9 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

e 4). .000 BUGÜN! .... e. İngiltere İle İtalya Arasında Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL »giltere hükümeti, Alman kö- mürünün deniz yoluyla İtal Yaya gitmesini yasak etti ve Alman ömlirünü taşıyan gemileri durdu. yarak tahliye ettirdi. İtalya, Alman. Yadan aldığı kömürün yarısını, hattâ Üçte ikisini deniz yoluyla, ve harp Sıktı çıkalı bu kömürleri Roterdama Gönderdiği gemilerle getirttiği için bu muameleden hoşnut olmadı ve bü muameleyi protesto etti. Bugünkü haberlere göre, İngiltere Protestonun cevabını hazırlamış. tır. Ve verilen cevap yumuşak söz- lüdür. İtalyanm Kömür İhtiyacı : ömür, İtalyanın en belli başlı ihtiyaçları arasındadır. Çünkü Sayim kömürle besler. O kadar ki yan notası bu ihtiyaçtan bahse. derken kömürün “İtalyan halkının ti ve mesaisi için en lüzumlu '» arasmda olduğumu söyle zaruretler, ki notası bundan başka İngi- Bz hareketinin meşruiyeti bakımın. an da mülfaldalar ileri sürüyor, ve terenin postaları musadere et. mekle muhabere mahremiyetini de lâl ettiğini de anlatıyordu. Bunun. beraber asıl mesele posta muhabe- nin mahremiyeti değil, fakat meselesi idi. Meselenin Tarihçesi £ €selenin yeni olmadığı muhak. kaktır. İngiltere, haftalarca ön He 'a ne yapacağını anlatmış, İngilterenin bütün Alman ihracatını Müsadere edeceğini, İtalyaya gönde- rilen kömürün de bu ihraç maddele. ti arasında bulunduğunu, İngiliz do. Bahmasının bu kömürleri musadere €deceğini, bu yüzden bir rahatsızlık lmaması için İtalyanın tedbir ol. masını bildirmişti. Yani İngiltere, İ- tayanın kendi topraklarında İstihsal etmediği ve hariçten getirttiği kö- mürden yana bir sıkıntı çekmemesi ni İstediğ'ni göstermiş, İtalyanın ted- bir alması için mühlet vermiş ve on. sadere kararlarını tat- » tatbik sahasma girmesi. bir Marttır. O zamandan- v ingiltere rast getirdiği İtalyan kömür gemilerini durdurmakta ve ların kömürünü harbin sonuna meç saklamak üzere müsadere et ir, İngiliz Kömürü : »giltere bu kömüre! musade. re mukabilinde İtalyaya In- o. kömürü vermiye hazir olduğu. » Yalnız ona göre tedbirler'almak fçekleştiğini ilâve etmişti, Çünkü gilterenin maksadı, İtalyayı kö- Hati bırakmak değildir. Fakat gi- üz hayat ve memat mücadelesin- mn ilik olmaktır. Onun için AL aştı aeatının musaderesi miştir. Bu maksadı temin ile ie: ber, İtalyaya muhtaç olduğu kö- için ze vermek mümkün olduğu .<i memleket arasında hiç bir olmaması bekleniyor. almiya alışık olduğu kömü. İmesi yüzünden müteessir ol. İtalya, >eraber İngiltere tarafından vaha, protestosuna hazırlanan ce. Yor, çe seleyi halledeceği zannedili. Tuhiyi yam yumuşak ve anlaşma Böre şe, “aPıldığı temin olunduğuna po im bambaşka bir şekil maz, “AĞI söylemiye mahal kal Mz Kısım Polonyalılar makla Kafkasyada Tahkimat İşlerinde Çalıştırılıyor Paris, 8 (A Ajanam; ler Pon, bildirdiğine göre, Sovyet. atlarına geda din aleyhindeki