2 Mayıs 1945 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

MÜZİK: Göçen rejimlerde TANIMADIĞIMIZ MEŞHURLAR: 8 fikir dalgaları f izi Ep 9 ütüphanenin üst ra IN” e kasa eserleri ve bu ia ğe” İnkılâp elzem bir sözdür — Irk vi e Minssolini — ler hakkında vah jam) okuyucularına Irk ve Hi — Nazi imanı bilgi beli kurula- daki ku Di v soğa malümat vermeği fuy- maz — Nükte mahkemeleri — Münevverlerde Ç t deli kul Di irade, kudret olur mu hiç? — Saldırgan ilim u uü SE € san 1 vi Eran ali b kizinci yu ingiliz bestecilerinden 1685 - 1732) in bir opera yüz ında öğrendiği nükteler ertir Ja |dstnrna germe ie ve en Ki: Süleyman Nazif şöyle dedi: . Bu sepet ei iri le öy ii İtalya. ve mn Li narin ya mistizm en inkılâp, iman, anları üm etmek benim Ebi im işe eşler işimdir; bu nükteler dostlarıma yak Ss dı ĞI t ih di DI kurduktan sonra (J. Gay, Hanry lâr, Meselâ Mussolini «inkılâp, letmek ise benim için bir keyiftir. an g açmanı sana arı emre ıyor,, Garay, Thomas Arne, Willlam Boyce) i Ben mücrimlerden daha Al olen KE A YA Ve bu elime e mizden 1 e iie w a ig ii kan zi başlamış. sk lansaydım şimdiye kadar sö; ledi Sp: oya ŞA : inde (Gay) gibi 6- HA ek eme eşle Bb im tuzlu, biberli sözler için 150 im lİ) Sepet sandık açılınca.. — Bir mısraın hakiki mânası — Recai zade Et pen. eler ür Me attğâen ar e bu - rafı * al ya ii e li za ve ştir — «Seni söyler ri dağlar, marolissi genç kız — hi api 5 Ga 5. 204) el bu sevdadan hemen va » — arr Mn arr ar 4, halde Nazizm böyle hiç şa hisli ai ge ld R muharrir faresi eser (Henry Purcell 1658 - us. | kaya gelmeyen pi iman olunca lerini saklamalıdır 1695) Ez müziğinden iktibas edilmiş ad li DR Ji m 2 GPurcell) henüz 4 da iken yazıp temsil et- ir im gibi muayyı lara bağlı bir aiipin içine gir.) En büyü iyük m indeki bazı hususiyai hır diği Süz Epi ile dikkati çekmişti, an | mesi de mü n değildir, Za-|şairi olarak tanı. val ve muamelâtı hoş görme- Gali) nin Fransız operasında yap- e e Naziler daima doğru|nan üstat Ekrem mi ını (Purcell) de İngiliz operasında öyler, doğru yaparız; onun acaba sevdi mi?. © abdi ingiliz müziği bu besteci- doğru söyleniğini iz çöen biç)“ Recai zade yir. ra iy &ö a arkan ii e (Hândel) gibi kudretli sanatkârların özi sindi sonra ii Kk anlıyabileceği | öslübu üzerinde bile tesir yapmaklan ir şekilde yazısına aksetmeme-|hâli kalmamıştır. Ne yazık ki (Pur- ne pek dikkat ederdi, Netekim|celi) en verimli çağında genç dene- m ısradaki «seher» in bir|cek yaşta öldü. Bununla beraber bir şafak değil, bir kadın ol çok eser bıraktı. Bu besti ve EE ba- ö cak ölümünden sonra vejriz bir karakter ve üslüp, giliz hs kovvetli renkler ditkaz çü Warlöek) un vuap- seheri belki şu satırlara kadar de) ya ” öc; esi zi ok ki i e iz şafak olarak” üşümmüşlerdir. “Jlimlere kam derin bir itimat ulmuş delikan- r genç kız Sini zn eseri vr Me sızlık vardı nevveri, müte-'lının Şürayı Dev. “ekrem in durmadan | Dördü Prank Bridge) nin k fekkiri MekılMaktar biran e etteki (okoltuğu- r|durm .