9 Şubat 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SÖZÜN GELİŞİ Kadın şapkası model- cilerine hayranlık aâm şapkalarını hergün artan bir hayretle seyrediyorum. İnsanların bile biribirlerine benzedikleri oluyor, fakat bir yerde, bir kadınm başın- fünüz şapkanın aynini başkasında görmeniz kabil değildir. yüz binlerce, ne demek yüz binlerde canım, mil- una inanıyorum ve yaratıcı muhayyelenin bu hari- An gördü Bugün yer yüzünde binlerce, yonlarca şapka çeşidi oldu kulâde faaliyeti karşısında aklım duruyor. «Bütün sözler söylenmiştir. diyerek bu güneş altında yeni bir söz söyle bemiyeceğini kabul eden edebiyat âlemi, bir kadın şapkası modelcisinin her gün, biribirine benzemiyen boy boy, biçim biçim, renk renk yüzlerce şapka ya- pıp kadınların başına oturtmak hususundaki tabiat üstü kudreti karşısında utansın! Mısralarını başkalarından çaknak faaliyetine girişen şair, mezvularım başkalarının eserlerinden aşırmak iztırarında kalan romancı, her sabah kafa- #mda yığın yığın şakpa örneklerile uyanan meçhul fânilerin önünde dize gelsin! O, yani burada kendisinden hayranlıkla bahsettiğimiz kadın şapkası mo- delcisi, en sıkıştığı zamanda bile başkasının Ubaşındakine benzer bir şapka yapmaktansa penceresinde duran saksiyı, sergide yatan karpuzu, kilerde kü- ruyan sarmısağı, ağaçta sıkışan kuş yuvasını, mutfakta pinekliyeni saplı ma- karna süzgecini yeni bir şapka modeli olarak piyasaya salar ve her buluşu bütlin kadınları hayran bırakır. Fabrika bacasından araba tekerleğine kadar, strafında gördüğü herşey, onun için, şapka modelidir. Edebiyat âlemi intihal vakalarlle kadınları çileden çıkaracak yeni bir dolup taşarken, gördüğü bir şapkayı uzaktan dahi taklide tenezzül elmiyen kadın şapkası Umodeleilerinin karşı- sında, biz erkekler, muhayyeleden mahrum bir fabrika sahibinin senelerden beri seri halinde imal ettiği ve bu yüzden şüphesiz hepsi biribirine benziyen şapkalarımızı çıkaralım ve kendilerini hürmetle selâmlıyalım. Şevket Rado zle) NELER GB 6760 dil! in yardır? Bu sual sık sık âlimlerin ve tedkik erbabınm tihnini işgal ediyor. Şimdiye ka- dar yapılan araştırmalardan elde edilen ne- tceye göre yeryüzünde müstamel Hsanların sayısı 7198 bulunuyor. Geçen birkaç bin sanelik müddet zarfın- r n varlığı haritai âlem- ria birlikte bir çok tır. Ölü addedilen illerin sayısını bulmak için muayyen bir dstem dahilinde yapılan araştırınnlara gö- Fe şimdiye kadar mevcudiyeti silinen X- sanların sayısı halihazırda konuşulmakta bulunanlardan daha çok olup dört bine Yakındır. Ölü 1904 dile mevcud diller Mâ- | ye edil sanların evvelce Kul- İandığı ve bugün kullanmakta bulunduğu Gilerin yekünu 6180 eder. Konuşulan dillerin bududları muayyen değildir. Çünkü büyük şehirlerde birçok diller ayni samanda konuşulaktadır. Me- Şi zindanı başlıma merkezlerinden tada tam elli dil konuşulmaktadır. Bu Almanyad cihan rekorunu kazanım Dünyanın en çok kor biri de yetmiş milyon Türkün gedir. Dünyanın, konuşanların sayısı en küçük dili Kafkasyadadı elstan cümhuriyetinin Kı 7 bulunuyor n dillerinden dili türk- itibarile, Sovyet Gür- etya mıntaka- nuştuğu Zova-Tuşi namını kaşıyan bu dil konuşanların bütün sayısı üç bi ki il g yazı dilinde G denilen Rus harfleri kullamısıştır. Bu dili kimse anlamadığından mensupları köyün baricinde seyahat edebilmek için ya rus- ça, yahud türkçe ve gürcüce gibi bir dili öğ- Tenmek mecburiyetinde bulunuyorlar, Bu