icra. Bütün, kep liyetle devam ediyorlar. tepler kapanın cemiyetler ve mek. yaya süre) ve 3679 papas SL Diğ tür, şir taraftan Sovyetler Polonya. Kaolesini de hakiçin bir Ri şlardır. Bütün işsizler <syaya ve bilhassa Kafkasyaya gön derik z hılyorık, ehkimat işlerinde kulla. — —... er Memleketleri. Arasında il 8 (A.A) — “BI Mesri,, ga. Bikem, Erlen bir habere göre, İn emip in himayesinde olan Küveyt iriliği ile Sundi Arabistan arasın. A) — (Havas) — Pet| len iyi komşuluk stilâfı 20 martta Ge İngilizler, Mıknatıslı Mayına Karşı Bir Cihaz Keştfettiler Ingiliz Tayyareleri, PolonyaUzerinde Uçtu ve Lehlere Umit Veren Bir Tayyare Filosu da Üç Alman Zırhlısile Bir Kruvazörü Bombaladı, Dört Alman Tayyaresi Düşürüldü Londra, 8 (Hususi) — İngilterenin mıknatıslı mayinlere karşı aldığı ter- bat bugün ifşa olunmuştur. Bu ter. tibat, miknatisi mayinlerin tesirini sıfıra indirmekte ve gemilerin bun. lardan efnin olarak seyahat etmele. rine imkân vermektedir. Amerikaya giden Kraliçe Elizabeth, bu tertibat ile mücehhezdi. Ondan başka yüzler ce gemi de ayni âletle techiz edilmiş- tir, Cihaza ait tafsilât gizli tutulmak. tadır. Fakat şu kadarı bildirilmek. tedir. Cihaz, gemiyi çepeçevre saran kalın bir kablodan ibarettir. Bu kab oya elektrik cereyanı verilmekte ve bu sayede demirden yapılan her ge- minin miknatisiyeti zall olmaktadır. Bu cihazı taşıyan demirden bir ge. minin, tahtadan yapılan gemiden farkı kalmamaktadır. Bu cihazı taşıyan gemiler, mayin tarlalarından geçmişler ve bunların hiç biri kazaya uğramamıştır. Bu su. retle tocrübe, bulunan cihazın kati tesiri haiz olduğunu göstermekle be- raber bu tedbirin kati olup a bir şey söy! defa geniş ölçüde bir keşif uçuşu yap maşlar ve ayni zamanda Polonya hal kına yeni ümitler vermek için beyan. nameler atmışlardır. Bu akın, harptenberi İngilizlerin yaptığı en-uzun keşif uçuşudur. Tayyareler, uçuş esnasında, bil. hassa Pozen şehrini kolaylıkla seç- mişlerdir. İngiliz tayyareleri Laypziz şehri üzerinden de uçmuşlar ve hiç bir mühim mukavemete karşılaşma. mışlar, yalnız Şimali Almanyada b tek Alman avcı tayyaresi görmü: ve bir de tayyare dafii toplar atıl. mıştır. Fakat arada mücadele olma- mıştır. Sefere gündüzün başlanmış ve İngiliz tayyareleri, hareketlerin. den on saat sonra Fransaya dönmüş. lerdir. RBombalanan Alman zırhlıları Devriye yapan İngiliz tayyareleri Borkumda rast geldikleri Üç Alman zırhlısıma bombalar attıkları gibi Slit adasında gördükleri bir Alman muavin zırhlısma da ayni şekilde muamele etmişlerd ra karşı iki baniki sai hücum eden bir | başi gi nikl Aberdeen açıklarında, diğer bir vaffakıyet kayı Hanikl de Şimali İskoçya sahillerin. de düsürülmüstür. Almanlarla bir müsademe Paris, 8 (A.A) — 8 Mart akşam tebliği: Vosgeslerin garp eteğinde bu sabah bir Fransız müfrezesile bir Alman müfrezesi arasında bir mu. sademe olmuştur. Musademe Fran- sızların lehine neticelenmiştir. 