İnun w ave, tiği, Marehe, Adaglo, e hattâ di- ti sakasi n gibi kısımları ihtiva ©- 3 fizik k ca Ki Gürik ikfi İden bu eserde yep yeni bir müzik ai rıdan ik )ki öyler- di o coşkun hislerine en haki-|layışı Ohâkimdi. O Modern İngiliz ii izahı at b maMizmi ken han nl ie e e Li vu y ği İK katen pek temkinli bir ie müziğinin güzel örneklerinden biri 0- Mr en, bee ir i ye sahip olmasığıf Aradaki bi glam bu eser zevkle dinlendi çıkardığı işler ve şahsi istidadı bliyetleri değil, öğrendiler sy lâzımdı, m radaki üyük Bina en sile e ile tâyin edileceğini bir çok de-jleri, si ze kleri süne r < e pak gm anl) di ümürül çen falar söylemişti, Nazi partisi ha-|luyor, ör ne Ri © Ri e e e ge) ydi bu adla yazdığı bir berler bürosunun bir tebliğinde|bir ii ri ne de sağlam iii yakı- inden hemen Gi işti, Daima Poğme) inden çıkardığı iki «nordik bir ırk faaliyet tarzile kudreti, Bütün irade kudreti kı “ ondan kaçıyordu, fitifat görme- Sen Piri olan eserde besteci, belli olur; yoksa burnunun uzun-|ni kaybetmişlör, halka yabancı 5 ı bir adam oldu, İnce duğunu yine aynı| sine ei 1... hsi bir b e El ve Yuğu, gözlerimin rengile değil» bireyi Gi e 2 zarifti, şairdi, meşin. v sp sanan öğrendim. beyin usfahan maka- Ni senfonik parçaya yer yer caz mü- denilmiştir. e (Manchster Guar-|bir çok yerlerde) bir ker: bek beğeniliyordu, Mümkü ri em mim mından benli iz ziğinin ritmini, caz sazlarının sesini dian, 19 Haziran 1936), cahil Ki a kialanda dür ki nee bir İnsanın "gönül in İlmen akn ie «Gi sevdadan de katmıştır. Gen: se besteci ve or- Görülüyor ki bu ırk akldesin-|bunları söyleyince onun âlim | “öçeraları Ol Sevmişti, Fakat bütün o bunlara vaz a "gönlü, Kestra sefi olan (Walton un adı, le bile Nazizmin ilmi bir esas|uşakları ne yapmazlar? Mes iü) e önderin lamda Vasi” Yağın “Ekrem bey kendi amc Olmasın halin yaman vazgec (o |Büyük Britanya Kl al ünasebeti yok- a bü- gönül, » | çoktan aşmıştır. Bügün"ü İnciliz bes- Gi ti in Karali ği e d Gü daim Pek b haremine karşı| sarkısile işte bu derdine fe-| tecilerinin en İleri geleni ve ün Salmı : i bir ei bes. seli bulmağa çalışmış, Merle, bie şüphesiz (Walton) dur. leyen Naziler bir taraftan da kz, ji imağa (çalışmıştı, e li gin ti her Gi b ie kısmın başında on dokuzun- mm kanında ka ri şeye âşık olan Ekrem be: sa dı yılın ortalarında yetişen bes benim ME şeyimsin!,, bu ME lan yeryüzünün en bi. ERE ! varlığımı sana borçluyum!,, de- | yük vefa nümunelerini de gör- tclerden milan li z e K Ercüment bu sandığı aldı, Ve mişti müş talihli insanlardan biridir, Dibi yal iki İN ti İN açmadan onu ateşe atıyordu. | Bümlisilri başka Ekrem bey) Sair. gönlünün bu kadar hü-leserler vermiştir. Bundan başko K ti bu sırada sik sık eve £e- "gönül meselelerinde ei ketum sönerek olmıyan kan bulunduğunu ie ve kalkıştılar ve hattâ kimi-|şünceli nin bur kiminin gözüne, una, ade büyüklükleri (galiba Nazi kiminin