23 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Siyasi icmi © Almanya impara- torluğa dönüyor Almanyadan gelen yeni haber- © derler umumi harpten sonra cüm- © huriyet olan bu memleketin biraz © O dahakrallığa ve (imparatorluğa döndüğünü gösteriyor. Nitekim & velki gün toplanan Reichslag Mec- Jisinin ilk gününde zabitler impa- ratorluk ordusunun üniformasını | © giymişlerdir.Merasimde veliaht ta bulunmuştur. Reichstag'ın açılma- sr münasebetile evelce isimleri de- giştirilmiş olan meydan ve mahal-| lelere gene eski isimleri verilmeğe başlanmıştır. Bu arada (Cümhu- riyet Meydanı) na, (Krallık Mey- © danı) ismi verilmiştir. Gene ihti- lâlden sonra kaldırılmış olan Prus- i ya Krallarının resimleri belediye dairelerine tekrar asılmıştır. i Reichstag Meclisinin toplandığı » binanm Potsdamdaki (San Susi) — sarayı olması da bu noktadan şa- yani dikkattir. o» Malümdur ki bu saray meşhur © VAlıman İpmaratoru Büyük Frede- i 'rieh tarafmdan yaptırılmıştır. Ve .sarayn inşası hakkında şöyle bir © fıkra vardır: Büyük Frederich bu sarayı yaparken yanında © eski bir o değirmen varmış. Değir- meni istimlâk etmek istemiş. Fakat — değirmenci buna razı olmıyarak hâkime gidip dava açmış. Alman hâkimi davayı görmüş © ve değir- menciyi haklı çıkarmıştır. Bu fıkra ile Almanyada Büyük Frederich zamanmdaki adaletin derecesi ifade edilmiştir. (San Su- si) saraymın böyle bir fıkra ile ka- Tışan tarihi nazarı dikkate alınırsa Reichstag'n bu sarayda toplanma i sında siyasi bir mana bulunduğuna — hükmolunmak lâzımdır. Bu vazi- yete göre yakm bir zamanda Kay- ” serin Berline birden bire gelmiş ol. duğu duyulursa kimse hayret et- miyecektir, Türk - İtalyan dostluğu Türkiye ile italya © arasmdaki mühasebatın iyi yolda olmadığına ; dair zaman zaman şâyialar çıktığı malümdur. Bu şayiaların €sa8sız- lığını bir kaç defa uzun makaleler ile izah etmiştik. Son alman ha- berlere göre Türk - İtalyan müna- sebatı bozulmak söyle dursun, | bilâkis hakiki dostluk çerçevesi İ- sinde daha ziyade iyileşmektedir. Filhakika (Başvekil ismet Paşa - Hazretlerinin Roma seyahati esna sında esası o kararlaşmış olduğu » halde teknik sebeplerden dolayı müsakercsi uzamış olan istikraz i- şi de artrk bitmiş gibidir, Çünkü |. “talya Hükümeti istikrazm şartla- © yında da teshilât göstermiştir. Bi. © naenaleyh pek yakım bir zamanda bu istikraz meselesi de artık kat'i #ürette halledilmiş olacaktır. Plân plân üstüne Silâhların azaltılması, yahut bı- rakılması işi Cenevredeki O konfe- ransıh elinden çıktı. Şimdi İngiliz, Fransız, İtalyan, Alman Başvekil- İeri arasmda diplomasi konuşma- larm mevzuudur. İptida bir Fran- sız plânı vardı. Bundan sonra İn- giliz Maşvekili Mae Donald ortaya yeni bir plân attı. Sonra Romaya giderek Mussolini'yi kandırmak !s- > tedi. Fakat orada Mussolini'nin e- linde başka bir plân bulunduğun gördü. Mussolini'nin plânı Fransanın A merkezi Avrupadaki siyasi ve as- © Mari tetifaklarma karşı müşkülâta maruz olan İtal vaziyetini le Si ii sadi © Maarifte | Islahat tetkikatı devam ediyor ANKARA,Z2 (Hususi) — Maarif Vek