3 Ocak 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

Tarihten YaEı'nklar: Kanuni 5. Süleymanın Kucağında.ki Çocuğa Bağışlanan Yerlerin Tarihçesi Aydın'da Cihanzadeler - Ağaların Birbirine Hücumu - Dökülen Kanlar - Kanuni Dedi Ki: “Parmağımla Çızdıgım Hududu Cihana Armağan Edıyorum.,, Cihanoğlu çeşmesi Aydın 1 (özel) — İlimizde mevcud bir çok teribsel izerleri İnceliyerek hakiki Aydın tari. hini yazan arkadaşların bu ge: zilerinde topladıkları — bilgileri gezetemize ura tıra veriyorum, Bugun de Kenuni Süleyman devrinden tanzimata kader Çi ne'nin Mazon ve Aydın'ın Ko çarlı kamunlarında voyvodalık, Ayânlık süren ve bir çok defa Aydın'da mütesellimlik yepan Cihan zadeler sülâlesinden bah sedeceğim. Kanunl Süleyman 1613 te 100 bin kişllik bir ordu ile Radosun fethine giderken, bu: günkü Çine İlçesinin Mazon yaylannda Horasandan — gelme Mehmed beyla obasının bulun. düğu yere oteğ boyüyor. ve Mebmed beyin çadırında ko nuklayor. O günlerde tesadüfen Mebmed beyin karısı doğurmak üzeredir. Kananl — Söüleyman telâşin sebebini sorüyor. — Ve tam bu sırada Mehmed beyin bir oğlu dünyaya geliyor. Ku müni, telâşın bu sebepten — ol. düğuna öğrenince çocuğu İetl. yor ve kucağına alıyor. Mazon değinin mevkt itibariyle bötün bu vadiye hâklm bulunmasını düşünerek çocoğun adım — (CI- Bao) koyvyor ve parmağiyle Mazon'dan görünen bötün ova ve dağlerı — göstererek “parma gımla çizdiğim hududu bu Ot hana armağan — ediyorum,, di. yor. İşte 1618 ten 1840 yılına kader Mazon ve Sobuca kaza larına ve Aydın'a bükmeden Cihan bey sülâlesinin banisi bu çocuk oluyor. Bu ailenin bilhassa 1205 te Oğulları —arasında derebeylik husumetleri başgösteriyor. Bu #ilenin en şayanı dikkat alma- © olan İbrahim ağa ile Hüse yin oğa aresında yıllar süren Ibtilâflar olayor. Hüseyin ağa Susam adasında taraftar bul doğu Rumlarla kendi “Kapı halkını,, takviyo ederek mü teaddit defalar Koçarlıyı ban. yor, İbrahim —ağanın konağını ve bütün Koçarlı çarşısını, ma- ballelerini atoşe vetiyor. Bu arada yüzlerce adam ölüyor. Bana mukabil İbrahim eğa da halktan bulduğu — taraftarlarile Hüseyin ağaya karşı geliyor. Nihayet onu tardediyor. Hüteyin eğa saraya çatıyor. Tahkik için gelen — mübaşirleri kandırıy © ve tahkikat İbrahim Ye niden — muharebeler — b şliyor. Bu muharebeler 6 kadar şid detli yalmız oğa aleyhine netlcel niyor. oluyor ki bir selerinde bir Gdefaki çarpışmada tarafeynden — 1000 den adam — ölüyor. Bu allenin ep ağalarından — birisi de Halil ağa 1212 yıl en meşhar zevginler fazla meşhur Halil'dir. larında den ve nüfüzlü ağalordandır Şöhreti Aydin'ı Çoktan aşmış, bütün memlekete — yayılmıştır. Devletin o zamanki teşkilâtında baş defterdar İbrahim vezaretle Şum valiliğine tayin edilmiş ve Halli ağadan İstians etmiştir. Buna ait mektop bugün ele geçmiştir. Bu ullenin sonflağam Musta fa ağa “İbrahim asğanın oğlu,, Söke ağanı ve sığala müteselli mi “Yani İzmir beyi,, — İlyas Vağanın damadıdır. Karısı Ne- flse hatun 1253 te vebadan ölüyor. Buna ait mezar taşı Koçarlıdadır. Mustafa ağa bu acının yüködü taşırken 1256 dede tansimat ilân edilerek voyvodalığa ve mültezimliğe son ,verlliyor. Bu darbe altında eıll.