17 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Son dakika Sabık Çekoslovak Cümhurreisinin Çek milletine beyannamesi 20 senedenberi sureti tesviye zannettiğimiz şey, milli hayatımızın muvakkat hadisesinden başka birşey değildi Bu vaziyeti vakarla kabul etmeliyiz.Tarih ve coğrafi vaziyetimiz icabı, Alman birliği içinde yaşamalıyız Prag 17 — Sabık Çekoslovakya cümhurrelsi B. Hacha Çek milletine hitaben bir beyanname neşretmiş ve bugünkü vaziyetin sebeplerini izah et- miştir. B, Hacha bu beyanbamesinde diyor ki: «— Yirmi sene süren müstakil bir Hali, yakar ile kabul etmek lâzımdır.» B. Hacha Berline gittiği zaman bir devlet şefine has merasim ile karşi- Jandığını ve Kabine azası ile bilililâf 'B. Hitlerle yaptığı mülâkat ve Çek mil- letinin mukadderatını B. Hitlerin el lerine nasıl tevdi ettiğini anlattıktan sonra devamla diyor ki: «— B. Hitler, Çek milletine şahsi varlığını ve muhtar inkişafını temin edeceğini vadetti, B. Hitler, bugün Çekyanın sureti idaresi hakkında neş- rettiği emirname ile bu vadını yerine getirdi. Bu idare mucibince milli bir varlığımız mevcud olacaktır. Iâriçte Almanya bizi temsil edecektir. Dahili emniyetimizi biz kendi teşkilâtımızla temin edeceğiz, İktisadi hayatımız Al- manya ile bir olacaktır. Tarih ve coğ- rafi vaziyetimiz Alman vahdeti içinde yaşamamızı icap ettiriyor.» Slovakya da Alman himayesi altına girdi Slovakyanın müstakbel rejimi henüz tesbit edilmedi, fakat Çekaydan | farklı ve imtiyazlı bir idaresi olecak Berlin 16 (A.A.) — Slovakya, AL mânyanın himayesini taleb etmiştir. B. Hitler, Almanyanın himayesini Slovkayaya bahşetmeği kabul eyle. miştir. | | yanın rejimi tesbit edilecektir. Maamafih Alman mahafilinde be- yan edildiğine göre Slovakyanın ida- Te şekli, Çekaydan farklı ve daha im- İ tiyazlı olacaktır. Berlin VT — Slovakyanın müstak- | bel rejimi henüz kati surette tesbit edilmemiştir. Bu hususta B, Hitler ile Slovakya Buşvekili B. Tis£ö ârâsin- da vükubulacak mülğkatta Slovak- | Almanya ile Slovakya arasında gümrük ve para ittihadı olacaktır. Fakat Siovakyanın, Berlin hükümeti- nin kontrolu altında hariçte bir tem- sli salâhiyeit bülunacaktar. Almanya Çekayın idare şeklini kararlaştırdı Buradaki Almanlar Alman, Çekler Alman himaye tebaası olacaklar Prag 16 — Alman Hariciye Nazırı von Ribbentrop bugün B. Hitlerin bir beyannamesini okumuştur. Beyanna- | mede şu noktalar vardır: 1 — Çekay (Bohemya ve Moravya) bü- | yük Almanyanın himaye: alta konmuş- aras daki Y. e karşı tatbik edilm ah- küm mer'i olacaktır. - Bohemya ve burada bir mümessil bu- leri Almanya, dare ede- cektir. 7 — Çekayın Berlinde mümessili bulu- nacaktar, 8 — Almanya e Çekay arasnda güm- rük birliği olacak, Çekayda kuron ve rayhşmark: tedavül edecektir. İyi malümat alan mahfillere göre Bohemya, ve Moravya, Avusturya gi- bi, umumi bir vilâyet şeklinde idare edilecektir. E, Hitler, Hradschin sarayında Bo- hemya ve Moravya Üzerinde Alman- yanın himayesini - prolectorat - tesis eden bir kararname imzalamıştır. Pragda hayat Prag 16 — Pragda Payat normal. eri Brnoda büyük acaktır. Pragda idareyi Çek f: eri relsi General Gajda ele alacaktır.' General muhte- lif fırkalara mensup Çeklere bütün Almanlarla iyi geçinmeyi tavsiye e l etmiştir. Dün akşam verilen emir üzerine | bülün caddeler tenvir edilmişti. Yal- niz tiyatro, kahve, gazinolar kapalı | idi. Ahali evlerinden dışarı çıkma- mıştır, Saat yirmi birden sabah altı- ya kadar ışık yakmak ve sokağa çık- mak yasaktır. Pragta normal hayat avdet etmiş- tir. Fakat yol başlarında yüzlerce as- keri kamyon durmakla, bütün köp- rüler de mitralyözlü müfrezeler tara» fından muhafaza edilmektedir. B. Hitler Pragdan ayrılıyor Prag 17 — B, Hitler Pragdan ayni mıştır. Slovakyaya gitmekte olduğu zarmedilmektedir, Budapeşte ve Bükreşteki Çek sefarethaneleri Berlin 17 — Budapeşte ve Bükreş- teki Çekoslovakya sefarethaneleri, Alman sefarethaneleri tarafından İş- gal edilmiştir. İtalya, Pragtaki sefaret- hanesini Jâğvetmiştir.. Atatürk köşesi Antakya 16 — Askerlerimizin otur. duğu Yenicamide Atatürk köşesi par lak merasimle açılmış, albay B. Şükrü Kanatlı bir nutuk söylemiştir, Atatürk köşesi bayraklarla ve Ata- türkün İstiklâl mücadelesini tebarüz ettiren harita ve vecizelerle süslen- miştir. Adana 16 — Adanalılar Atatürk gününü merasimle kutlamışlardır., DE saim Mebusluk için 4500 müracaat Ankara 16 — Mebus olmak için fırkaya müracaat edenlerin adedi 4500 ü bulmuştur, Müracaat müd- detl bugün bitmiştir. Kati suretle malüm olmamakla beraber, meclise girecek yeni mebuslarm adedi 130 kadar olacağı söylenmektedir. Burada dolaşan bazı rivayetlere göre Ankara, İzmir ve İstanbul gibi büyük şehirlerde fırkaca iki misli navzed gösterilecek, ikinci münte. hibler de bu namzedlerden istedikle- rini, serbesçe seçeceklerdir. Bu şeyianın ne dereceye kadar doğru olduğu belli değildir. Kurbağalıderede bir cinayet Dün gece yarısına doğru Kadr köyde Kurbuğalıderede bir cinayet işlenmiştir. Kurbağalıdere civarmda berberlik eden Tevfik ile gene o ci- varda oturan Feridunun ötedenberi aralarında kadın meselesi yüzünden düşmanlık vardır. Feridun, intikam almağa karar vermiş ve dün gece Tevfiğin yolunu beklemiştir. Feridun, saklandığı karanlık yer- den birdenbire fırlıyarak Tevfiği ye- Te yatırmış. elindeki usturayi bir kaç defa boğazına ve yüzüne sapladık- tan sonra zavallı berberi kanlar için. de bırakarak kaçmağa koyulmuştur. Polis, az sonra Peridunu yakala- muş, yaraları ağır olan Tevfik Hay- darpaşa hastanesine yatırılmışsa. da biraz sonra ölmüştür. Arab harflerile tedrisat yapanların tecziyesi Ankara 16 (Telefonla) — Bazı yer. lerde Arap harflerile çocuklara Türk- çe okutanlar hakkında ceza kanunu. nun (526) ncı maddesine göre taki- bat yapılmakta olduğu Adliye Vekâ- letine vaki mürâcaatlardan anlağıl. maktadır. Bu-münasebetle Vekâlet tarafin. dan Cümhuriyet müddeiumumiklik» lerine gönderilen bir tamimde denili, yor ki: «Kanun ve nizamlara aykırı ola. rak açılan mekteplerdo yapılan Türkçe tedrisatta eski harfler kulla. nıldığı takdirde failleri hakkında ce. zâ kanununun 261 ve 926 ncı madde- leri mucibince takibat icrası lâzım. dır. Çünkü bu takdirde kanın “ve ni- zamlara aykırı olarak mektep âçmak müstakil bir suç teşkil ettiği gibi bu mekteplerde Türkçe tedrisatın Arap bharflerile yapılmış olması.da ayrı ve müstakil hir suç teşkil eder.» yay pe 17 Mart 1939 İ Fransız Başvekili Londraya davet edildi Ingiliz ricali, son hadiseleri Fransız Başvekilile tedkik edecekler İngiliz gazeteleri, - Almanyaya karşı misli görülmemiş şiddetli bir lisan kullanıyorlar Londra 17 (Akşam) — İngiliz mat- buat: Çekoslovakya hâdiselerini ted- kiko devam ederek muhafazakâr olsun, liberal veya amele partisine