29 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Hükümet fabrikalar için bir sanayi kanunu hazırlayor. Takasın kaldırılacağı hakkın- daki şayialar mevsimsizdir. am ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT nü inci sene No. 2804 ÇARŞAMBA | İZE TEŞRİNİSANİ 1953 Fransız kabinesi bütçede daha altı milyar tasarruf yap- mak suretile cumartesi günü parlamentoya gelecek. Müdür: 24518, Y. İdare ve Matban: 24310, Vekiller er Heyetinde Değişiklik Olacağı Haberi Kaleli Tevfik Rüştü B. Belgratta! Kapinede hangi meseleleri görüştü? Balkanlarda sulhun muhafazası için bugünkü nizamın idamesi lâzımdır Türkiye ve Balkanlarda sulh ANKARA, 28 (Telefonla Baş- muharririmizden) Rus - Türk dostluğu bizim için siyasi bir ana- ne oldu, Bu ananeye artık herkes inanıyor. Vaktile “Niçin bu kadar Rus dostluğu yapıyor?” diye Tür- kiyeye tariz edenler, şimdi Rus dostluğunun ehemmiyetini, bey - welmilel büyük bir politika kombi- nezonunun Rusyasız yaşayamıya - cağını anlamış bulunuyorlar. Tıp - kı bunun gibi, Türk - Yunan dost- luğu bir anane olmağa başlıyor ve herkes onu tabii buluyor. Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüş- tü Beyin bu haftaki Atina ve Bel gıat seyahatleri yeni tezahürata yol açtı. Bütün Yunan ve Yugos - lavya gazeteleri Balkan sulhünün takviyesi noktai nazarından, bu zi yaretlerin ehemmiyeti üzerinde it- tifak orlar, e vekilimizin Atina se - hayati, şüphe yok ki Türk - Yunan münasebatının esasen pek sıkı ve dostane olan derecesini daha ziya- de kuvvetlendirmeğe yarayacaktır. Belgrat seyahatinin neticesinde, iki gündür öğrenmiş bulunuyoruz, âkitler, biribirine karşı harbe mil- Wi siyasetlerinin bir vasıtası olarak müracaat etmiyecekler, üçüncü bir memleket tarafından teşebbüs edi len herhangi bir taarruzu veya ta- arruza iştirak ve anlaşmayı tetkik edecekler. Bundan başka Yugos - lavya ile Türkiye arasında mevcut emlâk ve bazı hukuk meselelerinin 'de halledileceği anlaşılıyor. Bazı Yunan ve Avrupa gazete- leri pek yakında, Balkanlarda, Ro manya, Yugoslavya, Yunanistan, ve Türkiyenin iştirakile bir dört - ler misakı aktedileceğinden ısrar - Ja bahsediyorlar. Kanaatimizce bu mu yakın bir ihtimal dahilinde gör mek doğru değildir. Böyle bi malin tahakkukunu biz de çok öz- leriz. Özlediğimiz bir şey daha var ki o da Bulgaristanın böyle bir kom binezon haricinde kalmamasıdır. Fakat şu da var ki, Balkan misakı- nı yapabilmek için bütün siyasi şerait henüz tekevvün etmiş değil- dir. Herhalde bu iş üzerinde biraz yürümek ve alışmak lâzınıdır. Bu- nu ifade ederken halen pek sağ « lam bir zemin üzerinde ve pek müsbet bir yolda bulunduğumuzu da ilâve etmeliyiz. Bir idealin tahakkuku için ilk şart, onun bütün ruhlara sinmesi, umumi hayata karışmasıdır. Yal - nız diplomatların fikir ve kanaat - lerine uyan, bütün millete mal e - Yi 'n politika da istikrar ol - İstikrar olmayınca da emni - yet yet hâsıl olmaz. Türk - Rus dostlu- ğunun en büyük kuvveti, iki mil. letin de umumi hayatına karışma» sımdadır. Yunan - Türk dostluğu da böyle bir mahiyet alıyor. İki ay evvel M. Çaldaris ile be- raber Ankaraya gelen Yunanlı misafirler arasında Veni gazeleci arkadaş ta var. bize anlatmıştı: “Yunanistandan gelirken, vapurda nâzu teciler ve bütün heyet konuşuyoruz. Türk-Yunan dostluğu nun fayda ve ehemmiyeti