de kanına bakarak mi i. yüklüklerini demek olac. tez yonlar insanları ölüm odaları-| göreceğini söyledikten sonra di- or evle ttiler, Ne derler, ne ya-'yor ki: «Münevverin hizmeti tıp- onları teselli eden ee olmak taraftarıydı, Hele böyle| zevcesi ie aye ri kı eski Romada Graeculvs (Rum- dalaran biri, Süleyman Nazif | bir gönül kazası geçiren bir evli arzusu çekilen sevimli ve vazge- ei riabanli ka A -İcuk) diye anılan Yunan'ıların |9öYle N ler zin kati surette susmasına giz bir çocuk. gibi sevilmiş-| Suite) 1 mahalli melodinin çel a Bi e al iğ w z dei ibi tir — Baba vasiyeti ie arak Bir muharririn, bir)ti i $-alinin ritmini, caz $ m e eee Si olan Kı A e, Vi elbette iie getirmek ge İş; ii BeLa ği kestra ve oda müziğini sahne müziğine Gari, e al ini her han- | bu mütefekkirler eğilip E e €-Işairin, bir edebiyatçının bu tarz- e vefa in eee bir vela Mİ- | tercih eden besteci, eski zamanların gi bir türlü bileli Mmzan — yani sabit Bir , yerlere yatıp sürünme- k, Ancak baba ei de daki hususi duygularmı belli | sali olarak $ anlatalım musikisini İncelemiş, (Pürcell) in bazı vi kli ölün biieyi kati ve sb Gi zizmin Dehliyi daha mukaddes bir şey vardır Kİ edecek bir şekilde eserlerine ak-| Ölüm Katığın ği Ekrem bey m Mm köşelerden miyan bir şey üzerine İsti- ni prüniyorlür” Fakat bunlar|o da tarihtir Babanın y: nı | settirmesine katiyen © taraftar | Zevcesine: 5 bastırmış, ve bunun in kimse hürriyetçiliği teni Yaya JNazi vvet vermezler, belki| söylediği bu sepet sandığı ac-|değildi (Hattâ arkadaşlarına | — Hanım. sinek kokusu pes onar kendisini eski halk Binin ki ee nı onun cukurunu kazarlar, Alman|manı da vi tarih emrediyor, | yazdığı Hususi mektupları tetkik Heri yakası ediyo: ie eri 7 yereli Mi saramak istiyo ektir, Gerteck, | xmilletini onlardan sakınalım», | En büyük şairimizin ilham |edilecek olursa bu daha iyi an.) Dedi süne er utülima) dale ünlemi” Şanel Yi keyeiini Bi i Si Wissenshaft, s, 30), | memba Mi alip meçhul ile 3 e in a Istin- e eki üzü'me, Bir “daha sonuna Kolnüştü. Yirminci yüz yilin diyor, kalarak kül olup gitmesine mü. | Yedeki yalıdan bir dostuna yaz- başından beri şöhret ( kazanmağa Bu kıssadan e öz ei t e -Jdığı tupta bunu şiddetle Ereni” vey öldü, Karısı 20 Se-|pşalıyan büyük İncili; bestecisi or- Velhasıl Sn çk saade etmek, hattâ bunu yap < — l di ye ibi 8e vardır: . Totaliter deİmağa önayak olmak, tarih mu-|tenkid ettikten sonra aşağı yu- | ne yaşadı. Ve bir kere olsun Ona| kestra eserleri, koraller, oratorlolar, kil v suretini aziz Eg eğilip bi erl ei ip hesind. in 1 bi ü.