31 Temmuz 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
AKŞAMDAN AKŞAMA İbrahim Müteferrika- nın bakımsız mezarı Osman Fevzi Linomen imzasile bir mektup aldım, Mesleğine taallük eden tabı makineleri hakkında bir eser ha: | sırladığı sırada bazı kadir bilmez ihmal lerimiz dikketini çelbetmiş. Bu sütunda ekârummiyeye o göslerilmelerini bt- yor. Diyor ki: ... | «Matbascılığın daha doğrusu emilstar | kil harfler» in icadı 500 üncü yaşıma gi- | Fiyor (9). Bu sanatın bizdeki tatbik hi. kâyesi, ihtimal, çoğu kimsenin maldan dur, Yirmi sekiz Mehmed Çelebi efendi. sade Said (Paşa), Pariste pederile bir- likte bulunurken «Şeytani cinsi ins olan taifej efrencin» kral maibaasını gezmiş ve nihayet bizde de bu sanatın tatbikine | rehberlik etmiştir. İ İlk matbaacı bizde bu Saiddir. Fakat müteşebbislik edip bilfül çalışmadığı İçin tarihlerimizde kendisine çok ebem- imiyet verilmeden geçilmiştir. Halbuki Saint Simon hatıratında bu zata çok kiymetli sahifelerini tahsis etmiştir. A, ba Meraş'taki mezarı ne âlemde? Kita- besi falan var ma? Bir türlü tahkik ede miyorum. Bu münasebetle Yenişebirli şeyhislim Abdullah efendiyi hatırlamamak ka bil değil. Kanlıcadan Boğazın suların kavuklu mezarı altından seyreden mer- bum, meşhur fetvasının bugüne kadar hâlâ tatbik edilmemesinden kim bilir ne kadar müteellimdi (Elcevap: «Birkaç ölim kimesneler sureti nakşolumacak kitabı tasbih İçin tayin buyurulursa ogayet müstahseve ölan umurdan olur.») Gelelim şimdi Lâle devrinin kavoklu, süppeli, çedikli o «Kârhanei Tabaati Amire» Nazırı İbrahim Müteferrika'ya: Ben bu zatın mezarını geçen hafta #iyarete gittim. Zavallı adamcağızın ser- veti, vefatında, satılmıyan kitaplarından Hbaret bulunduğu için, kendisine bir me- Bar taşı bile dikilememiş. İki sene sonra bu iş başkaları tarafından düşünülebil- Miş. Şair Nevres de bir mezar taşi yaz- Maş. Ziyaret etmek istiyenlere yol tarif edeyim: Kasımpaşada Zindan arkası kabristanımı sorunuz. (Otomobil işle Mez). Bir müddet yürüdükten sonra pokağa nazır cephesi tel örgüler altına alınma, servbiz, ağaçsız bir mezarlığa geliriniz. Burada asırdide ağaçlar altın- da bir cami, bir çeşme, bir de kahve yardır. Camün bakıcısına sorunuz. He- Men İşini gücünü bırakır; sizi, kavukları krılrış mezar taşları arasından geçire- rek, dip tarafta, Hasköye doğru bir kö- geye geliri — İşte İbrahim Müteferrika burada yatıyor! - der. O zaman teriniz soğur. Karşınızdaki kabre dehşet içinde bakarsmız. Kavuğu- mu salyangozlar istilâ etmiş, Canım ta- bik yanları berbad edilmiş. Vefatıni 1160 gösterirler amma, ki- tabesindeki ebeedi tetkik edince bunun 1158 olduğunu hesaplayabilirsiniz. De- mek ki hicri seneler itibarile bu yıl 201 #eci yıldönümü, Garp Gütenberç'in ha- tırasmı tebcil ederken şair Nesimi'nin: EB: uştı bir mazi na kadem Diye tavsif ettiği Türk matbancılığı- mın piri bu vaziyette yatıyor... ... Gutenberg'in debdebeyle anıldığı ça bralarda, İbrahimi bu zelil belden kurtaralım... Onu, sarığına