24 Aralık 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
SÖZÜN GELİŞİ Fransanın sesi adyonun icadı, milletlerin de kendilerine mahsus bir sesi olduğunu pek bariz bir surette meydana koymuştur. O kadar ki radyoların sadık dinleyicileri yalnız gelen seslerle millet- Ieri biribirlerinden kolayca ayırd edebilirler. Meselü bir müddet Fransız istasyonlarını dinlemiş, Fransız- İarın konuşma tarzına, marşlarıma, şarkılarına kulağını alıştırmış bir adam için artık: «Burası Parislto denmeden gelen seslerin Fransız sesi olduğunu kestetmek güç bir şey değildir. Fakat bir millet toprakları gibi radyo istasyonlarını ele verdi mi, herşey | gibi, sesini de kaybediyor. Bu harp yeni başladığı zaman Fransız radyo istasyonların. dan yaloz Fransanın sesi geliyordu. Memleket çocuklarım silâh başına cağıran Marseillaise, kalbi vatan sevgisile çarpan Fransi- zın tehlike © karşısındaki heyecanını aksettiren nutuklar, vatan türküleri, Fransız askeri bandosunun geçid resimlerinde Fransız askerini kısa ve seri adımlarla yürüten o zilli, düdüklü askeri marşlar Fransız sesinin markası gibi idi. Kulakları Frsnsız istasyonlarından gelen Fransız sesine alışmış olanlar için bir gün bu ses birdenbire kayboldu, Gerçi Fransız istasyonlar: susmamıştı; yine sesler geliyordu, Fakat | sralarda fransızcadan ziyade almanca konuşuluyor. Fransız se- sinden ziyade Alman sesi işitiliyordu. Artık Fransanın sesi hi târafla voktu. Geçen akşam radyomun iğnesini istasyonlar üzerinde dolaş- tirırken birdenbire Fransanın, o hakiki Fransanın sesini duydum. Nereden geldiği belli değil, fakat ses o ses. İki spiker Dunkergue muharebesinin tafsilâtım anlatıyor: «Düşmanı durdurmak için Fransızlar kahramanca çarpışıyordu... Düşman bütün kuyvetle- rile karadan ve hasadan saldırıyor, Fransız azim ve iradesini bir İ türlü kıramıyordu.. Düşmanın tazyiki gittikçe artmakta idi... Matlarımızı karış karış müdafaa ederek geride, kabili nakil her $eyi kurtardıktan sonra askerlerimiz de gemilere bindi... Dun- kergue'ten ayrıldık.» Son derece heyecanla söylenen bu sbzleri Vransız bandosu- nun çaldığı vlarseillaise takib etti, Arkasından yine Fransız as- keri bandosunun o seri tempolu, silli, düdüklü marşları; vatan türküleri... Fransanın, hakiki Fransanın sesi... Fakat nereden? Nasıl? | diye merak içinde kaldığım sırada bando muzika durdu ve spiker: «Burası Tunus!» dedi. Fransanın sesi şimdi Paristen, Strazhurgdan değil, Tunus tan geliyordu! Şevket Rado | Çiçek yerine sebze! Fransız mütehassısları, 400 metre murabbat bahçeden neler temin edilebileceğini anlatıyorlar Son zamanlarda Fransada en)salata yetiştirmek içindir. Bura- mühim mesele yiyecek tedariki-lda bütün sene sâlata yetiştirile- dir, Bu maksadla evinde bahçesi |bilir, Mütebaki 40 metre nurab- olan herkese, burada çiçek yeri-!baı soğan, sarmısak, turp gibi ne sebze yetiştirmesi tavsiye edi-| şeyler yetiştirmek içindir. Bün- diyor, 400 metre murabbi bahçe-ilar çorbaya (lezzet verir, yağlı #i olan iki kişilik bir aile, bu bah-| maddelerin bulunmamasını o te- çede bütün senelik sebzesini vellAfi eder. ekmekle seker azlığını telâfi ede-İ Bu bahçeyi İyles çapalamalı, cek mühim miktarda patates ye-İsüm üklüböcek, kırkayak (oOgibi tiştirebilirmiş... Mütehassıslar bu /kurtlardan * muhafaza etmelidir. | hususta $u iyede bulunuyor-| Bahçeyi ancak . yazın haftda Jsr: ed veya Iki defa sulamak kâfi- Bahçenin yüz metre murabba- dir. Su çok soğuk olmamalı ve mı patates yetiştirmeğe hasret-'bahçe güneş yokken sulanma» melidir Bu saha güzelce hazır-'Ndır. Güneşte soğuk su ile su-| Jandıktan sonra iyi cins patates lkmAk zararlıdır. | ekmelid'r. Buradan 240 kilo pa-! Bu küçük bahçe 200 metre mü- tits” alınabilir &! günde 750İrabbaı daha genişletilebilirse kuş- gram demektir. Bununla bir ta- İkonmaz, karnıbahar vesaire gi- bak yemek ve bir çorba hazırla-İbi bir çok şeyler yeliştirilebilir. nabilir: Patafesleri muhafaza Bunlardan başka bir keçi ve bir edecek yeriniz yoksa bunların birİkaç tavuşan beslemek kabildir. kısımı geç yetişen cinsten €kile- |Bir keçi iki kişiye kâfi gelecek| Kilir. miktarda süt verir, Bu bahçede Bahçenin (kalan . kısmından /sekiz ta m sebze artıklarile elli metre murabbanı havuç ye-| beslemek çok kolaydır. tişlirmeğe tahsis etmelid Ha- 2000 metre murabbaı bir bah- di Uzunköprü. merbey köyünde vüç en besleyici, en hafif sebze-'ce olursa bir kümes yapmak, di- #enede yüz kilo havuç almak di htiyacını, senede 250 kilo sut, prasa yetiştirmek için oKulla-jinin edebilir. kullanılabilir. Edime (Akşam) «— Çerkesköy biçki EM metre murabbi mercimek le faydalı bir kursun m:k pişirmek kabildir. Bu miktar e dikiş yurdu Mae lerden biridir - Havuçla -patates'ğer bir çok maddeler yetiştirmek t> aradı mükemmel gıdadır. ikabildir. Böyle biv bahçeden iki Bu 50 metre murabbal sahadan kişi bütün kalori; vitamin, mey- bildir ki bu miktar ihtiyaca kâ-!100 kilo et ve etyağı, yazın her- fidir. İ n birer yumurta, kışın hafta- Bahçenm 60 vuetve Mik iki defa tavuk, tavşan eti te- rılabilir. “Buradan senede 600 iz prasâ aluabilir. Bu prasa çorba- Trakyada biçki ve dikiş da, çerezlerde ve sebze olarak yurdları a 2 unlu “İKİ yurdu parlak surette açıldı. Hav- Bahçenin bir kısminı da unlu, ç. Pehianköy ve Muratlıdan sonra sebrelere tahsis etmek İâzımdır. xöy kız ve kadınları için Çerkeskö- eli metre murabbai da fasulye açılışı köylü üzerinde çok iyi bir te-| için ayrılırsa kâfi gelir, Buradan alınan sebzelerle 200 tabak ye bir senede ihti üçte ikisini temin eder. sisatu Maarif Vekâletinden Kili metre murabbal yer yeşi | beli. jh nişi iyüzden memleketini her rini sedlerinin | Koşuda İye nazırı KUŞ BAKIŞI: İsviçrede kömürsüz lüğün bir neticesi Bu harpte en çok mahrumiye- te katlanan memleketlerden biri de İsviçredir. İsviçre, harbe gir- mediği halde, barp içindeki mem- leketler derecesinde, belki de bunlardan bir kısmından fazla İyiyecek ve giyecek sıkıntısı çeki- yor, Burada her şey veslkaya ta- bi tutulmuştur. Yiyecek madde- lerihden başka elbise, ayakkabı, çorap, mendil ve sair akla gelen iher şey ancak vesika ile alınabi- İliyor, İsviçrenin en ziyade kömür si Kıntısı çektiğinden birkaç defa İbahsetmiştik. Bu yüzden diriler |” ısınamadıkları gibi, ölüler de ya- kılamıyorlar. Son seneler zarfın- da İsviçrede ölülerin eşe usulü çok teamrsüm © . Bu ölüleri yakimağa mahsus fırınlar | yapılmıştı. Tutulan istatistiklere )uçurulur olan nehre dayanmıştı göre senede 75 bm kişi yakılıyor, burların külleri küçük vazolara konarak silelerine teslim edili- yordu. Kömür buhranı yüzünden ölü yakmağa mahsus fırınlar ka- patılmıştır. Bunlar her sene çok mühim miktarda kömür sarfedi- yorlardı. Şimdi bu kömür tasar- rTUf