18 Temmuz 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

N Sahite — 2 ÇOLNUNUNDN Ekonomi Bahisleri: Niçin En- düstrileşiyoruz? Dr. Orhan Conker Avropa'da, Amerika'da yer yer birçok fabrikalar kapanır- ken biz hafta, ay geçmeden ülkemizin türlü noktalarında yeni fabrikalar açıyor veya te- melleribi atıyoruz. İlk bakışta anlaşılmıyacak gibi görülen bu dürüm yüz — yıllarca sürmüş olan bic haksızlığın — ortadan kaldırılmasından başka bir şey değildir. Türkiye'yi endüstriyel ülke- lerin yapacaklarına her zaman açık bir pazar olarak bırakan kapitölüsyonlar — ve batı tekni kine zamanında uymamış ol O maklığımız — ülkemizi — ancak toprak ürünlerile geçinir ilkel bir duruma sokmuşta. Geçen yüz - yılın başında Av- “ rupa'da buhran bulunması üze- rine birkaç devlet endüstrile rial bu yeni küavvete dayatarak genişlettikçe — genişletmişlerdi. Bu devletler hem endüstrilerine gereken ham maddeleri ucuzca bulmak, hem yapıklarını sat. mak için scunun dört köşe- sinde sömürgeler veya tekniği geri kalaış ülkeler aramışlar ve banları birtakım bağlarla kendilerine bağlamışlardı. Ya bancıların Osmanlı - imparator- luğundan bu yolda - faydalan ması başlıca — kapitülâsyonlarla olmuştur. - Gerçi gümrük — resimlerini yüzde 8 den yakarıya çıkar mak için yabancıların izinin almamız gerekiyordu. Tabiğ ba izin İstenildiği zaman - verile- mezdi. İşte böylelikle tezgâh larımız birer birer durmuş ve ve Türkiye'de yalnız yabancı yapıkları satılır olmuşta. Genel savaşa kadar sürmüş olan bu durumda acun devlet: lerlal İki gruba ayrılmış olarak görürüz. Bir yandan tekniği ileri, ka: Pitali bol ve gerl ülkelere ya pık yetiştiren devletler. Diğer taraftan tekniği iler- lememiş, kapitali kıt ve yalnız toprağın verdiği İile geçinen devletler. Türkiyemiz ne yazık ki bu ikinci grop devletlerden — biri idi. Ve yabancılara göre — biz hep böyle kelacaktık, kalmağa kasanıktık. Tarihin pek az gördüğü bü- yök bir adam *tam vaktinde yetişerek önce, ülkemizin or- tasına kadar sokülmüş — olan düşmenları kovdu. Sonra da Hlerlememize engel olan kapl- tülâeyonları ortadan — kaldırdı. Gene bu büyük adam, dışarıya karşı Türkiye'nin özgürlüğünü sağladıktan sonra — modern bir devlet ve ulusun yaşaması İçin gereken bütün değişiklikleri, ye- nilikleri yaptı ve yeritti. Bu gün bütün doğu ülkelerine ör- nek olduğumuz biz Türk'lerla göğüslerimiz kabararak gördü gümüz bu İlerleyiş hareketinin son evreti ekonomik bütünlü Bümüzü sağlamak için — girişti gimiz endüstri savaşıdır. Bugünkü Türk nesli, ulusu- muzu şimdiki düzeyinden daha çok yükseklere çıkarmak öde- vini Özerine almış mutlu bir netildir. Bu onurlu ödeve he pimiz şevkle sarılırken şarasını unutmayalım ki bütün acan Türk ulasunun bu alanda da başarı elde edib etmiyeceğini — görmek için merakla bekliyor. Türkiye'nin kurulmakta olan n TelyazıHabe Günü Bulgar Mezalimi Hertarafta Netretle Karşılanıyar.. Bunu biz Söylemiyoruz, (Illostrasyon) Mecmuasının Sofya Muhahiri Haber Veriyor.. İstanbal, 17 (Özel) — Fransızca İllostirasyon macmuasının, Sofya muhebiri; Bulgarlstan'daki