üzerinde bir münasebetle M. Çaldarise de: dim ki: ““— Bu güzel işin şerefini siz ve fırkanız almak istiyorsunuz. Hal - buki Türk - Yunan dostluğunun “Bu söz üzerine Başvekil bir - den bire gülüverdi : *— Yanılıyorsunuz, dedi. Gerek şahsen kendisinin, gerek fırkasınm vaktile bu davayı nasıl ileri sürdüklerini, nasıl çalışacak » larını anlatmağa başladı. M. Çal - daris o kadar hararetli söylüyordu ki, sözlerinde ve müdafalarmda sezdiğim samimiyete bakarak, o - nun o heyecanını incitmek isteme- dim. Bu hal bana Türk - Yunan dostluğunun umumi politikamızda nasıl yer ettiğini daha canlı bir mi- sal ile göstermiş oldu.” Balkan milletlerinde (Balkan birliği ideali de böyle iyman ha - ine geldiği gün, burada yaşayan Belgratta resmi bir tebliğ neşredildi BELGRAT, 28 A.A — Türk - Yu goslav muahedesi - nin imzasından ve resmi tebliğin tev - dinden sonra Ha- M. Yevtiç imza mera- siminde © bulunan gazetecilere hitap ederek demiştir ki: Ehemmiyeti tebarüz muahe - deyi Türk mesl taşımla imzaladı örmdan dolayı bil- hassa bahtiyarım. Çok hayırlı olan konuşmalarımı — - za devam ettik. Hiç kimseyi keor- kutmak istemiyo- vuz. Bilâkis herke- se emniyet vermek emelindeyiz. “Ga- yemiz Balkanlarda sulhu © tesis için hayati bir ohemmiyeti haiz olan bu- günkü nizamı Balkanlarda idame et tir, Bugünkü, konuşmalarımız lar. riciye nazırı rolanmuştur: lerdir. Resmi tebliğ BELGRAT, 28 (A.A.) — Dün akşam, Türk - Yu. goslav misakının imzasından sonra aşağıdaki tebliğ neş- “Türkiye cümhuriyeti Hariciye Vekili Tevfik Rüş- tü Beyle Yugoslavya Krallığı Hariciye Nazırı M. Yevtiç, evvelce Londra ve Cenevrede verilen kararlara tevfikan bugün Türkiye ile Yugoslavya arasında bir dostluk, ade- mi tecavüz, adli sureti tesviye, uzlaşma ve hakem mua- hedesi imzaiamışlardır. İki Hariciye nazırı, Yugoslavya ile Türkiye ara - sında muallâkta bulunan meseleleri de ayni zamanda tetkik etmişler ve her iki hükümeti de memnun edecek munsifane bir tarzı hal bulmuşlardır. İki memleket Hariciye nazırları umumiyetle bey- nelmilel ve hassaten Balkanlardaki vaziyeti dostane bir surette tetkik eylemişlerdir. Mumaileyhim her iki hü - kümet siyasetinin ayni nizam ve beynelmilel muahede- lere riayet prensiplerinden mülhem olduğunu görmüş- İki memleket arasında akdolunan muahede, iki memleket arasında esasen mevcut olan dostane müna- sebetlerin mütezayit bir tarzda iyileşmesini temin ede- cek ve daha sıkı bağlara bir esas teşkil eyliyecektir.” Rüştü Bey de şu sözleri ilâve etmiş- tü leketinde ziyaret ettiğimden dolayı (Devamı 5 inci sahifede) 15 günde 2 küsur milyon Geçen ayın 15 gününde ihracatımız lehine böyle İstatistik umum müdürlüğünün ti- caret müvazenemiz hakkında yaptığı son istatistik ihracatımızın ithalâtımı - za nazaran büyük bir farkla lehimiz- de inkişa ettiğini meydara koymuştur. 