nde yapılacak 1s-| lahat etrafındaki tetkiklere devam edilmektedir. Vekâlet Orta tedrisatın — ıslahı mevzuu üzerinde lise müdürleri a- rasında bir anket yapmış, gelen cevaplar ıslahat komisyonuna ve rilmiştir. Mektep kitapları lâyihası İ ANKARA,22 (Hüsusi) vi Maarif Vekâleti mektep kitapları hakkında bir kanun lâyihası ha- zırlamıştır. Ayrıca yapılan bir tafi- | matnamede değişecek mektep ki-| taplarının isimleri kat'iyyetle tes- pit edilmiştir. Bağlar için kükürt Iİ İZMIR,22 (Hususi) — Bağ- İlardaki hastalıklarda kullanılmak üzere ihtiyaç görülen 20 bin çuval kükürtün kontenjan harici olarak İzmire çıkarılmasına müsaade edil miştir, Yeni dahiliye müsteşarı ANKARA, 22 (Hususi) — Birinci Umumi Müfettişliğe tayin edilen Hilmi Beyden münhal ka- lan Dahiliye Müsteşarlığına Kon- ya Valisi Vehbi Beyin tayini ha- berleri tahakkuk etmiştir. ANKARA,22 (Hususi) — Yeni mülki teşkilât Jâyihası mec- | lise verilmiştir . Lâyihanın esasları şunlardır: 1 —İçel ve Mersin vilâyetleri birleştirilerek merkezi Mersin ol « mak üzere İçel vilâyeti teşkil e- dilmiştir, İçel vilâyetinin eski mer- kezi olan Silifke kaza haline kal- bolunmuştur. 2 — Artvin ve Rize vilâyetleri birleştirilerek merkezi Rize olmak kurtarmaktır, Bir de İtalya Baş- vekili Avrupada Fransız hegemon yasma mâni olmak için İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya Devlet- lerinin Akvam Cemiyeti haricinde bir siyasi kuvvet olarak anlaşma» sını teklif etmiştir. Çünkü İtalya Fransanın Akvam Cemiyetindeki nüfuzundan korkuyor. Büyük Av- rupa işleri bu dört devlet arasında görüşülürse daha kolay anlaşılabi- leceğini zannediyor. Halbuki Mus- tolini'nin bu teklifi Fransanın işi- ne gelmedikten başka Cenevrede- ki Akvam Cemiyetine dahil küçük devletleri de telâşa ve o heyecana düşürmüştür. Çünkü İtalyanm düşündüğü tarzda bir (Dörtler Meclisi) Avru» pa üzerinde bir nevi siyasi dikta- törlük kurmak teşebbüsü şeklinde görülmüştür, #.. ya VA KIT'n Hususi Telgrafları Türkiye - Yunan İktisat vekilimiz İktisadi meseleleri mü- zakere için Atinaya gidecek ATINA, 22 (Hususi) — Tür- kiye İktısat Vekili Celâl Bey, Türkiye ile Yunanistanı alâka - dar eden iktısadi ve ticari me - seleleri müzakere için paskalya yortularından sonra buraya gel diği zaman Yunan hükümetinin misafiri olacaktır. Yunan iktısat nezaretinde, müzakere edilecek muhtelif mesele mevzularının ihzarına başlanmıştır: Valiler ve kaymakamlar arasında değişiklikler ANKARA,Z2 (Hususi) — İstanbul, Beyoğlu Kaymakamı Se- dat Aziz Beyin Dahiliye Vekâleti Vilâyetler idaresi Birinci Şube Mü dürlüğüne tayini mevzuubahis ol- maktadır. Kaymakam ve valiler arasında bazı değişiklikler yapılacağı söy- lenilmektedir. At koşuları IZMIR, 22 (Hususi) — İlk- bahar at koşuları için burada ha- zırlıklara başlanılmıştır. Koşular beş hafta sürecektir. “ 6 Vilâyetin kaldırılması hakkında lâyiha İçeli, Artvin, Aksaray, Hakâri,Cebeli- bereket, Şarkikarahisar vilâyetleri kaza olarak vilâyetlere raptedilecek üzere Çoruh namile bir vilâyet teş kil edilmiştir. Artvin vilâyetine tâ- bi Yusufeli kazası bugünkü teş « kiltile Erzuruma raptolunmuştur . 