2 Yarın İngilterede silâh altma çağ- rilacak İngilizlerin adedi 300 bin tah min olunmaktadır. beten ucuz olduğu İçin her gemiye tathiki mümkündür. Hücuma uğrıyan vapurlar 3068 tonluk Consellor vapuru bü- gün düşman tarafından yarbi sahili açığında batırılmıştır. Bugün de bir Alman vapuru kendi kendini batırmıstır. Vapurun adı U- rusuaydır ve 5884 tonluktur. Vapu run mürettebatı İngilizler tarafın dan kurtarılmıştır. f Beş bin tonluk bir İtalyan vapuru Alman taarruzuna uğramış, vapurda yangın çıkmış, mürettebat kurtarıl. mıştır. Vapur, İtalyaya, İngiliz kö. mürü götürüyordu. ait üç, Belçikaya alt üç vapur da Alman tayyarelerinin ta- arruzuna uğramıstır. Holandaya ait vapurlardan birinin batmış olduğuna ihtimal veriliyor. Polonya üzerinde İngiliz tayyareleri Berlin, 8 (A.A.) — Yugoslav Tica- Dün İne'liz tayyareleri Alman İş.| ret Nazirı Andres ile rofikan dün gali altındaki Polonya üzerinde ilk| Berlinden hareket etmişlerdir o Çarşamba günü hükümet, Meclis. ten ikinci harp kredisi olarak 700 milyon sterlin istiyecektir. Harp başladığı zaman, 500 milyon sterlin istemişti. Yugoslav Nazırı Berlinden Ayrıldı 9 İtalya, Almanyadan aldığı kömürlerin İngiliz- ler tarafından musadere edilmesinden dolayı, İngiltere ile bozuşacak değildir. Deniz yolile AL manyadan aldığı 8-9 milyon ton kömürü, İn- giltere ile bozuşursa, nereden alacaktır? Bugün Italya muhtaç olduğu kömür ve petrolü, İngil #erenin müsamahası, ve kendisinin bitaraflığını muhafaza etmesi sayesinde temin edebilmekte- dir. İngilizlerle bozuştuğu gün İtalya petrolsüz ve kömürsüz kalacaktır. İtalyan matbnatının son zamanlarda Sovyetlere müte. mayil bir tisan kullanmaları, sadece İngilizlerle olan ih. Ulâflarını hal için kullandıkları bir blöftür. Yoksa İtal- yada Sovyetlere karşı ciddi bir temayül mevcut değil, dir, İtalya, bu hususta Fransa hükümetine teminat ver. miştir, * Fransa hükümeti, cephe arkasındaki milli hiz- metleri tesri için, ordudan bir kısmını terhis ederek fabrikalara yerleştirmişse de bu tedbir kâfi gelmemiş, ve askerlik yapmıyan gençlerle kadınların mecburi sây kanunile seferber edil melerine karar vermiştir. Büyük bir Ingiliz kruvazörünün makine dairesi Velles, Fransız Ricalile Temasa Devam Ediyor > Amerikanın Londra Sefiri, Amerikada “İnfirat Zihniyetinin Kuvvetli Olduğunu Söylüyor Paris, 8 (Hususi) — Mister Welles bugün evvelâ Âyan ve Mebusan re. islerile ve sonra da Leon Blum ile 40 dakika görüşmüştür. Doladler, dün Mister Welles ile bir #aat g: tükten sonra, bü ziyaretten fex de memnun olduğunu söylemiş Welles, bugün Başvekil muavini Chautemps ile bir buçuk saat süren bir görüşmede o bulunmuş, sonra, Fransanın eski Amerika sefiri ve şim diki Adliye Nazırı Bonnet'yi ziyaret etmiştir. Londra, 8 (Hususi) — Amerika Sefiri Kennedy, dün buraya gelmiş ve Welles'in pazar günü vukubula. cak ziyareti dolayısile bugün Cham- berlain ile görüşmüştür. Mister Welles, İngilterede Chamberlain ve Lord Halifaxtan başka muhelefet hi, derlerile de görüşecektir. Kennedy'nin beyanatı nasına gelmez. ş.