Türk'lere mezalim yapıldığını, Türk gençlerinin feci bir sarette ve Türk kadınlarının ırsına ge- çildikten sonra İşkencelerle öldürüldüklerlal yazmaktadır. Mubabirin verdiği bu haber, bhertarafta ilgi ve Bulgar'lar aleyhine nefret ayandırmıştır. ———i -- -:4-4--4 ÇEEmme— — ——— Balkan Andlaşması Asla Bozulmıyacaktır - General Kondilis, Yalan Ve Uy- durma Haberleri Kötüledi İstanbul 17 (Özel) — Yunan -Sübakanı General — Kondilis, Balkan andlaşmasının bozulacağı hakkında yapılan fena propa- gendaları kötülemiş ve bu gibi haberlerin, asılâız. ve tamamen uydurma olduğunu söylemiştir. Yerli Mallarımız Kalite Itibarile Yüksektir. Bunu Fırsat Sayaıî Bazı Tecimerler, Ihtikâr ve Vurgunculuğa Kalkmışlar Yerli mallarımız gittikçe gü zelleşmekte ve en müşkülpesent. leri bile memoun bırakmakta- dır. Yerli malı, bilhassa kumaş sapan fabrikalarımız İngiliz ku maşları evsafını baelz yüksek kalitede kumaşlar yapmaktadır. Ve banların en güzelinin fisti dört, beş İlradır. İhtikâr yepmıya ve gayri meşra kazançlar peşinde koş miya alışmış olan — İzmir'deki bazı mücsseseler yeril malları- mızın bu kadar gözel kulitede çıkmalarını fırsat sayarak — gay- zi meşra hareketlere — kalkış- maşlardır. Bu tecimerler; yerli malı kumaşlarına güya yabancı kumaş İmiş gibi kendi yaptık ları ve bazı İogiliz firmaları Bin yaldızlı. mühürlerini vur makta, bu kumaşları — İoglliz kumaşı olarak piyasaya — sat maktadırlar. Şikâyet üzerine çehrimiz te- elm odası tedkikler yapmış ve bu tecimerleri tesbit etmiştir. Birinci defa olmak Gzere bu teclmerlere ihtar cezası verile- cektir. Vurgancülükdan — baş ka hiçbir. maksad gözetmiyen bu çirkin bareketin ağır mes'u- Hyeti vardır. Bu gibiler buk- kında Odalar kanununun 5 ve 105 imel maddelerine göre ta kibat yapılmak lâzımdır. Ekonomi Baka- nımız Tedkikte. Fabrikaları Gezdi, Şe- refine Ziyafet Verildi. Moskova, 16 (AA) — M, Ro- sengöltz Celâl Bayar'la yanındaki seval onuruna dün akşam — bir şö- Jen vermiş ve şölende M., Kres tinaki, Piatakof, Mişel, Kaganoviç, Kaminski, Zükermen, Zekli Apay: dın, Vorobief, Türküstroy direk: törü Zobitaraf, Türkiye büyük el çiliği ileri gelenleri hazır bulun. moşlardır. Moskova, 16 (AA) — Celil Bayar beraberinde Türkiye Büyük elçisi Zekli Apaydın olduğu halde dün dış Tecim komiseri Rozen- göltz ile musvini Eliava, ağır sa Bayi komiseri Otrezioneki muavin- leri Piatakof ve Mişel Kaganoviç ve dış komiserliği muavini — Kres- tinski'yi ziyaret etmiştir. Moskova, 17 (ALA) — Celül Bayar'la adaki sevat ve elçi z-nf':’p.yııı dün sı.ı.:.:.ı: mobil fabrikasını gezmişlerdir. Banka direktörleri Eriş ile Sü. mer devlet bankası yönetim kurulu başkanı M. Mariasini ziyaret et mişlerdir. Bus Tayyarecileri Izmir'e De Geleceklerdir Ankara, 17 (Özel) — Ras tayyarecileri, bava koşu için tetkiklerine detam - ediyorlar. Dost memleket — tayyareclleri, yakında İzmir'e de - gelecek- lerdir. 