edilerek dirilere verilecektir, Maamatih hükümet fırınları büsbütün kzpatmamıştır. Eski- den bunlar her gün açık iken| simdi ancak haftada bir gün ya- kılacaklardır. Evvelce her ölü ay- rıca fırına sokulurken şimdi bir- ikaç ülü birden konacaktır. Kük lerin bi ine karışmaması için tedbir alınacaktır. İsviçrede, öldüklen sor kılmasını bu tedbirden memnun olmamış” lardır. Faka «Bütün sıkıntı varsın bundan ibaret olsun!s di-| yenler ekseriyeti teşkil ediyor-| ce lar Kız mektepleri voleybol | maçları lı /kevinde kız mek» müsabakalarına de- dukça zevkli ve heye- ganlı geçen kız muslim - Cümhuri- yet maçı 15-9, 1512 Kaz mual- limin galebe: nibayet buldu. Takımlar: Kız muallim: Melâhat, Hayriye, o Nevzat, Meliha, Mayriye.! Neriman. Cümhuriyet: Nihal, Bidas, Hayrün-| nisa, Semahat, Belkıs, Kanuje, Günün İkinci karşılaşması Boğaziçi ve Işik takımları arasınd; du. Ra- kibinden tün bir oyun çıkaran Boğar'çi » 15-4, 15-3 kazandı- lar Takımlar: Boğaziçi: Nilüfer, Râbia, , Lâmla, Handan, Handan, Işık: Nurleihan, Hilkat, Nerime. Zizi, Zekiye, Saliha. Edirnede ikinci kır koşusu Edirne (Akşam) — Beden terbiyesi genel direktörlüğünün bütün bölgeler. | de birden tertip ettigi (Muhaç) kır ko- gusunun ikincisi de bugü yapıldı. Yarışa yirmiden İştirak etti Halkevinden b Taşlık - Ayşekadın Baralar caddesi ve layarak İstanbul Abacılar kihen gene Halkevinde biten ve $ÖC0) metre mesafe üzerinden yapılan bu birinciliği 1712 ikinciliği Mehmet ve üçüncülüğü de Babri Kazandılar, Koşu baştan sonuna kadar alâka ile takip edildi ve umumiyet itibarile iyi geçti. Koşulara önümüzdeki haftalar- da devam edilecektir. Ayrca ayın 27 nci günü yapılacak olan (Atatürk) koşusunun da hazırlığı yapılmaktadır. Basra yolile ithalât ve ihracat için konuşmalar Basra yolile ithalât ve ihracat iş- lerini kolaylaştırmak için bündan bir müddet evvel Ankarada Suriye ve Irak mümessillerinin Iştirakile yapı- ilan toplantıda bazı kararlar verilmiş. ti. Buraya gelen haberlere göre bu IK! hükümetle bu hususta daha pra- tik esasları ihtiva eden yeni bir an- laşmiâ yapılacaktır. Amerika Bahriye Nazı- rının donanmaya mesaji Vaşineton 23 ÇA.A.) — Bahri- albay Knox, donanmaya İ radyo ile bir noel mesajı göndermiş tir İyor iki; #Dotanmamız, yüksek ananeleri mucibince önümüzdeki sene içinde) de kehdini istikbalin vazifelerine asredecektir.» i istiyenler i İğa sırada deniz aşırı topraklarımızın İsiddet ve tedhişe istinad etmiş olsa »İolduğunu biliyoruz. Fakat mütareke Tv gecesi Alman ordusu Hollanda, Belçika ve Lük- semburg topraklarina girerken, bu memleketlerle (o şimali. Fransadaki şimendifer şebekeleri ve hava meye danları şiddetli bombardımanlara â tutulmuştu. Saat 6,3 den itibaren şimal or- dularının harekete geçmesi emri ve- rilmişti. Belçikalılar, müttefiklerden yardım istemişlerdi. İngiliz « Fransız süvari teşekkül- leri kuvvei külliyenin evvelden in- İtihap ve tayin edilmiş olan Dyle - Namı Mewse hattında yerle b Mâziüres'e doğru Jileri atıldılar. | İk muharebelerde Almanların |Meuse'ün şimal ve cenubünda kuv-, İverli bir'gnyret sarfettikleri görülü yordu. Ardennes'lerde Fransiz i biye ve dala ke teşekküller tarafından şiddet ve kuvvetle tazyik edildiği cihetle ve craziyi adım adım imü- 12 mayis akşamı Mewse nehrini tekrar geçmeğe mec- İbur kalmıştı. Düşman * Namur'dan İSedan'a” kadar