mensup bulunsun bütün İngiliz gaze- teleri Almanyaya karşı, şimdiye kadar misli görülmemiş derecede şiddetli bir lisan kullanıyorlar, ve Münih konfe- ransı zihniyetinin öldüğünü yazıyor- Jar. Daily Mail gazetesine göre, İngilte- re hükümeti, Fransız Başvekili B. Daladier'yi Orta Avrupa meselesini görüşmek ve müşterek bir hattı hare- ket tesbit etmek üzere Londraya da- vet etmiştir. İngilterede milli bir Kabine kurulacak mı? Lord Halifaksın milli bir Kabine teşkiline çalıştığı söyleniyor Ingilterede mecburi askerliğin ihdası için kuvvetli bir cereyan var Londra 17 — Parlâmento mahafi- Jinde beyan edildiğine göre Hariciye Nazırı Lor Halifaks, milli bir kabi- nenin teşkili için sarfedilen gayret- lere önayak olmaktadır. Muhafaza- kâr mebuslardan büyük bir kısmı, Lord Halifaksın bu gayretlerine yar- dım etmektedir. İngilterede mecburi askerliğin ih- dası hakkında kuvvetli bir cereyan vardır, Muhalif mahafll ise, bu sureti tes- Yiyeye karşı pek mubteriz görünmek- te ve kendi siyasetlerini tatbik için iş başına geçmeği ümld etmektedir. Ingiliz “filosu. her kombinezona karşı koyacak vaziyettedir Tahtelbahir harbi de İngilz filosunu korku- tamaz, İngiliz filosu, hiç bir zaman bugünkü kadar kuvvetli olmamıştır Londra 16 — Dün Avam kamare- ında İngilterenin müdafaa teslihatı müzâkere edilirken, Bahriye Nezareti parlâmento müsteşarı İngiliz filosu- nun bugünkü vaziyeti ve İngilterenin harp gemisi inşaatı hakkında çok mü- him beyanatta bulunmuştur. Müsteşar, İngilterenin elyevm inşa etmekte bulunduğu harp gemileri hak- kında izahat verdikten sonra bu sene içinde 200 harp gemisinin inşasına başlanacağını ve İngiliz bahriye tez- gâhlarının sulh zamanlarında bügünkü kadar müthiş bir faaliyet ve gayret sarfetmemiş olduğunu kaydettikten sonra sözüne devam ile demiştir ki: — İngiliz donanması, bugün tek başına bile, herhangi kombi karşı koyacak kudret ve vaziyettedir. Donânmaya yazılmak için vuku bulan müracaatlar, ihtiyacın yedi seki Hindedir. Askeri esrarı ifşa etm. nu da söyliyebilirim ki, tahtelbahir harbi, bizi korkutamaz. Bu bakımdan İngiliz donanması, 1914 senesine nis- betle çok daha emin ve üstün bir va- zona ” İngilterenin 1939-1940 bahriye büt- çesi 149 milyon sterlin olarak kabul edilmiştir. Karpat Ukraynası Başve- kilinin er teklifi 1000 muhacir ve bir Gek.alayı Romanyaya iltica etti, mültecilerin silâhları alındı Bükreş 17 — Bütün Kabine azasile beraber Romanyaya iltica eden Kar. pat Ukraynası Başvekili Voloşin, Ro- manyaya bütün Karpat Ukraynasını ilhak etmeği teklif etmiştir. üzere 1000 mülteci Romanyaya gel miştir. Karpat Ukraynasında kalmış olan bir Çek alayı da hududu geçerek Rumenlere teslim olmuştur. Rumen hudud makamatı, Çek askerlerinin si- lâhlarını almışlardır. Macarlar Chust şehrini işgal ettiler Budapeşte 17 — Macar erkânı har- 'biyesinin tebliğine göre Macar kı- taatı dün akşam Karpat Ukraynası- nm merkezi olan Chust şehrini işgal etmişler ve üç noktadan Leh hududu- na varmışlardır. Mareşal Petain İspanyada Paris 16 (A.A.) — panyadaki sefiri mareşal elle Za akşam Saint - Sebastiene hareket et- miştir. Kar yağıyor Birkaç gündenberi devam eden fe. na havalar, sabaha karşı sulu kara çe- virmiştir. Boğaziçinde yüksek tepeler ile Çamlıca tarafları, karla örtülmüş- tür. Bu sabah hararet derecesi zaid 2 derece idi. ae eş şa, ğa Şök, e mem “ln mm slim