benzemiyor. a tiyatrolar Almanyada tiyatrolar hakkında &on / dördü hususi eşhasa aid 128 toplanan istatistik maltmata göre bunla- pin yokünu 333 dür. Bundan 232 tiyatro ümete yahud belediyeye ald olup an- Sak ehi altın hususi oşhas ve şirket elin- dedir. Bu tiyatroların cümlesinin kendisi- Be mahsus yapılmış binası vardır. Bunların haricinde binasız olarak birçok 80 muhavere tiyatrosu, 13 köyl ve 31 salon tiysirosu bulunuyur Sabit tiyatrolardaki seyirci mevkilerinin yekünu 406,000 sayısını bulmuştur. Mü tahdemin! de 39000 kişidir. Hükümet ve be- Wdiyelere ait tiyatrolardan yüz on dördü bü tün sene ve kalanı senede on bir ây oynar, Miyatrolar daha vardır. Bunlardan (Kirk “ördü hükümet ve Belediyelere att ve yetmiş Ankaradan şehrimize Fransız iafeteşikle MENE Ee Frans» ta müslüman sosyolojisi kürsüsü profesörü Louis Massiznon dün üniver- site hukuk fakültesi dersanesind; «Selçu. ki Türklerinin Bağdada girişleri» mev- >alu şayanı dikkat bir konferana vermiş tir. Profesörün konferansında üniversi- te rektör, profesör ve doçentleri, diğer müesseselerinde kürsü işgal eden taninmiş simelar ve şehrimizde bulunan ve mütetebbiler hazır bulunmuş, kenferana büyük bir alâka ile dinlenmiş Hususi olan 56 tiyatrodan ancak dördü bü- tin sene açıktır. men dolmuştu ve bir kısım dinleyiciler salona girememişlerdir. Profesör konferansını Fransızca ola- rak vermiş, sonra üniversite doçentle. rinden B. Sabri Esad tarafından Türkçe hulâsas yapılmıştır. Profesör pazartesi günü öğleden #on- ra Güzel Sanatlar akademisinde «Sana- ta verdiği ilham bakımından Hallacı Mansur? mevzulu ikinci bir konferans verecektir. | | | sında Aljvani ismindeki köy halkının ko- | n kişiden | dilin kökleri mevcud lisanlardan hiç birine | a KANSIZLIK kani Nörez!sni, zaliyet ve Chlorose Kepli year eza kel Ben SIROP DESCHJENS, PARIS Fransa bankasının altınları nerede ve nasıl saklanır ? Ingiliz lira İngiltere ve Fransa tarafından hükö- metimize ikraz edilen 15 milyon İngiliz lirası mukabili altının Ankaraya geldiği ni ve Merkez bankasının mahzenlerine nakledildiğini yazmıştık. Avrupada her memleket altın mevcudunu hükümet bankasının mahzenlerinde saklar, Bun- ların içinde en mühimmi Fransa banka- sının mahzenleridir. Fransa bankası Opera meydanına ya- kın, sakin bir sokaktadır. Altnların mü- azasına mahsus kasalar, bankaya bi- tişik geniş bir arsanın altındadır. Arsa- nın etrafı yüksek duvarlarla çevrilmiş- tir. Burasının o büsbütün boş olmadığın: hava tecdidine mahsus bacals, Arsanın altindaki mahzenler 8 kattır. Bu katlar arasında asansörler işler Mahzenin katları li doğru değil, zikzaktır. Bunun sebebi bir tayyare bombası düştüğü zaman mah zenlerin dibine kadar inmesine mâni ol- maktır, Mahzenin büyük kapısı yekpare çeliktendir. On bin kilo ağırlığında vs bir insan kalınlığındadır. 933 senesi eylülü buhranında Fransiz bankasının o mahzenletinden 30 şnilyon İngiliz liralık altın çekilmişti. Fakat yı- kdarı bir n arasındaki ne mevcud altin 1 çiyordu. Altın him âmildir altın sayesinde her şe Şu kadar var ki Fransa bankasının mahzen- lerindeki altınlar an Fransaya ve Fransızlara sid değildir. Yüzde 12-40 arasında bir kısmı ecnebilerin maldır. Hakiki nisbet gizli tutuhuyor. Maamafih Fransızlar bütün altınlarını bankaya tevdi etmezler, Altınlarını yan- larında otutmağı seven Fransızlar pek çoktur. Eski bir Fransmz Maliye Nazırı halkın elinde bulunan altınların mikda- nım 