| İs ayni şeyi müşahede ettim. vetlendiğinden eminim. bu gibi hareketler Amerikalıları ha: be girmeğe sevkedemiyecektir.., Molotofun Bükreşi Ziyaret Edeceği Bilinmiyor Bükreş, 8 (AA) — “Harp dışında kalmak, tsrrmda| tar Kendisini gösteren infirat zibniyetiİ yoktur. TD İnriiterede Almanların gizlice harp sanayine hultü et. #kleri meydana çıkarılmıştır. İngiliz harp fabrikaların- da 30,000 kadar Alman çalıştığı tesbit edilmiştir. Harp dolayısiyle işlerini genişletmek istiyen fabrikalara ek. seriya Alman sermayedarları ortaklık teklif etmekte. dir. Bir Alman sermayedar bir kimya fabrikasına 70,000 İngiliz liralık hir sermaye vermeyi teklif etmiş. tr. İngiliz hükümeti derhal şiddetli tedbirler almıştır. * Ingiltere radyosu, 24 saatte, tam on sekiz mille- #in dilile neşriyat yapmaktadır. Londra radyo- sunda, lisanlarile neşriyat yapılan milletler şunlardır: Fransa, Polonya, İtalya, İspanya, Portekiz, Türkiye, Çekya, Yunanistan, Arabi, İsveç, Rumen, Sırp, Alman, Bulgar, Macar ve Cenubi Afrika Lisanları. * Arnavutfuktan gelen haberlere göre, iki haftadanberi Arnavutluğa külliyetli miktarda Makedonya İhtilâl Ce. miyetine mensup Bulgar komitacıları gitmektedir. Bun. ların adedi daha şimdiden bini aşmıştır. Bunların bir kısmı Almanyadan, bir kısmı İtalyadan gelmiştir. Elba. san civarında Bulgar komitacılarına mahsus olmak üze- xe bir karorgâh vücude getirilmiştir. Beyannameler Attı halen Amerikada çök kuvvetlidir. Faket bu, Amerikalıların müttefik. lere yardım etmek istemedikleri mâ. ıya, Portekiz ve İtalyada da Herkes, ir. İharp etmek niyetinde değiliz, diyor. Bu infirat zihniyetinin postaların araştırılmalara tâbi tutulması ve ge. milerin tevkif edilmesi sebebile kuv. Bitaraf gemilerin torpillenmesi gi. b hareketler, Amerikallar üzerinde mühim tesirler yapmaktadır. Fakat, Mouotofun Bükreşi ziyaret edeceğine dair Unl ted Press Ajansı tarafından verilen Kenneiy gazetecilere demiştir ki: | havadis hakkında Bükreş salâhiyet. mahafilinin hiçbir malümatı ELEK Üç Sivilce Yazan: B. FELEK irisi içeriye, ikisi de dışarıya sit üç sivilee beni rahatsız e diyor. Her dertli gibi ben de derdi- mi başkalarına anlatarak rahatla. mak istiyorum. Sivilcenin cisi şekerle yap İan maddelerde görülen pahalılık” tır. Hükümet, bütçe açığını kapa. mak için almakta olduğu mali ted. birler arasında şekerin kilosuna de 10 kuruş zam yaptı, Her vatan vari. fesi gibi bunu da seve seve İfa ede ceğiz, Lâkin şeker on kuruş pahalı. laştı diye İçinde ancak yüzde elli şeker bulunan tahin helvası, lokum, ezme gibi şeylerin de kilosuna en kuruş Ozammedilmesine tahammül edemeyiz. Hükümete vergi veririz. Fakat helvacılara, lokumcülara, ş6 kereilere haraç veremeyiz. Zaten şeker pahali diye ş6 kerle hiç münaseb. m şeyler. de de fiyat yükselişi görünüyor. Hü. kümetin bu sulistimal