ıı Muzs- tafa Ağa işi sefahate döküyor. Bagünkü Söke ilçeşile Aydın merkez ilçesini ihtiva eden aa- bayı kaplıyan bötün - çiftlikle. Tni elden çıkarıyor ve bir çok defa bahsettiğim, bugün cumu- riyet hükümetinin oralardaki toprakaız köylüye dağıttığı (Bı yıklı, — Fotyadla ) çiftliğini de İstanbol taraflarından muraba hacı Pişmiş oğlu Serkls'e ferağ ediyor. Sonradan bundan vazgeçerek 1253 te Sobuca kadısı Yakab çelebinin delâletile İstanbul'a başvaruyor ve earaydan — gölen bir fermanla bu çiftlik kendI- sine lade ediliyorsa da 1273 te ölümünden sonra 270 bin ku- rüşlük borcuna karşılık çifliğe gene Serkle mutasarrıf oluyor. Bu çiftlik Serkls'ten Baltacı oğluna geçmiş, Baltacı oğlu bü- tün çiftliğe Susam ektitorek iflâs etmesl yözünde Fotyadis âlilesi eline düşmüştür. Birçoğu düşmen tebması - olmalarından memleketi terkeden — Fotyadle hilesi çifeliği vekilleri duva ve kili Etem'e — bırakıyorlarsa da amumi savaş İçinde Söke'li hacı Zıya'nın damadı olan Kuş çubaşı Eşref — gelerek çiftliğe vaz'ıyed ediyor. Vekil Etem'in o zamanki İz mir valisi Rehmi'ye müracaatı ve Rahmi'nin müdahalesi bir fayda temin etmiyor. Nihayet. Eşref Altın götürmek üzere Ara- bistan'a — gönderllerek — çiftlik vekll Etem'e teslim edilebiliyor. Çiftliği mütareke yıl nda vere- seden Madam Hurikli'nin ko camı İdare ve sonra hacı Hümü lcar ediyor, en sonra da — cu- murluk bükümeti, yıllardır. ora: da kölelik yepan sekiz köyün topraksın halkına dağıtıyor. Yakarda — İbrahim — Ağa İle Hüseyin Ağanın kavgalarından bahsetmiştik. İbrahim Ağa son kavga özerine bir kule yaptır: Koçarlı'da Cihanoğlu Kulesi mak mrcburiyetini duyayor ve Koçarlı'daki evinin yanında bir kule yaptırıyor. Bu küle evvelce yazdığım Arpaz kulesine az, çok benzer. Yalnız 10 basamaklı bir merdivcuden sonra koridora çıkılır. Koridorun sağında ha mam, solunda abdestbane var- dir. Arpaz'da bamam üçüncü kattadır. Hamam Arpaz'daki gibi kub besi 7 eklentili ve sıcak, soğuk sa tertibatlıdır. Üst katta tarassat küleleri vardır. Önü açık etrafı dıvarla gevrilmiştir. — Tarassut kalesi barada güney — kısımdadır. At pazda İse dört taraftadır. Bina mazgal — deliklerile — doludur. Mestur pencereler dört cebhede ikişerden — sekizdir. Bu bina 1930 du 860 liraya Akşehirli sabuncu Ramazan'a satılmıştır. Bu alleye ait malümatı, Ko çarlı'da kendi - camileri avlı- sındaki ve üzerlerinde «ile ar masıDı taşıyan — muntazam me- sarlıklarile allenin son varlal olan cihanzade Mastafa'nn elin- deki çok kıymetli ve bol vesli- kalardan — topladık; — Senelerce Aydın çevresinde en hakim ve en nafiz bir rol oymıyun bn aileye alt öyle enteresan vesi kalar gördüm ki bunlardan ile ride biree birer bahsedeceğim. Bayram nasıl geçti: Bu yıl Şeker bayramında yeni — ilbayımızın - genellemesi üzerine dayra ve evlerde özel kutlulamalar yapılmamış, Halk evlnde ilbayımızın — başkanlı. ğinda genel bayraşma — yapıl. mıştır. Yılbaşı: Yılbaşı dolayısile dün akşam Halkevi salonunda Kızılay ka ramu bir balo vermiştir. Bü ÜTÜT Kuruy Olur Marracık Dankası ] Karşıyaka Dedebaşı. (örnek) köyü alanında pazar günü saat ondan beşe kadar muazzam bir deve güreşi yapı- lacaktır. Bu güreşe en meşhur pehlivan develer İştirak edecektir. Izmir tramvay ve elek- tirik sosyetesinden: Şebeke ameliyatı dolayısile cereyanın 3 sonkânun 1936 dm &aat 8 den 15 6 kadar Kâğıt- Şbane, Sürmeli, Lâle ve Hamam sokaklarında — kesileceği —sayın abonelerimizce bilinmek - üzere ilân olunur, Fect Kaza Parle 2 (Radyo) — Versay- da bir istinat dıvarı ani ola rak yıkılmıştır. Bu kaza hase bile dıyarın yakınından geç mekte olan bir kadın ve bir ölmüştür. Yolu kapatan enkazın kaldı- rılmasına çalışılmaktadır. Muallim Doktor A. Hulüsi Alataş Iç bastalıkları mütehassısı Şamlı sokak No. 20 Telefon 2780 tün memleket aydınları bulun- muş ve çok iyi eğlenilmiştir. Elektirik tesisatı: Aydın elektirik toskatı bit mek üseredir. 