| karı şövle di : elli, deği, hiç bir koku sür. | senfoniler, konçertolar, çeşiti saz abetleri Fen konuluyor | 1 kizin 4 senin için bir efi ş 3 dürtemedile eserleri, oda müziği eserleri ve melo- diz çökülü İşte|9 Tejimlere yaltaklanan müte-İyümdür... dedi, «Hattâ bu mütalâaya mebni- ; üziğ ey fekkirlere verilecek mtikâfat dir ki OHâmit ( beyefend'nin “Hikmet Feridun Es |diler bestelemiştir. Bsrlerinde halk böylece Naziliği bir ilmi ideoloji| a kendileri gi Sline Nazif heyecanlandı, Yı » | motifleri si tutulacak Kadar bariz- olma ziyade bir iman şek- vi dir e yi Sepet sandık açıldı, dir. Modern İngiliz müziğinin en mü- linde gösterdiklerinden dolayı |T1lecek derin iimatsız Bu bahis etratnda kendisini pim rini bir olan (Elgar) onun icraatını, şeflerinin sözü- A, ADNAN - ADIVAR) söyletmek istediğim Ercüment Eni aigiei eke eseri li mü, hareketlerini hep mukaddes) - —. —... yn, şapı | Ekrem Gok sey bilen bir sima ile salsa baret dinlyiellerde l ği ymışlar e s eği e e kavimler arasında eski Yunanlıların | Ve Ya'nız şunları söylemekle ik- ime alâka uyandıran bir müzik- e onlara | vaziyeti büsbütün başka idi, Onların | ifa etti: tr, İçilir bestecileri arasında, bizde dair nükte söylemeği bile cezaya | medeniyetleri daha eski, dilleri her) — Süleyman Nazif doğru söy- k çalınan ei Ge mi şeyl ifadeye daha yatkın idi. Yunanlı- | lüyordu, Sepet sandığı açtım, hi Süphesz a 3 dir böyle siyasi nük-| lar kendi dillerini bırakamıyacak ka-| 70, li i EC eiliz müziğini çok az tanıyoruz. beki “hürriyeti ru oldu. dar yüksek zevk sahibi oldukları gibi a in ai in Bu zengin ve ere in söylem: DE Sırf bu nükte. | yabancı müesseseleri kabul etmek aklılapiz abay Ain gen muzda yaymak & nkara di etmek için h vE de fazla mağrur idiler. İşte bu|$2) & yosunun, ve Müfit İmşir İdaresinde muhaki Şi U-İ Yunanlı mütefekkirlere Istihfaf için|liği o sepetin içinden canlı bir ilk konserini veren İstanbul yaylı Si Sir Nükteler Mahkemesi | ko ymada Graeculus (rumcuk) adı ta-| demet gibi fışkırdı, man yâ- sazlar orkestrasmın (İngiliz besteci- kuru'muştur, Hâkim muhakeme pişti EML e ne sevmiş!, lerine programlarında Y: irdıkla: 1 iş e slatların mı memnunlukla görüvoruz. İneiliz lıkl e; kültür heyetinin öldaki çalışma- Hamile ER e miR e arın heye in ai eh genL ımullü müzik e lar ii canile perişa; basi engeç telâkik eivor Aynı zaman: sanatkârı olan seviniyoru? rem dı FİKRİ ÇİÇEKOĞLU eşhur mısraını «Yarın sabâha demek ek sa sese Edirne ve civerına bere- Ni ğ ei ia > ke gisi ya v yağdı ey Ve ilâve etti: ısradaki «seher» İn bildiğimiz şafak mânasına de- Bil, fakat canlı bir «Seher» in Ajiştiyak visali ku ei se- petten öğrendim, ugün Klâsik şarkılarımız öl siri yer Edi: Akşa Edir, 8 civa- rna iki çün in ber bereketli yilinin it almış bulunan ve Şevki bey ta- a rafından bestelenen: köylü bir taraftan nadas İşlerile «Sen bu yerden gide z saçı zer meşgul bulunmaktadır. Bu sene Eâir- ve bölgede ekim durumu geçen Seni söyler bana daği ğ R g <4 ? z 5 a 8 R İz s A dereler, şarkısının, hâdisat icabı uza! Ruhr'da, Müttefikler tarafından zapt edilen Düsseldorf'tan bir görünüş |laşmış bir sevgilinin hleranıma lim... nazaran yüz Kışlıklar kendini e göstermiştir. Mekin 1yi olacağı şimdiden görül » mektedir. | e kıtaları tarafından gril Viyana'nın en hareketli caddesi |