köprüleri havaya) lafi ederek | Daha şimalde zırhlı “teşekküller üç hafif motötlü tümen) Tongres| Jistikametine teveccüh etmişler ve Hollanda'da Breda'ya kadar gel mişlerdi. Almanlar o Maestricht'de baskın ile sapsağlam birçok köprü- leri ele geçirmeğe muvaffak olduk- ları cihetle, garp istikametine kuv- seli zırh: birliklerini sürmüşlerdi. B“ zırhlı birlikler, Belçikalıları Albert kanalını bırakmağa icbar et- miştir. Halbuki müttefikin kuman- danlığı Belçikalıların burada 5-4 İgün dayanacaklarını hesap ediyor- Jda 13 maya şiddetli bir hücuma uğrayan Fransız makineli tümenleri, anudane bir mukavemet göstermiş” pe ve büyük zayiat pahasina düş- manı, Fransız ve İngiliz tümenleri İnin gelmekte bulundukları müdafaa hattından birkaç kilometre ileride durdur lardır. Yeni vasıtalarla fasılasız ,bir su- Fransız İmüstemlekeleri| erip gazetesi: «Top-| raklarımızın tamamlığı- nı muhafaza etmeğe azmetmişizdir» diyor i Lyor 15 (A.A.) — Temps gaze- tesi yazdığı bir baş makalede diyor ki: Geniş müstemleke toprakları" mızı olduğu gibi muhafaza ediyoruz. Ana yatandaki kuvvetlerimiz yıkıldı. parçalanacağ: zannedilebilirdi ve hiç süphe yok ki, eğer Fransız idaresi idi bu böyl. olacaktı. İşte böyle bir tey olunadı. Bu, va- tanımızın yökdek medenileştirici kıy» | #X metinin bir delili değil midir? Vel Fsansasm bu ananevi vazifesini ifa» l ötmek hakkının temeli İteşkil ete i?3 Temp: gazetesi, insanlığın en yük“ İsek tü nevi kıymetlerini temsil eden Fransız kaşrağının şerefi, Fransiz himayesind bulunan halk nazarnn- *İda katiyen düşmemiş olduğunu ehemmiyetle kaydettikten sonra di- İyor ki: «Memleketimizin galibe kar. « girişmiz olduğu tanhütleri katiyen verire yetirmeğe ve mütareke şart ların. itina ile tatbike karar vermiş ya devar bize imparatorluğu ve bu imparator- ğun müdafaasını ve müdafaa vasi- Bumu eski mi tefiklerimize karşı ve keza Hindiçi- ni'de yaptık. Bu azimli vaziyet, mushedelerin iklâline müsaade etmemek ve top- yaklarımızın tamamlılığını muhafa- zn eylemek hususundaki kati irade. mizi isbat eder.» Almanya, Fransayı tazyik ediyormuş Bern 23 (AA) — (BBC) İsviçre güzetelerinin yazdığına güre Alman Vichy hükümeti üzerinde arttırıyor. Fransanin Paristeki e s de Brinon dün Viehy'ye gelmiş ve Almanyanın yeni isteklerini mareşal Petaln'e bildirmiştir. Bazler Nachrieh. ten gazetesine göre Almanyanın Pa- risteki sefiri Abetz Almanya hüküme- tinin, Fransız - Alman iş birli: hak- kında ini kati sekii- de mareşâl Pe- © B. Knox mesajında bilhassa di-) X ir, Bunda deniliy donanmasını ve İn w muh 2d etm seti nde m ihl si uns | kale Ki parat rupu si 4 duğu gi FRANSA harbi nasıl kaybetti? ——- Meuse nehri boyunca Alman taarruzları - Beçikalıların ricatları Sedan istikametin- deki facianın mukad- dimesi, Meuse nehrini geçiş İrette takviye edilen düşman ham- - İlesi güçlükle tutulabiliyordu. Şimalde bulunup şiddetle tazyik edilen ve Almanlar tarafından şid- detli hava hücumlarına uğrayan ye: Berg - Op Zoom - Turnheut kanalı hattına Yerleşmiz ör. Be hattına çekiln bütün Frar dinci ordu, Jerdi. z - İngiliz tayy Maestrichtten Tirlemont o üzerine yürümekte olan Alman kollarının yürüyüşünü geciktürmek için kulla- niliyordu. Almanlar Meuse nehrini geçiyorlar: 13 - 15 mayıs 13 mayısta, şimalde Alman ileri yürüyüşü muvakkaten durdurulmuş ve intihrp edilmiş olan müdafaa hattına