933 senesi ilk on buçuk ayında ihraca- tumız ithalâtımızdan On iki milyon liralık bir fazlalık göstermektedir. Se ne sonuna kadar olan aylar ihraç mev siminin faal zamanları olduğuna na- zaran ihratot müvazenemizin geçen seneye nazaran daha fazla bir mik - bir fark var darla lehimizde kapanacağı şimdiden muhakkak görülmektedir. Teşriniev- velin ilk on beş gününde de ihracatı- muzın ithalâtımıza sazaran üç milyon liraya yakın bir fazlalık göstermesi buna bir delilir. Yapılan muvakkat istatistik hülüre- sma göre 15 günde ithalâtımızın 2,814,574 Tiralık bir kıymet göstrmesi- ve karşı ibracatımız bunun 2947/703 lira fazlasile 5,762,277 lira olmuştur.Bu (Devamı 5 inci sahitede) M. Litvinof'un Romaya gelişi mühim görülüyor “İtalya garpte Sovyetlerin istinatgâhı ve tabii mütevassıtıdır,, sdvayö Massolini LONDRA, 28 (A.A.) — M. Lit- vinofun yakında Romaya vaki ola- cak seyahati ile bu ziyaret esnasın- da vukubulacak görüşmelerin Sovyet- ler ile İtalya tahmin olunan yakınlaşma hakkında “Mançester Guardiyan,, aşağıdaki mü taleatı neşrediyor: “İki memleket arasmdaki iktisada bağların takviyesile M. Mussolininin pöğsüğü başben geye, hiç göpbesiz, talyanın garpta Sovyetlerin en sağ- lam İstinatgâhı ve en tabii mutavas- sıtı bulunduğu hususuna M. Litvinofu ikna etmektedir.,, ROMA, 28 (A.A.) — Gazeteli Mösyö Litvinofun Romayı ziyareti den bahsederierken, Hitler ile Fran- ———— insanlar için muhakkak ki ebedi refah devri açılacaktır. Siirt Mebusu MAHMUT sansım Berlin sefiri M. Ponsot ve Mös- yö Grandi ile Sir John Simon arasın- daki görüşmelerden bahsetmektedir- İer. Maamafih Mösyö Litvinofun ziya- reti hakkında burada ne İtalyan, ne Sovyet mahafilinde yeni bir şey söy- denmiyor, Gazeteler ayni zamanda Mösyö Hitler ile Fransız sefiri ara- sında başlayan görüşmeler hakkında da tefsiratta bulunmaktan ç. Jar. Maamafih bu temaslara verilen mevki, görüşmelerin ehemmiyetini zi- hinlerde tebarüz ettirmektedir. “Tevere,, gazetesi, ortada yalnız Mösyö Litvinof bir Fransız - Alman meselesi olmadı- ğı , hudutların yeni baştan çizilme» si lâzım geldiğini ve Avrupa mukad- deratınm buna bağli olduğunu söyle- mektedir. Değişiklik yok ANKARA, 28.A.A. — Ba- gazetelerde * vekiller heye- tinde değişiklikler olacağına dair bir haber çıkmıştır. Bu haberin temamen asıl- sız olduğunu tamime Anado- lu Ajansı mezuundur. AAA Gümrük tarifeleri Tarife kanununda ve lis- telerde tadilât yapılacak ANKARA, 28. (Telefonla) — Yeni gümrük tarife kanununda ve listelerde bazı tadilât yapıl - mak üzeredir. Bu tadilde iktisadi ve sınai inkişafımızın icabı olarak son zamanlarda alınan ve alına - cak tedbirlere uygun bir şekilde olması gayesi istihdaf edilmekte - Hastalara Gitmeyen i Doktorlar Her mıntakada nöbetçi doktor bulunmaktadır Evvelki gün bir akşam refikimiz - de geceleri çağırılan bazı doktorların hastalara gitmedik lerinden bahsedi - yor ve tanınmış bir iki doktorun da bu husustaki fikirleri" > yazıyordu. Ya» “Doktor da rel pekâlâ git- miyebilir? tarzım - yda bir neticeye bağ İanıyordu. Dün bu busüsta Sıhhiye mü dürü Ali Riza Be - yin firini sorduk. Dedi ki: — İstanbulda Fa th, Eminönü ve Beyoğlundaki belediye dairelerinde, Kadıköy, Üsküdar, Boğaziçi belediye mıntakaları dahilinde her gece nöbet» çi doktorlar bulunmaktadır. Bu dok- torlar mıntekaları dahilinde oturduk. ları için, her vakit hastalara gide ler, Serbest doktorların hastalara gi dip gitmemesi meselesine bir şey di « yemem. Fakat bunların çok mühim vak'alarda vaziyeti takdir ederek has- talara gittikleri çok defa görülmi tür. Nihayet bu doktorların da isi hat etmeğe hakları vardır. ALI siZA BEY Mucip Bey Polis meslekinden tardedildi Rüşvet tahkikatına sizede di de vam edilmektedir. | Mucip Beyin vet aliilima tatansattam dolayı bak, kında tahliye kararı . verilen taharri memuru o Remzi Oo Bey o henüz mevkuftur. Bu #hevkufiyetin sebebi Remzi Beyin ayrıca merkez memuru Hulüsi Bey nama Külizar Hanım- dan 200 lira rüşvet almaktan dolayı hakkında tevkif kararı verilmiş olma sıdır. Bu karar Benüz refedilmiş de- ğildir. . Mucip Bey hak'emda Emniyeti u- yaumiye divanmca terkini kayıt ce- zası verilmiştir. Emniyeti Umumiye dün İstanbul Emni- ğinde istihdam edi'miyecektir, Saraçoğlu Şükrü Bey Adliye vekili Saraçoğlu Şükrü B., perşembe günü Viyanaya . gidecektir. Saraçoğlu Şükrü Bey tedavisi icap et- tiği müddetçe Viyanada kalacaktır. Cümrük ve inhisarlar varidatındaki noksanlık ANKARA, 28 — Gümrük ve İnhi- sarlar varidatında beş milyon Jira az- lik olduğunu bildirmiştim. Bunun bir azalmanın kontenjandan, inhisarlar varidatınd. halkı i, fisi icin de tedbir alınacaktır. Ergani şehri ile bakır madeninin medhalini gösterir bir resim Hattın Erganiye varacağı günlere çok kalmadı! Milli bankalar kendi aralarında bir anlaşma yaptılar B. tertibinin sâtışında balka teshilât gösterilecek Geliri tamamen Ergani demiryolu- mun inşasına tahsis olunan ikramiyeli ve yüzde 5 faizli 1933 istikrazmın dört milyon liralık ikinci kısmını teğ- kil eden B. tertibi tahvillerin halkın istifadesine arz için bankalar bazırir ğa başlamışlardır. Emlâk ve Eytam, İş, Sümer, Osmanlı ve Ziraat banka - ları tahvillerin i anlaşmışlar satışta ko- laylık göstermeğe karar vermişlerdir. Tahvillerin kayıt muamelesine 9 kâ - nunuevvelde başlanacak ve 11 kânu- musani 934 te bulacaktır. İs- lerinin sahibi 9 künunuevvelden 13 kânunvevvel akşamına kadar oizn zaman bu bâ « millerin muamelelerine tahsis edilmiş ir. Bu vaziyete göre umumun yeni atları ancak 14 kânunuevvel itibaren kabul edilecektir. Her biri 20 Türk lirası itibari kıymet- tertibi tahvillerisin bu de- ti 19.70 kuruş olarak tes- tir. Buna da sebep A. ve B. n faizin iŞ at bankaları halkın bu faydalı istilera- za iştiraklerini temin için halka shu Tet göstermeğe karar vermişlerdir. Bir Erganide çalışılıyor tahvile peşinen beş lira veren herkes bu istikraza iştirak hakkını kazanacak in geri kalan bedeli üç ayda beşer lira olarak ödenecektir. Bu $e- kilde tahvil sahibi tahvilini tam kı imette, yani yalnız otuz kuruş fazla, le almış olacaktır. Yağmurlu havalar başladı Dün hava birdenbire değişti, bardak- tan boşanırcasına yağmur yağdı Evvelki gece başlayan yağmurlar dün de muhtelif fasılalarla devam et- miştir. Şimdiye kadar yağan yağmur mikdarı 9 milimetredir. Aldığımız ma lümata göre bugün de hava yağmurlu olacaktır. Yağmur dolayısile birçok evlerin damları akmış, yollardan gi - den seller lâğımları kapamıştır. Ha - van yağmurlu olmasma rağmen ha- raret derecesi çok düşmemiştir. Dün asgari hararet 8 Hararetin düşme- mesi yağmurun daha bir müddet de - vam edeceğini göstermektedir. Dün hava şayanı dikkat derecede kararmıştır, Gündüz bütün müessese - evler, vesaiti nakliye elektrik yak mağa mecbur olmuştur. Havaların bozuk gitmesi kömürcülerin ve odun- cuların yüzünü güldürmüşür. Henüz odununu, kömürünü tedarik etmeyen- lere son yağmurlar, bir ihtar mahiye- tinde olmuştur. Maamafih mahrukat fiyatlarında fazla bir yükseklik basil olmamıştır. İstanbulda kış, her sene yağmurlu gü için bu yağınurlar kışın başlanyıcı addedilmektedir. 5 inci sahifede RADYO