7 iıici Yerli Italya-Habeşistan Ihtilâfı Mallar Sergisi Yeni Safhalara Giriyor. — Başı 1 inci yüzde — Habeşlstan'da s#ücl hazırlık: lerın gittikçe artması, — sücl mabiyette yeni tedbir alınma- sını İstilzam etmektedir. Silâhlı kuvvetlerin bakanı olan Duçe Silah fırkasının sefetber edilme #oi emretmiştir. Ayni zamanda ikinci — Sila lemini taşıyacak olan bir fırka teşkil edilmiştir. Bandan vaşka beşloci slyah gömlekliler fırka: sının da selerber edilmesi em- redilmiştir.. Buna 1 şabat fır: kutı Semi — verilecek ve halen glasal milla kurmay başkanı generel Terruzi buna kumanda edecektir. 1909, 1910 ve 1912 İetih- kâm ve otomobil sınıfları da silâh altına çağırılmışlar. Hava bakanı diğer pllot ve uzman. ların el'âh altına çağırılmasını emrettiği gibi, deniz bakanı da ——— ——— “Kapitölasyonları kaldırmanızı onaylıyoruz, çöünkü masl olsa geçireceğiniz fiuansal ve eko- nomik güçlükler — sonucunda onları fazlasiyle geri alacağımı- za eminiz!,, diyenlere ber za- man İçin sastoruca bir cevab 10 denizaltı gemisinin — derhal yapılmasına başlanmasını emret- miştir. Bu gemiler Faşist dev- riminin 14 âncü sencslela Jik ayrı içinde denize indirllecektir. İtalyan-Habeş anlasmaz- Hğı hakkında Deyli Meyl ne diyor? 8 Temmuz 935 tarihli Deyli Meyl'den: Amerika'cın — İtalyan Habeç anlaşmazlığına karışmamak ka- rarını vermesi ve bunu bildir: mesi, bizi, bülâ köleler tatan ble memleketl korumak - için büyük bir devlet ve eeki bir bağlaşığımızla harb etmeğe sü- rüklemek İstiyen kana suşamış “barışçılara,, güzel bir örnek olmalıdır. Kellog paktını İtalya'ya ha- tırlatmasını İstiyen Habeşlatan'a verdiği cevapta Amerika, mes'e- lesinin yargıçlar komleyonunda kotarılacağını umduğanu bil. dirmiştir. Vaşington, daha doğrnsu bu mes'clede — kendisinin ilgilene- ceği bir taraf olmadığımı vöy: lemek İstemiştir. bugün Açılıyor. İstanbul 17 (Özel) — Ye- dinci yerli mallar sergisi yarın (bugün) açılacaktır. Avusturya Başbakanı Işe Başladı Viyana, 17 (AA) — M, Şuşain bügün başbakanlığa ge- lerek İşe başlamıştır. “moyu bu kavgeya Amerika'nın katışmasını onaylayamaz. İngiltere halkı da bizim bu içe karışmamız yolunda hiç bir dilek beslememektedir. Oztada değeri olanyan — bir azınlık vardır ki bunlar, dok: san dokuz türlü tedbir alma mızı İstiyerek bu memleketteki düyoşları dışarda — yanlış tanıt müğa sebeb ve bu yözden teh 'Hikeli olmaktadırlar. M. Mussolini Cumartesi gü Dü söylemiş olduğa söylev bu töüclü düşünen İasanlara gayet yerinde bir cevab vermiş oldu. İngiltere sürekli olarak, İtal- ya için sempati duüymaktadır. Ulaslar — sosyetesinin genel sekreteri bugün buraya - goll yor. Öyle umarız ki barada yapacağı değetler sırasında bu noktamın kendisine anlatılaca: rleri Atatürk ve M. Ruz- velt Arasında. Amerika Bay- ramı Dolayısile Telgraflar Çekildi. Ankara, 16 (A.A) — Amerika millt bayramı münasebetile Reisi- cumur Atatürk ile Amerika cumur buşkanı Franklan Ruzvelt arasında verilib alınan telgraf lar aşağıdadır. Ekselans M. Franklen Ruzvelt Amerika egemenliğinin yıldö. nöümü münasebetile u tebrikle. rimle beraber özel gönenciniz. ve büyük dost cumurluğun genliği için beslediğim dostca dileklerin kabu- Tünü ekselansınızdan dilerim. Kamâl Atatürk Ekselans Kamâl Atatürk (Tür kiye