salyangozla- rın trmanmıyacağı bir hürmet ve İtina ile en itibarlı ve şerefli bir yerde salda- yarak gelecek asırların kadirşinas evlât- İarma devrü teslim edelim. (Va - Na) sütununda bu mevzua ... Dempseyin bir muvaffakiyeti Charlotte (Şimali Karolin) 30 (A. A.) — Sabık ağır siklet dünya şampi- yonu Jacgue Dempsey. Oklahoma'lı Ellis Bashara'yı mağlâb etmiştir. Ringe evdet ettiğindenberi Dempsey'in üçün- cü boks müsabakasıdır. Mersin hattında| yeni vapurlar | Denizyollari işletmesi Sümer ve Vatan şileplerini kiralamaya karar verdi Denizyollari işletmesi, Mersin hattında galyirmak üzere Sümen ve Vatan gilepie- pini kiralamağa karar vermiştir. Bu hu- pita vaptır gahiplerle Denizyolları #ra- nda esasta dülaşma olmuştur. Münaka- Mi Vekkleline yazılarak kontrat İmzan- BA mümade istenmiştir. Kontrat esazin. gam göre sigorta ve barp rizikolarıni vA- Pir sahipleri ödeyeceklerdir. Denizyolları İşletmesi, rizikolari katgılsmak üzere bu vâyarların nâylunlarını, diğer vapur nav- hanlarından biraz yüksek tutacaktır. Bümen ve Vatan gilepleri, Mersinde ve &ğen oanup vilâyetlerinde bekliyen #tok aşyayı, bu aradn sert buğdayları getire- Terkos kesildi Nişantaşi civarında halk saatlerce susuz kaldi Belediye sular Hinresi, evvelce halka Ha- | ber vermeden, suları keşmiyecekti. Halbuki #rvelki akşam saat beş buçukta sonra Ki- #antaşı ve civarında birdenbire terkos su- ya kesilmiş ve halk gece yarınna kada? sü- #ız bırakılmıştır. Bu yüzden herkesin çok mfşkül vaziyette kaldığını »i neğe he- est yoktur. Dün #ul bebini sorduk «farla müessir olduğunu ve evrejce ilân et #uyun bir daha keşilmiyeceğini: söylediler. İnşallah diyelim! Bugün dört fırmda halk ekmeği tecrübesi yapılacak Yüzde eli! sert, Y buğday unundan ya meği tecrrübesi bug! ayrı fırında Yapıl, tecrübede - bir çu mek çıkarılmıştı çuvaldan 98 ekmek çıkarılması mektedir. Bu, bilhassn ekmek f'a maman için zaruri görülmektedir. İzmire tenzilâtlı vapur seferleri 10 ağustosta başlıyacak İ İz İstanbul vapur seferleri ihdas | tdı seferler 10 kapandıktan | yumuş yeni halk ek- Fuar münasebetil arasında tenzilâtlı edildiğini yazmıştık. Tenz ağustosta başlayacak, on gün sonraya kadar devam edecektir. Münakalât Vekilinin tedkikleri Münaknlit Vekili bay AH Çetinkaya,dün | öğleden evvel, Hmanlar umum müdürlüğü- De gelerek bir müddet meşgul olmuş Belediyede yeni tayinler yısile teksü- de sevkedilen B. Memduhun yerine tüyatrosu müdürlüğüne leva: B. Emin Zeki, levazım müdi Jâk müdürü B. İsmai Hakk: dürlüğüne vekâleten belediye #inden B. Ali Yaver, Beyoğlu belediye gu- basi müdür müsvinliğine de F: eledi- yedi eski şube müdür muavin! B yin edilmişlerdi Bir elbise hırsızı yakalandı İstanbul belediyesi konservatuarına gehir bandasu Beşiktaş şubesinden muh- telif trihlerde elbiseler çal elk sulh ceza hâki haneye sevkolun- AH Fund Cebesoy EB. Bedri, köprü ni tedkik etmek Bu tedkik #ki gün kadar sürecektir. Bornova kahvelerinde iskambil kâğdiyle oyun memnu İzmir 30 (A.A) — Bornova