120 beygir kuv- vetinde RostonEloronsbi markalı motörün sondajı yapıldı. Direk- ler dikildi. Birkaç gün içinde teller çekllerek bu ay İçinde cereyan verilecekilr, Dr.Operatör Arif Yurcu Merkez Hastanesi Operatörü Hastalarını her gön 15-18 e kader Ikinci Beyler sokağı Türk müzayodo 'salonu karşında eder. 78 Nu muayenehanesinde kabnal Telefon 3893 DOoszzLlLkki Dr. A* Zekâi Merkez hastanesi Dahiliye Mütehassısı Tarakçı İkinci Beyler sokağı Türk müzayede galonu - tttisalinde numara 45 Hastalarını öğleden ıoırı lS dıı IS © kadar Miktarı Cinsi Kilosu 40800 Arpa 55800 « 60000 « Lira 191 261 281 Kr. 20 V < « » 25 » “ * Izmir komutanlığı sat. al. komisyonu ilânları Müstahkem Mv, sa, ko. nundan: Tahmin edilen Beher kilosunun mecmu tutarı Lira 2550 34857 3750 00 Temlinatı muvakkateakçesi — Münakasanın çekli tahmin edilen flati Kr. &. 6 25 6 25 6 25 Ihale tarihi gün kr. 00 50 Açık eksiltme 14,2. Incikânan 'Dab soh günü saat 14,5 15 15,6 Tzmir müstahkem mevki kıtaat hayvanatının yukarıdaki elnsi ve miktarları yazılı üç kalom arpa İhtiyacı üç kıta şartname İle ve açık eksiltme süretile ayrı ayrı müna: kasaya konmuştar, Ihaleleri hizalarında yazılı lada Mst, mv, sat. al, ko. gün ve saatlarda Izmirde kış- nunda yapılacaktır. Şartnameleri hergün komleyonda görülebilir. Tetekliler touzet odasaında kayıtlı olduklarına dalir vesika göstermek mecburlyetladedirler. Ekslltmiye iştirak edecekler 2490 sayılı kanunun 2 ve Büncü maddelerinde ve şartoamesinde yazılı vesikaları ve teminatı muvakkato makbuzlarile birlikte ihale saa- tinden evvel komleyonda hazır bulunmaları. 261510 İzmir Harici Askert Kataatı Mlânları B7 Tüm. sa. al. komlsyonundan: Tümen birlikleri için 3300 kile zeytinyoğı pazarlık en- * vam retile satın alıDacaktır. Pazarlığı 4,1,986 caktır. camarlesi günü esat 11 de yapıla Umum tahmin tntarı 1320 Hra olup müvakkat teminatı 99 Ilradır. Şartnamesi hergün komlayonda görülebilir. İsteklilerin muayyen vakitten evvel Burnavadaki askeri satın alma komisyonuna müracautları. s ı 2 Burnava askeri s0, al. ko, nundan: Ma: halli Umum tah. tutarı, L S 6090 0 12560 0 Miktarı Cinsl — Kilo Un Un 42.000 Söke 84.000 Tire Tümen birliklerinin Muvakkat İhale ti tarihi. saat 457 0 942 0 T g cuma, kapalı 10,1,36 10 (l İbtiyacı olan yukarıda miktar ve cinsl yazılı İki kalem malzeme kapalı zarf — üsülile mü- nakasaya konulmuştur. Münakasaları yapılacaktır. 10,1,936 cuma günü saat 10 ve 11 de Umum tahmin tutarile muvakkat teminatları hizalarında yazılıdır. Şartaameleri bergün komlsyonda görülebilir. Ekalltmeye gireceklerin 2490 #ayılı kanunun 2 ve 3 cü maddelerinde yazılı vesikala: teminatı mavakkate mak- buz voya banka mektuplarile münakasanın — yapılazağı ear! ki askerl satı: dürlüğünden: Sarayköy bükümet binası zemin kat İnşası D bir saat ovvel, mühürlü teklif mektuplarını Bur. alma komlayonuna vermeleri. 30 3 7 Denizli Vilâyeti Sarayköy Malmü- 4059 için — 30,12,935 gönü ekelitmesi neticesindeki ekelltme baddi lâyik görülmediğin: den 9,1,938 perşembe günü ssat 15 te pazarlıkla ekelltileceğin- lııııuıuuıuıımııııımumııııuıınıııııııııııııııuııııııııııuııuıuıııııııııııuııınıııı den İstklllerin 2490 numaralı kenun dalresinde müracaatları,