3 — Aksaray vilâyeti lâğvoluna ! rak kaza haline ifrağ edilmiş, A - rapsun kazasile birlikte Niğdeye bağlanmıştır. 4 — Niğdeye tâbi Ürgüp kaza- 8ı bugünkü teşkilâtile Kayseriye bağlanmıştır. 5 — Hakâri vilâyeti lâğvoluna- rak kaza haline konulmuş, Gevar kazasile birlikte Van vilâyetine bağlanmıştır . 6 — Cebelibereket vilâyeti lâğ- volunarak kaza haline konulmuş, Bahçe, Dörtyol, Ceyhan kazalarile birlikte Adanaya, İslahiye kazası da Gazi Antebe bağlanmıştır. Mer kezi Adana olmak üzere teşekkül edecek vilâyetin ismine. Seyhan vilâyeti denmiştir . 7 — Şarki Karahisar vilâyeti lâğvolunarak merkezi kaza haline kalbedilmiş, bu kaza ile diğer ka- zalar Giresun vilâyetine, diğer ba zıları Sıvaş vilâyetine bağlanmış » tır, Mes'udiye kazası da Ordu vi » lâyetine raptedilmiştir. 8 — Ilga edilecek vilâyetler me murları hakkında memurin kanu - nunun 85 inci maddesi hükmü tat bik olunacaktır. | lıyanda verilen bir çay ziyafeti ös Pp) TED i Del Yerinde hatırlat! lan bir misal Tk (Başmakaleden devam) iki memleketin tam bir gönül rr sı ile hazırlanmış ve imza edilm j olmasındadır. İtilâfın « en'b Bir meb'us kuyveli de buradadır. Tokat hâdisesini | Esasen Lozan munhedesi Türkt Mecliste soruyor İye ile Yunanistan arasında büyü?) bir hüsnüniyet ile aktedilmiş, m ANKARA, 22 CA:A.). — Tekli ziye ait her türlü ihtilâf sebepleri! ni kaldırmak maksadile © vücuöi gelmiş bir sulh misakı idi, Bunu! la beraber muahede tatbikat 88 basına geçtikten © sonra anlaşılö ki maziyi tamamen tasfiye mak: dile kabul edilmiş olan mübad mukavelesi iki memleket arasın" da uzun zaman devam edecek bi takım yeni ihtilâf tohumlarmı ib tiva etmekte idi. | Bunu Türk Yunan Hükümetleri Okadar memleketin efkârı umumiyesi © az bir zaman içinde anlamıştır. | esnasında Darülfünun (oEdebiyat ! Fakültesi Reisi Muzaffer Beyle a- | sistanlardan Nihâl Bey arasında İ çıkan hâdise burada çok fena bir tesir uyandırmıştır. Manisa meb'usu (Refik Şevket Bey bu hususta Maarif Vekilinin | şifahi izahatta bulunması talebile B. M. Meclisine bir takrir vermiş: tir. Refik Şevket Bey ayni zamanda muaİlimleri hakkmda karar vor- mek üzere kongre toplıyan talebe- nin dilekleri hakkında (ne düşü | nüldüğünü sormaktadır. C. H. Fırkası Umumü idare heyeti topla- narak Fırka intihabatını tetkik etti İ ANKARA,22(A.A.) —C.H. F. Umumi İdare Heyeti (Obugün toplandı. Sivas, Eskişehir, Cebeli- bereket, Giresun, Balıkesir Vilâ- yet İdare Heyetlerile kaza heyet: leri reislerinin yeni seçilmelerini tetkik ve tastik etti. Burdur Vilâ- | yeti Kaza Reisinin de yeni intiha- | bi tastik edildi. Aksaray Vilâyeti Kongresinin vazifesini tamamla- masına, Kastamonunun Abana na hiyesinin kongresinin de yeniden yapılmasına karar verildi. Kırka- ğaç vaziyeti etraflıca görüşüldü. Ali Rana Bey Gümrük ve inhisar müte- hassıslarının çalışmaları hakkında izahat veriyor ANKARA, 22 (A.A) — Gümrük ve inhisarlar vekili Ali Rana Bey ajansımıza şu beyanat- ta bulunmuştur: İnhisarlarda tetkikat yapmak- ta olan heyet Mayıs nihayetinde raporunu verecektir. Şimdilik