Belediyesi, shhi mahzurları dolayızlle bütün kahve- hanelerde her türlü kâğıt oyunlarını me- netanişir. Karilerimizin mektupları Uimon kabuğu, limon suyu İle bir midir? Bir doktor elde keten verdi. Eremin W buğu vardı ysa bikarban, süt Koyun, © da sod: olmazsa bu gibi dikka: aa... —İLÖ, Sofra tuzunun kokusu İnhisarla piyasaya çı u Delikli tuzluğu be: meğe bile hacet olma den akıyor. bu bi bir kokusu var. Bunun izal hşmak lâzımdır, —Y.) Hava kurumu azaları çoğalacak| Her vatandaşın kuruma âza yazılmasi temin edilecek Dün saat 11 de İstanbul meri daktor Lâtf Kır hava kurum! gehrimizdeki k Şehrimize dön &ün vali ve belediye darı et etmiştir. ne Şehir tiy ni ve vali etmiştir. üfrere gönderilm' X Rümenlere 8 k ve yapağı ihracat | İkinci tevziat da bu- ılar ve ve hepsi rdir. Beşinci asliye 6 tevkif edilen süçl hakemeleri mi * Belediye temizlik amelesinden Musta- ta, Yıldız caddesinden geşmekte İken, Ab- dülfettahın idaresindeki otobüsün sadme- #ine uğrayıp ağır surelte yaralanmıştır. ay Amcaya göre | | | ÂŞIK GARİP 'Tefrika No, 83 — Budala; düşünmeğe lfizum var mi? gidiyor. Ark P ktın mı? oldu. İki ay Haberim var. —G etin yok mu? le bir kere gu işl Tayımı. Akdeniz selerli Hüseyin mütemadi ram ediyordu. Garib gözün! mişt — Ap ne güzel diye mırıldanıyı haneden | av; rinde idi. EH gitsin. Herki niş. Kimse kimsayi tece4s05 halde değil on kadehi bir yudumda iç- rak sordu: rsun ? Yoksa sen de Üç adam öldürdün mü? — Ne diyorsun be? Üç adam da lâf mı? ipte bir gece baskınında ben yedi kişi düm ve on bir kişi yarı num bile kanamadı.. Yakayı ele ver den kaçtım. Ne diyorsun, Hüseyin? Yedi ki, tarma doğrar gibi doğra ranlıkta önüme gel Garib, earark veya korkulu bir rü birdenbire © kadı Bımız bir #esi var. O da olmasa, çekilir gey deği in kafası zonkladı.. Bir kadının, işin Yazan: İSKENDER PAHREDDİN r... Burada, ılı bizde ayıp ol lunda, kopa- — Sen ne dersen de, bambaşka bir mem, yavaş kı seyin meyhaneden gitmek nden ge fini kaybetmemişti. (Arkası var) Günün ansiklopedisi Matbaacılığın 500 üncü yıldönümü münasebetile GUTENBERG Bu sene matbaacılığın icadı üzerinden 300 yıl geçtiği için, Amerikada ve harp- ten baş alabilen diğer memleketlerde Gütenberg'in hatırası büyük merasimle kutlanacak. Onu Hürmetle anıyoruz. Alman olan bu zat, 1397 yahut 1400 biz de unutmuyoruz. yine orada vefat etmişt bourg'a hicret el kalıp telif hayatını kazası: zamana kadar da matba fakat tahta üzerine yazı oyulur, sonra basılırdı. Gutenberg mur harflerin kalıplarını yaparak yazı diz» meği Bu hatfler evvelâ Sonra asal arla etti. Gutenberg aa te- “is mec- buriy kıntı çekti. F niyetin en büy etti manevi mede- arasmda kak yok- tu. Hayatını yazanlar, bir İn r tak- vim ve İki kitabı onun bastığım tesbit etmişlerdir. David d'Angers'in Gutenberg namı na Strasbourg'da diktiği âbide, heykel- lerinin en meşhurudur. Hamiş; Pek çok kimse Gutenbergii matbaacılığın mucidi olarak kabul et mezler. Bunu kollektif bir icad sayarlar. um ük banile, I. üzerinde