üzerine ehem. miyetle dikkatini çekeriz. Halkın yık dığı vergi değil, bu gibi vergileri far. İsat bilip istifade etmek istiyen İm İsafsızların ihtikârıdır. Haniya ka- dife eldivenli demir el? . İk'nei sivilee de şu Sovyet — Fin sulhü havadisidir. Bu sulhe teşebbüs eden Finler de- fildir. Bir taraftan kuyrukları sıkış. itiğmı gören, diğer taraftan da AL manyanın o tehdidiyle o Finlandays yardım edemiyen İskandinav mem- İleketleri ve hassatan İsveç hüküme. İt'dir. Fin — Sovyet harbinden evvel İStekholmde yaptıkları bir içtimada Finleri takviye odeceklerini vaade- den bu memleketler, Alman tehdidi karşısında kahraman ve aslan kom- $uları Finlandayı yapyalnız bıraktı. İsr. Bu yetmiyormuş gibi şimdi onu sulhe de icbar ediyorlar. Alınan haberlere göre Sovyetlerin sulh şartları, harpten evvelkilerden daha ağırdır. O derecede ki, bu şart. ları kabulden sonra Finlanda artık Sovyet hoyunduruğuna girmiş bulu. nacak ve İskandinav o memleketleri böylece Sovyet Birliğinin nüfuz #a- hasına geçecektir. Bundan ilk zararı yine İsveç, Nor. veç görecek amma çifaidel Bütün ümit şuradadır. Ne Finlan- dada, ne İsveçte bu kadar masum ve kahraman kanı döktükten sonra şe refsiz bir sulh kabul etmeyi kimse İstememektedirler. Umalım ki; Alman tazyiki, Çekos. lovakya ve (o Avusturyadan sonra bir de Finlandayı istiklâli tarihe ka. rışmış milletler arasına sokmasın. . Üçüncü sivilce: Fransız — radyosunun istihbarma göre, geçenlerde Irak Maliye Nazırı. nı öldüren katilin evinde yapılan 8- raştırmalarda Alman Nazi şeflerinin resimleri falan bulunmus. Yine bu radyoya göre, Irakta Alman tahri. kâtı alıp yürümüştür. Gerçi vaktiyle Almanların en çok göz diktikleri yer, Bağdat idi. Bağdat hattının insasi, hattâ, İmparatorun Ahdülhamid dev- rinde Türkivede yaptığı seyahat es- nasnda Salâhaddinieyyuhinin tür. Yasini ziyareti hep âlemi İslâmı tah. rike matuf hareketlerdi, Bunlar ar. tık tarihe karıştı, Lâkin anlasılan şa ki; Almanlar bu eski tiryakiliklerin- zgecmemekte ve a hâlâ vet sahası olarak telâkki ey. lemektedirler. Yakın komsumuzda çeçen hir hâdisenin icyüzüne ait © 'arak gelen bu haberi ihtiyatla telâk. ki etsek bile ehemmiyetsiz addetme- mek lüzumuna kail bulunuyorum. Gözümüzü açalım, Topraklarımızda Yere İnen Tayyareye Dair Bulgar Tebliği Sofya, 8 (A.A) — Harbiye Nere. reti tebliği: “6 mart akşamı bir servis uçuso yapmakta olan bir tayyare siddetli yağmur ve sis yüzünden, Kaibler el. varında yolunu kaybetmiş ve hudut hattından takriben bin adım öteye, Türk arazisine inmeğe mecbur ol. muştur. İyi komşuluk münasehetlerinin * zahürti maksadile Türk vesmi maks. matı, tayyare ile içinde bulunan fay. yarecilerin serbest bırakılmaları ve Bulgaristana avdetlerine müsaade e- dilmesi için emir vermistir... sid Sosyalist Hintlinin Tevkifi Londra 8 (A.A) — Hini sosyalist partisinin umum! kâ Jayprakash Narain, Hindistan mill müdafaa nizamnamesi mucibince tev kif edilmiştir.