11 Mart 1930 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 9
O —l! Matt 193 Tarihi roman tetrikamız: 145 Halil paşa boynunu cellada uzatarak: “Haydi, çabuk, Işimi bitiri,, diye bağırdı. Veziriaza- mın kellesi bir ande yere düşmüştü! (Ayasofya)nın minberinden, artık, ezan sesi duymağa başlayan Bizanslılar, yeni bir devrin açıldığına inandılar ve çan seslerine Asırlardan beri şehrin tılsımı demir yığını hâlinde Akropolise atılmıştı. incir elyevm askeri müzesinde mafifuzdur ) BBu Padişah, Notaras idam edilirken bütün arzularının isaf edilmesini emretmişti. Notaras maktelde kendisinden evel çocuklarının idam edilmesini Tica etti. Çocukları saraya gi rülmüştü; derhal celbedilerek ba- balarının gözü önünde başları gövdelerinden ayrıldı. İadam sırası Notarasa geldigi zaman, arzusunun yerine getirildiğinden dolayı Padi- şaha ve Allaha arzı şükran ederek, sarsılmaz bir. metanetle cellada boynunu uzattı. Bunun sebebini soran memura Notaras şu cevabı vermişti: — “Evlâtlarımın benden sonra tebdili din etmeleri — ihtimalini düşünerek, gözümün önünde nes- limin sönmesini istemiştim. Çok şükür Allah bana bu saadeti gösterdi! . Notarası mütea- kip, maiyetinde bulunan dokuz kişi dahi aynı süretle idam edildiler. ( Bizans ) n fethinden bir az sonra, Padişah, Süleyman - beyi Bubaşı ( şehre- ân ede- uhdesine etti Ordunun . ter- bisinden bir bu- Çuk ay sonra, Muzafferen Edir- £ feye avdet eden Fatih Sultan Mehmet — sara- yında istirahate çekilmişti, Dün- yanın her köşe- #inden Padişahı tebrik için heyet- ler gelmeğe başlamışı İlk önce Sırplardan, Arnavut- lardan, Moralılardan, bilâhara Sakız ve Midilli — adaları BİZANSIN SON GÜNLERİİ|! İKİNCİ KISIM Istanbulu nasıl fethettik? Beşyüz sene evelki (İstanbul jun pilanı ehalisinden | Yazan: iskender Fahreddin veda - ettiler. liman zincirl ,artık, bir ve İran şahından, Mısır sultanın- dan, Karaman Beyinden sefaret heyetleri gelerek padişahın mu- vaffakiyetini ayrı ayrı tebrik eyle- diler. Sultan Mehmet, Türk ordusu- nun gayri kabili teshir kaleleri nasıl kolayca zaptettiğini anlata- rak, ganaimden bazı hediyeler vermek süretile heyet azalarını ayrı ayrı taltif ediyor, ve bütün hükümetlere karşı döstane ve Sulhperverane bir. siyaset takip edecegini söyliyordu. Padişah bu esnada bir çok bü- kümetlerle dostluk muahedeleri aktetmiş ve cihan sulh ve müsa- lemetini temin eylemişti. Bütün sefirler türk devletinin ihtişam ve kuvveti karşısında titriyorlardı. Türk donanması ( İstanbul ) li- manından Gelibolu ya — gitmişti. | bitirince, Gelibolu valisi ve donanma ku- mandanı olan Hamza bey bütün dünyaca - Şultan Mehmet kadar- maruf bir şahsiyet olmuştu. YENİ NEŞRİYAT Halkcılık ve Cumhuriyet VE Türk Halkcılıgı ve Cumhuriyeti ünun müderrislerinden Ha- etullah beyin, içine girdi- ğimiz yeni hayatın iki safhası olan halkcılıın ve cumhuriyetin içtimai mahiyetini, ve halkcılıgın Türk ruhunda asırlardan - beri nasıl yaşamakta olduğunu göste- ren bu kitabım her inkılâptı va- tandaşa tavsiye ederiz. Merkezi “Cumhuriyet kütüpanesi , dir. Bugünkü Dilimiz Buda ayni muharririn eseri olup bu gün dilimizin inkişafı ve tekâmülü için tutulması lâzım gelen ilmi usulü gösteri Roma imperatorluğu hayret ve telâş içinde - Bahrisefide bakim olmak istiyen türk donanmasının heybet ve azameti karşısında - kiliselere koşarak Bizanslıların selâmet ve halâsına dua etmek- ten başka bir şey yapamıyorlardı. Padişah bu esnada, bir gece, olarak veziriazam Halil par şayı tevkif ettirmişti. Halil paşanın kollarını bağlıya- zak huzuru hümayuna çıkardık- ları zaman, veziriazam, o gece boynunun — vurulacağını — tahmin etmemişt Padişahın kendisine bir lâtife yaptığına zabip olmuştu. İkinci Sultan Murat zamanında pek ziyade nüfuz ve kudret sa- bibi olan Halil paşa, Sultan Meh- medin veliahtlığı zamanında ber işde kendisine muhalefet eder, hattâ babasını istihlâf etmemesi için gizli gizli çalışır, saray er- kânını birbirine katardı. Sultan Mehmet bütün bu hi- yanetleri unutmak istemiş ve onu çoktan affetmişti. Fakat, Bizansı muhasaraya - başladıkları günden beri devlet ve millete yaptığı fenalıklar affedilmiyecek kadar büyük ve ehemmiyetliydi. Padiş;: sorunuz, — dedi, vatanına hiyaneti on defa sabit olan bir adamın cezası ne olabilir? Halil paşa cevap vermedi. Boy- nunu cellada uzatarak: — Haydi, çabuk, işimi bitir! Diye bağırdı. Padişab, Halil paşanın kellesi yere düştüğünü görünce fevkalâde mütcesir olmuştu. İstanbulun muhasarasında rum- larla gizli münasebat ve muhabe- ratta bulunması ve Padişahın hazırladığı harp pi nn bir kısmını Bizanslılara il Halil paşayı, çok felâkete sürüklemişti. Halil paşanın yerine en cesur ve tecrübedide devlet adamların- | dan İshak paşa tayin edildi. (Ayasofya) başpapası Genadios da bu sırada İstanbuldaki rum- tedvir - için ların dini — işlerini Patrik tayin edilmişti. Senelerce içinde ibadet ettik- deri ( Ayasofya ) nın minberinde şimdi ezan sesi duymağa başl yan Bizanslılar artık,yeni bir de tarihinin açıldığma inandılar ve çan seslerine veda ettiler. İskender Fahreddin | - son - Bizans - tefrikası karilerimizden aldı- mektuplarda, yeni yazaca- romanın da tarihi olması gım ediliyor. Tarihi için müze ve kütüphanelerde bazı tet- yardır. Bu tetkik; roman — yazmak kikata lüzum ın son gün kadar mühim mevzulu bir roman- çok yakı bulmak için yapmağa fransızlar Avrupa şehirlerinden Leipzig, 6 (Hususi) — Avrupa ve Amerika'nın hayatında oto- | mobil bir ihtiyaç halini aldı. Al- manya'da otomobilin pek büyük bir mevkü vardır. Almanya'nı her tarafında otomobil ve şimen- difer mücadelesi göze çarpar. Otomobil için benzin lâzımdır. Binaenaleyh şimdi petrol saltana- 'tının yanında başka bir saltanat daha yükselmiştir Benzin saltanatı 1929 senesinde yapılan bir is- e nazaran dünya otomobil salinin 20 mislidir. Otomobil / istihsalâti her sene istihsal olunan kömür ve hububat miktarından sonra üçüncü gelmek- tedir. Son seneler içinde otomobil imalâtı arttığı için bu sanayi ile uğraşan bütün milletler harıl harıl benzin Aaramağa - başlamışlardır. çok fen adamları billerde benzin yerine başka bir madde kullanılması için keşfiyat yapmağa çalışıyorlar. Almanlar bu işte çok açıkgöz davrandılar ve sun'i benzin yap- mak usülünü buldular. -Bugün Almanya'da sun'i olarak istihsal edilen - benzin 100,000 - tondan fazladır. Bu benzin maden kömü- ründen çıkanlıyor. Şimdiye kadar yapılan tetkikat neticesinde bir harp vukuunda Almanya'nın benzin ihtiyacını ta- mamen temin edebileceği anla- şılmıştır. Almanya'da sun'i benzin ist Otomobıl!er gittikçe çoğayo Benzin derdine çare ne yapmalı? Almanlar maden kömüründen benzin kömür kullanmağa başladılar birinde otomoblil akını 'eden şey bu sun'i benzin mesele- sidir. sinde benzin meselesi uzun uzun mevzuubahsolmuştur. Hemen hemen bütün sanayi kongresinde — konuşulan - başlıca mesele budur Maden kömürü ve petrolu bu- Tunmadığı için Macristan nasıl benzin - bulacağını şaşırmış kal- mıştır. Macarlar benzine ispirto karıştırarak elde ettikleri mahlülü kullanmağa karar vermişlerdir. Bir kaç zamandanberi Maca- ristannda ispirtosuz benzin - satıl- ması — menedilmiştir. — Fransızlar milli mahrukatlarını himaye etmek maksadile bir otomobil yarışı tertip etmişlerdir. Bu yarışa sadece milli mahrukat kullanan otomobiller girmişt Yarışa odun kömürünün gazı ile işliyen bir otomobil de girmiş- tir. Bu otomobil saatte 105 metro yapmış ve 7 sarfedeceği yerde 9,5 harcetmiştir.. Daha ' henüz bizde otomobil ve kamyon”devri gelme- in pek az sonra benzi anlıyacağız. Bunun kiymeti şimdiden milli mahrukata lâyık olduğu ehemmiyeti vermeliyiz. (Bulmacalar için ayrıca kupon, sali için bir çok estitüler tesis | kur'a, ve mükâfat yoktur. ) edilmiştir. Diğer Avrupa hükü- | , » » « v e e. w metleri de bu mesele etrafında | TeTATLT, STATATGİ dehşetli çalışıyorlar.. Her tarafta - _nşış.mıuç.ıçîı.yym_ hattâ Almaya- | *LALELA, ElelA dan bu işle uğraşabilecek bazı | * A DE kimyagerleri“ kandırmağa çalışı» | -a *Fi fole A yorlar. T Alela M İngililer henüz. sun'i benzin | .İy " - apmasını bulamadıkları için kam- Yon ve otobüsleri başka madde- | ' İALS elT lerle tahrike czcümle — buharla | *f oirlalk ğ ilalaIn g Lâkin son | »O RlAİNTARN İ v İi Ki bir metice AF AlsİkleİR dan vaz pıııı)uşlcıdır. B 5 f Denilebilir ki bugün bütün dün- halledilmiş ya milletlerini en ziyade meşgul | şekli « ğ 4 :
