettiği tedbirleri almaktan gerli kalamazdı. İşte Türk votam, onnd İstediği şey İşe bu kadar açık yeni vaziyetler kerşinınde musbedeyi bu yeni abvel şeraltin zeruri kıldığı şekil ve sürette tedil edecek mözakere: lere girişmekten ibarettir. Bundan dahe masamane bir taleb olur mu? Habeş Imparatoriçesi Fransızca ve Ingilizce nutuk söyleyecek Adis-Ababa, 14 (Radyo) — Has ojansından: — İmparatoriçe Maman, bu akşam sant 20,30 da Fransaca ve — İngillace iki nutuk söyleyecektir. Bu “nu- tuklar Adis Ababa — telsiz İştan- yonu vasıtasile neşredilecektir. Müzakerat Durdu Almanya mübayaat be: delini makine ile ödemek istiyor. Kons, 14 (Radyo) — Al: manya ile Litvanya arasındaki ekonomik müzakerat talik edil. miştir. Müzakerata heziranda tekrar başlanacağı tahmin edil- mektedir. Almanya — mübayan: tının bedelini makine ve mas- hiçbir itirazatta bulunulamama sının kabolü İsteniyor, — bharlci temaslarda elde edilen — netice lerden bahsedillyordu, Bllbasıa ba nokta üzerinde fazla dorul makta ve alınan neticeler kar- şısında sporcolarımızın çok çe lışmuları Vâzımgeldiği İşaret odi llyordu. Kongre yarın messisine de vam edecektir Sevkiyat devam ediyor. Napoli 14 (Radyo) — İtal yan vellahtı 45 imci topça ala yını çarki Afrika'ya gitmezden evvel teftiş etmlştir. Bugün Samlardiya vaparu Me 123 zabit, (44 ibtiyat — xa- biti, 14000 asker ve 1053 amele Habeşistana gitmiştir. İşte dünyanın en büyük tenoru İşte en sevimli yıldız EJAMINO0 GİĞLİ MAGDA SCHNEİDER ve nihayet beraber yarattıkları filmlerin en güzeli UNUTMA BENİ Aşk, müzik ve dünyenın en büyük tenorunun okudağu en gözel şarkılar 17. 4. 936 cuma günü akşamı büyük gala müsameresi olarak ELHAMRA Sinemasında BAD EERER D aai l etai a aaaeia Köet Sayın İzmir halkına takdim edilecektir n öi a ğ v K nvat İle ödemek İstemektedir. Fransa'da Maden amelesi umum? grev ilân edecektir.. Parle, 16 (Redyo) — Şimel maden havzası Kale smeleleri, İşçiler arasında yapılacak bazı tadilât hasebil. 1 Mayısta omuml grev İlânına karar vermişlerdir. Norveç Hariciye nazırı Mos- kova'ya gidiyor. Moskova, 14 (Radyo) Norveç harlciye nazırı 20 ni sanda Moskova'yı resmen zlya- ret edecektir. Atletizm bayramı İzmir Erkek Visesl 19 Nisan pazar gönü içla blr atletizim bay: ramı bazırlamıştır. Bu bayrama Heenin bütün atletleri ve İzel- leri İştirak edecekler, geçitrem- minden sonra koşular ve atla: maler yapılacaktır. Bayramın Nisana tehir. edileceği doğra değildir. Hanri Şeron öldü Paris 14 (Redyo) — Sebık “bakanlardan — ve — senatör — M Hanri Şeron bugün bir apan: dislt ameliyatımı müteakip öl