Cumur başkam) İstiklâl günü münasebetile zatı devletleri taratından izhar buyaru- lan halisane temenniyatı fevkalâde taktir eder ve gerek kendi narmma ve gerik Amerika milleti namına temenniyatınıza mukabele etmekle büyük bir bahtiyerlik duyarım. Franklen Ruzvelt Ankaraya Döndü İstanbul 17 (Özel) — İçişler bakenı Şükrü Kaya, bugün Atatürk tarafından kabal edil. dikten sonra Bursa'dan buraya gelmiştir. Bakan, yarın (bogün) Ankara'ya bereket ediyor. Çankırı çarpışmasında Dört Kişi ölmüştür. İstanbal, 17 (Özel) — Çan: kırı hettinde trenle otoderezin arasında vukubulan çarpışmada dört kişinin öldüğü anlaşılmış: tır. Bunlardan — biri başmü: hendistir. Romanya'dan Alacaklı Olavlar Ankara 17 (AA) — Türk. ofls ,Ramanya'da bloke alacaklı olanların bu hususta cereyan eden — müzakereler - bitmeden alacaklarını transler — etmeme- lerl menfaa:lerinin icabı olduğu bildirilmektedir. Hamdullah Subhi Trakya'daki Göçmen- leri görmiye gitti. İstanbul, 17 (Özel) — Bük.- reş elçimiz Hamdollab Subbi, Romanya'dan ana vatana gelen ve Trakya'da yerleştirilmekte olan göçmenlerimizi yerlerinde görmek üzere Trakya'ya git miştir. Hava Seferleri Yeni Yolcu Tayya- releri Alınıyor Ankara, 17 (Özel) — Hava genel direktörlüğünce munta- zam bava seferleri tertib edi. lecek ve bu İş İçin yeniden bir kaç yolcu tayyaresi daha satın alınacaktır. Papa Kızdı Alman'lara Nota Verdi Vatikan, 17 (A.A) — Röyter Ajansının öğrendiğine göre Pa. ps; son konkordatoya — karşi hareketlerden ötürü Almanya'ya bir protesto notem vermiştir. Protesto, Almany'da katoliklere fena muamele yapılmasına da- Burs&'da İzinle Burss'da balu! Çankırı emniyet mel terflan atanan şehrimlt yet direktörlüğü birinci başkanı Yaşar Albaraz tanbul'dan şehrimize Polis Divanıi Polle divanı dün € direktörlüğüade toplanmtt polislerin — tahkikat — ev gözden geçirmiştir. Ilbay llbay general Kâzım " Tire Hiçeslode yapılan ve bazı köyleri gözden gel şehrimize gelmiştir. Fuad Yurddaş İçbakanlık — tabliyet (| direktörlüğüne atanan gel bokük iİşleri direktörü Yurddaş dün Afyon H! Ankara'ya gitmiş vo arkı tarafından uğurlanmıştır. Yolcular ve Tayyarenin Müret-, tebatı Kurtulabildi Bender Büsir, 17 ÇA.A) Bağdad'a — gitmekte — olan Hollanda tayyaresi yere di ve yanmıştır. Tayyare ile muhteviyatı tamamen Fransa'da Vergi Artırılıy0' Paris 17 (AA) sabah başlıyarak — saat 23,40 devlet ödemelerinde yüzdt ne kiralarda yözde onar Hat — yapılacak, ekmek, elektirik ve kömür fintleri indirllecektir. 80 bin fraı fazla kazançlardan — yüzde j fevkalâde vergi alınacaktır. süretle devlet — tasarrufla! yedi milyara ve dıpınıl: koma tasarruflarıın da | milyarı bulacağı anlaşılmak! Mersin'de Köyeül Netdü, 16 (Aa) — B partlal ve Hülkevi üyı doktor, beyter, kültürcü, nomi vuzmanı, tarımcı ve beşka — ertik bir gorup, Mersin'in Gözne | ve Belenkselik köylerine rek yüzlerce köylü önünde * faydalı konuşmalar yepm! dır. Köylünün dileklerini * lemişlerdir. TEMMUZ 1935 18 Hızir Perşembe 174 Ârabi 1354 — Rumi 13? 16 Rablülahar — 5 Tendit Evkat Ezani 9,08 4,40 8,39 12, 1,57 193) Gör Si