dokunmamış ise de Dinant etrafında ve Sedan istikametinde facianın mukaddemesi oynanıyor- du. Alman hava kuvvetleri alessa- bah havalara hâkim olmuşlar, Meu- se'ün so danını derinlemesine o bombalıyor- ürünürcesine uçan muhare- ağır bombardıman pike uçuşlar yapan Siiksi tayyareleri, henüz mevzilere yeni yerleşmiş olan askerlere saldıriyor- İar, müdafaanın bütün hassas nok- talarını sistematik surette tahrip ediyorlardı. aklar Luvain - Malvihes!” Elde mevcut | ahilinde muharebe mey-| - No.3 İ ei) Vakiz bu hazıtlama hareketi, pek öldürücü değilse de müdafiler nirlerini bozuyor ve iUbatı riyordu. Almanlar bundan ii ederek. lüstk sandallar ve sallar ile Dinant'ın şimalinde Howx ve daha cenupta. Sedan'a doğru nehri geç- mişler, bu sayede mukabil taarruz ların izale edemedikleri iki başı kurmuşlar, 13 mağıs arkadan yeni taarruz va ürtereğ: müsaid bir saha; eden sol sahilde tutünmü: dardı. Kitle. halinde tank hü. cumları cepheyi sarsıyor Ertesi 14 mayıs günü düşman tayyareleri kitle halinde bombar- dımanlarına devma ederken gece düşman tankları da gö lerdir.. Düşman “tanklı kuvvetli bir surette silâi lunuyorlardı. Her biri beş y cum arabasındı. iirekkep man tümen. taarruza geç zırklı tömenlerden biri T ikisi Sedan İstikametine köprü akşamı ay | İyürüyorlardı. Bu yeni düşmanı bizim tank dafi silâhlarımızın defe kadir olmadık ları anlaşılmıştı, En küçük gerile mede askerlerimiz. topl erle rinde bırakmağa o mecbur yor lardı. Zira koşum teçhizatı d dağın edilmiş, beygirleri de ölmüs! Tayyare bombaları, bir hendeğe uzanmış, ve yahut gizlenmiş erlere mehmaemken tesir etmiyorlar ise de gizlenmeleri için tertibat ahınma- mış olen hayvanları yere Vardı. Tanklar yerinden oynatılmış sarsılmış olan müdafaa hatları ara sına doğruca giriyor, mevzi alm bataryalara,. kumanda saldırıyordu. 14 mayıs gecesi, hat larımızda açılmış olan cep, sima doğru. on beş kilometreden fazla bir genişlik almıştı tümenleri, ağır zayiata kaçmakta olan muhacir arasından seri ricat yapmağa mecbur kalmışlardı, Uzakta zayıf ihtiyat kuvvetlerine malik olan 9 uncu ordunun bütün »ol cenahı #eişkül Bir vaziyete düşmüşü seriyor v VENEDİK İngüle. tayyareleri 2250 kilometre katederek Venediği bombardıman et- Bu şehir kendi tezin müntel ismini taşıyan kör- ni taşıyan eyaletin merkezidir. 168,000 nüfusu vardır, Bağlıca sokaklarının deniz olmasile ve Gandolların seyrü- seferi temin etmesile meşhur bir âu- rist jel ?. En meşhur binaları: Saint - Mare meydanı ve kilisesi, du- kâlık sarayı, müzeleri, 452 sene, Atilânın önünden ka- çan Venet Keltleri Venediğe sığınmış- lardır. Bu şehrin ismi onların İsmin- den alınmadır. m kurunuvustadan itibaren, z€ngin bir asiller cümhuriyeti- nin merkeziydi. Doj denen şeflerinin | #daresindi kudretini oLombardla,İrihi Dalmaçya, Arnavutluk, Makedonya ve çe» daki sığlıkta takım! adaları üzerinde bina edilmiştir. İzmi-| Ege denizinin mwuhi ne yaymıştı, Lâtinler, 1204 senesinde Venediklilerin müzg rın donanmasına dayanarak mişlezdi, Venedik devleti on sek Htrete düştü, Bonapart > rafhğipi muhu muvaffak olamadı. Ve edi ne nihayet verdi, Campo - 1191 de Avastury | burasını üzere Avnsturyad, se bir Tombardo - vesis etti, 1848 de Venedik İtalyan keti lehine ve Avusturya al ramanane mücadeleye girişi da Victor - Emanuel" e O tarihten İsalyaninki ile birlikte fethet