is- tanbulda tetkiklerine devam edi- yor. Bir müddet sonra Samsun- da, Adana'da, İzmir'de tetkikatta bulunacaktır. Gümrük müşaviri de gümrük işlerinin her kısmında esaslı tet- kikat yapmaktadır. Şimdi İstan. buldadır. “Yakında İzmire gide- cek ve sonra da Ankarada mer- kez de çalışacaktır. Tetkikatın iki ay daha süreceğini tahmin ede- rim, Müşavir tetkikatını tamam- ladıktan sonra muhtelif mevzular üzerinde vekâlete tekliflerini bil- dirmiye başlıyacaktır. Bunun üzerine hem Türkiy& hem Yunanistan aralarmdaki st hü ve dostluğu kuvvetlendirmek için yeni bir hamle daha yapm azmini ve cesaretini göstermişti Her iki memleket karşılıklı fed kârlıklar göstermiştir. Ancak b sayede son Türk - Yunan dostİ misakı ve deniz itilâfı (o yapılabi miştir. Yakın Şarkta bir daha ni bir mücadeleye sürüklenmen için azmederek elele vermiş yi milyonluk büyük bir milletler küt) lesi teşekkül etmiştir. Demek istiyoruz ki milletler # rasında hakiki sulhun teessüs mesi için ilk plânda gelen bir şi vardır. Bu da ihtilâf vaziyetind olan memleketlerin ve milletleri meğe, ve bu maksatla maziyi tf fiye etmeğe karar (o vermeleridi rı kat'i olarak tatbik etmek icap eden karşılıklı azim, ve fedakârlık gösterilmedikçe / yapılsa beyhudedir. Acaba Cenevrede silâhları rakma konferansı etrafında topl” nan diğer büyük ve küçük derl€l İler o kararı verebilecekler midif Sonra kararlarını tatbik için ic eden azim, cesaret ve fedakârlıf gösterebilecekler midir? İşte ci ammasının düğüm noktası bur dır. Şimdilik bu yolda (kuvve? bir ümit yoktur. Bilâkis meselâ giltere, Fransa, Italya, İ gibi büyük devletlerin bivle; i aralarında verecekleri Oh İdiğer memleketlere cebren ettirmek istediklerinden bah mektedir. Halbuki Versay ve tün sulh muahedeleri esasen üçl dörtler, yahut beşler (o şeklind siyasi diktatörlüklerin — eseri Bundan dolayıdır ki, umumi hi bitmiş olmasına (rağmen hiç memlekette sulhün teessüs görülemedi. Seneden seneye if yeni bir harbe doğru sürükl gitti. Nihayet bütün Avrupa gf bir uçurum önüne geldi. Manisa bütçesi ve bir teftiş | MANİSA, 22 (Hususi) — Mec- lis işini bitirdi. 933 bütçesi 825552 lira olarak kabul olundu. Muhase ! bei hususiye müfettişi Nedim Naz mi Bey teftiş etti. Muammer elemi imparatorluk şatosu önünde BERLİN, 22 (A.A. ) — Berlin-| Şimdi umumi harbin (o bırak diktatörlük sulhü yerine mille. gönülden biribirlerine yaklaş” cak bir sulh lâzımdır. İngiliz # de şehir gazinosunun bir çok bö- ! vekili Makdonald nevreyf” lükleri, eski İmperatorluk şatosu | derken bu lüzumu anlamış gib önünde geçit resmi yapmışlardır. Ne kadar yazık ki, (aradan Zabıta kuvvetleri de arkaların- ! üç beş gün geçmeden bu zayif da muavin Nazi ajanları ve Çelik |midin de sönmeğe başladı miğferliler olduğu halde ayni şa- | hayretle görüyoruz. # tonun önünden geçmişlerdir. Mehmet | FEELEEFEFEF hiç bir tehdit ve tazyık aitmds iL, maksızm'biribirleri © ile iyi geçi lela Me SJEŞEJ z EE tığı Beri, Yı | örn, derd Mam | Man, Cebi, tile, Mekt / kapış ) ©; Bü karar verilmedikçe ve bu karfİ; sulhünün ve silâhları bırakma ff ta Sl