625 milyon İngiliz lirası tahmin edi- | KÜÇÜK HABERLER: an ge- a en mü n MAZNU al, Osman'adlarında dört muhak , Koço ço, Hamparsum kişi ağırceza mahkemesinde verilmişti. Temyiz mahkemesi bu kararı nakzederek geri;e göndermiştir. Dün birinci ağirocza mahkemesinde bu davaya yeniden bakıl- mış, mahkeme dört mazmun Haklarında eski mahkümiyet kar da ısrar eteniş- tir. İtalyan bandıralı Bra; amp, kır Mivh; mu ve Mimbası, makine ve aksami, kimye envai, alümin- | trik naye samı, ni kendir eşya, krozo düğme mezun günde yeni bir im- r verilmişse de he- 14 kânunu ortamektep mezunlarından ka: mıyanlar da henüz anlaşılmamış ar cemiye birlikler mahdud olacaktır | örbabı, sipariş verm an İsak isminde bir genç de bir arkadaşile şaka- laşmakta iken sürücü Hasanın idaresinde- ki yük arabasının sadmesinı uuğrıyarak muhtelif yerlerinden yaralamıştır. Polis, İsaki tedavi altına aldırmış, arabacıyı ya- kalamıştır. # Buzı gazeteler, memleketteki konserve #anaylinin, tenekesizlik yüzünden faaliye- tini tatil ötmek meebüriyetinde kaldığını, yazmışsa da bu, doğru değildir. Konserve fabrikaları, mevcud imkân nisbetinde ça- ışmalarına devam ediyorlar. Yalnız, bu mevsim, konservecilik için esasen ölü mev- sim addedilmektedir. Bu mevsimde kon- #erve fabrikaları, yalnız balık üzerine İş yapabilirler, * Taksim kışlasının ilkbaharda yıktırı- lacağını yazmıştık. Şehrimizdeki sporcular, Dolmabahçedeki staciyom yapılmadan, Tak* #im kışlası yıktırıldığı takdirde, yapılacak maçlar için müsait bir saha bulunamıya- cağını ileri sürmüşlerdir. Fakat Belediye bu müracaati kabul etmemektedir. Diğer taraftan Dağcılık klübü de Sürp Ağop sa- basında yeni bir klüp binası yapılmadan eski binanın mul asıni istemiştir. Be- lediye her iki mümcaati kabul etmediğin- den, Taksim kışlasının yıktırlman için bir keşif plâm hazırlamağa başlamıştır. “Taksim bahçesindeki Dağcılık klübü binası yıktırıldıktan sonra buradaki tenis kordu genişletilecek ve ayrıca bir soyunma yeri inşa edilecektir. * Sirkecide ot dün Köprü üzer | mahsus yordu. Fransız bankasının mahzenlari iki de- fa tehlike geçirmiştir. Umumi harbin ip- | tidalarında Alman ordusunun pişdarları Lagny'ye geldiği zamah Fransa hükümeti | Bordenu'ya göçetmişti. Fakat altınlar hemen nakledilememişti. Almanlar bi- vaz daha ilerleyip Parise girmiş olsalar- dı Fransanın bütün altınlarını ele geçi rebileceklerdi Umumi harbin sonlarına doğru, 918 senesi martının yirmi üçünde Almanlar uzak mesafeden topla Parisi bombardı- man etmeğe başladıkları zaman da al- tınların muhafazası büyük bir geile ol- muştu, O zaman istihkâm tabarları ge- Pamuk ihracatı Romanya 1500 balya pamuk satın alacak İzmir (Akşam) — İki aydanberi Ro- manyada bulunan ve hükümetimizin di- rektifi dahilinde Romanya ticari ma- kamlarile Türkiyeden pamuk ihracı mu- kabilinde memleketimize petrol ithal et- mek için miizakerelere devam eden İzmir Esnaf ve Ahali bankası umum inüdürü B. Atıf İnan, Ankaradan buraya gelmiş» tir. B. Anf İnan, tcaret müzakerelerin- de tam bir muvaffakiyet temin ettikten sonra İstanbula gelmiş, alâkadar ma» kamlara malümat vermek üzere Anka- raya gitmişti. Bu anlaşma neticesi olarak Romunya kömetimize bildirmiştir. İzmir pamuk tüccarlarının 15,000 balye pamuğu, Ro- manyaya ne sur ve herbirinin ne miktar üzerinden sevkedilecekleri hak- , kında bir tevzi listesi tanzim edilmiştir. Bu listenin bugünlerde Ticaret Vekâle- tinden şehrimizdeki alâkadarlara tebli- ği beklenmektedir. B. Atıf İnan, Esnaf ve Abali banka» # umum müdürlüğü uhdesinde kalmak şartile İzmirdeki ihracatçılar birlikleri umumi kâtipliğine tayin edilmiştir. #4 Lokantaların a taksimi ile ber | snf Ti ayrı şartlara tabi tutulması ve | fiat Metelerinin tanzim edilmesi | huşusunda verilen karar Üzerine Lokan- tasılar cemiyeti birinci ve İkinci sınıf 1o- | kantaların evsafına daire bir prole vermiş- tir. Diğer Iki sın; kanta için de ayrica | projeler gelecek ve bundan sonra Belediye yeni tarifeleri tatbik edecektir. Yeni tari- feler, her lokantanın mensup bulunduğu sınıfın esaslarına göre olacaktır. Yugoslav Başvekili bay Tevetkoriç'in Ali- mayı, belki de Ankarayı ziyaret edeceği bU- diriliyor. B. Draguleha Tevetkoviteh 1868 de Niş şehrinde doğmuştur. Harpten evvel, «Slo- venski Yug-Bud Siave» isimli gençilk cemi- | yelinde siyasi harekâta iştirak etti Harp esnasında İsviçreye hicret etmiş | genç Burplar cemiyetinin relsi aldu. Gazele- | ellik mesleğini seçip Sırp mili das yaptı. propagan- Harpten sonra radikal Sirp partisine girerek 1928 yılında Niş şehrinin belediye | relsi oldu. 1929 da Mezahib Nazırı oldu. Eral Aleksandrın oberlteli hükümdarlığı © Fransa bankası ve altında mahzenler GÜNÜN ANSİKL Ankaraya gelmesi mevzubahs olan Yugoslav başvekil; B. TSVETKOVİTCH Mahzenler 8 kattır. Burada bir milyar lik altın bulunur el » bulunan arsada hava tecdiğine bacalar izlü çahşarak bugünkü mah- tir. Tehlike arın» ek- â celi gün zenleri vücude getirr da Fransa bankasının bütün para, leri, defterleri buraya nakledilir. müzelerdeki bazı eşya, eski lolar da buraya nakledilm Mahzendeki altınlar külçe veya çubuk halindedir. Çoğu külçedir. Bunlar tuğla gibi muayyen bir şekildedir, üzerlerinde altının âyazını, ağırlığını gösteren dam- ga vardır. Mahzenlerdeki tehlike zamanında uzun müddet burada kalabil- meleri için bir kiler ve mükemmel ya- taklar vardır. Bir ahçı da daima hizme- te hazır bulunur. Taşova tütünleri Mahsulün kolayca satılması için tedbirler alındı serler, edir memurların Zeizelenin Erbaa tahribat Üzerine Taşova tütün » kolayca satılabilmesini temin içi 8 lâzımgelen tedbi , lar umum müdürlüğü, bu tedb 5 dğını bildirmektedir. Alınan tedbirler şun- lardır: i — Pelâketten zarar yaptığı nsulünün. intişar ederek mı keyfiyet Tokat b da ambarlı ve mahsul suretile rürran yi babi temin edilmişti Ulukışlada felüketzede ler menfaatine bir temsil verildi Ulukışla (Akşam) — Şehrimiz P kevi temsil kolu tarafından Yılbuşı & cesi temsil edilmek üzere üç gırlanmıştı. Erzincan ve havalisinde kua gelen son yer sarsın! temsil geri bırakılmıştı. Ha kalan yurddaşlarımıza teber üzere dün gece bu komedile miş, 100 lira safi irad te Kızılay cemiyetine yatırılmıştır. edilen bu üç koi burşahın Seccadesi) çok beğ gençlerimiz alkışlannuşlardır. OPEDİSİ) dolay: sında bir müddet siyasi faaliyetten çekil- diysa de 1945 de tekrar Niş belediye relsli- Bine geçti. Yevtiteh hükümetine girdi, 1838 de mebus geçildi. Parlâmentoda, Yugoslay radikal grupunu tesis etil, 22 kânunuevvel 1935 de Stoyadie boviteh kabinesine İçtimai Basiret Nazır olarak girdi, Başvekiiliğe gelinceye kadaş bu mevkide kaldı. Hükümete girdiği gündenberi bilhassa iğ- çi meseleleri meşgul olmuştur. «Jugoram sendikasının müsssis ve şefldir, Yugoslar radikal birliğine sonra birçok beynelmilel toplantı Massa beynelmilel iş bürosunda me: Bi temsil etik. ut