11 Kasım 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

11 Kasım 1931 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

•5.11 Teşrinisani 1931' SON TienTsin'deki Harpten yeni haber yok! Çin ve Japonya son çarpışmanın kabahatini birbirlerine atıyorlar Çln ve japon yakınlarda cereyan eden müsade • Tien Tsin 9 (A.A.) Şehirde melere ilk önce Çin'lilerin girişmiş sükun hükiim sürmektedir. Ortaya olduklarını beyan ettikten sonra asçıkarılan haberler o kadar tniite • kerî hareketlerin miimkün olduğu nakızdır ki kargasaiıkların mahiyeti kadar tahdidi için Japon askerleri hakkında doğru bir fikir edinmeğe kumandanlığma 6 teşrinisanide emir verilmiş olduğunu ehemmiyetle kayîmkân bulunsmamaktadır. detmiştir. LondrV 9 (A.A.) Japon'larm Tîen Tsîn'i bombardiman ettîkle Meş'um bir blânço rine dair Çin menabiinden gelen haCenevre 10 (A.A.) Japon heberler mezkur sehirdeki ecnebi miiyeti murahhasası, katliam edilmiş omessillerinin resmî raporlarında telan sivil ahali ile Japon tebaasını yit edilmektedir. müdafaa ederken öldürülen polîs ve Harbin 10 (A.A.) Japon as askerlerin isimlerini gösteren bir kerlerinin Nonni ırmağı üzerîndeki istatistiği Cemiyetî Akvama tebliğ eyIemiştir. Bu rakamlar, Çin kuvvetleköprünün 7 mil cenubuna çekildlği rile olan çarpısmalar esnasında ö bildirilmiştir. len ve polislerle askerlerin adetle Cenevre'ye verilen cevaplar rini göstermektedir. Cenevre 9 (A.A.) Çin hüku Mançuri'de: öldürülen 14 asker, metı M. Briand'ın 6 teşrinisanî ta 3 polis, katliam edilen sivil ahali rîhli notasına cevap olarak gönderdiğî bir telçrafta Japonya'nın Ce • 170. Merkezî Çin'de: 18 teşrinievvelde miyeti Akvam meclisinin kabul et tiği karar suretindeki mecburiyetleri 287 maktul sayılmıştır. ve mükellefivetleri nazari itîbara Houg • Koug'da: 6 maktul. almıyarak askerî hareketlerde de tstatistik bundan sonra, bir çok vam ettiğini bildirmiştir. cinayetleri, tazyikleri ve Hankeou'da mekteplilere karşı yapılan taarruz Tokio hükumeti de ayni notaya vak'alarını tadat eylemektedir. cevaben gönderdiği bir telgrafta bu ııımııııııHIIHUUIlllllllllllLII iurk koylusunun Kooperatifleştirilmesi! Saşvekil dünyayı ihtilâl M. Makdonald'ın mühim bir nutku ler karşısında görüyor ( Birinci sahifeâen mabait 1 ve hizmetler mübadelesinin tabiî bir şekil alarak istikrar bulmasma mân olmıyacak bir tarzda tanzim edil • mesi lâzım gelir. Gttmnuriyet ANKARA MEKTUPLAR! * ...r n Ukuma zevkını ve oku İHEM . , NALINAİ MIHINA1 , Ziraat Bankasının mesaisi • Kooperatif Mehmet Enver Bey isminde mah= yanları artırmak için. Türk Kooperatifçilik cemiyetinin beyannamesi münasebetile memleke timizin bellibash kooperatif hare ketinden, vani ziraî kredi kooperatiflerinden bahsetmek istiyoruz. Kredi kooperatiflerinin gayesini ve faidelerini izah edecek değiliz. Daha ziyade bu kooperatiflerle başliyan büyük kooperatif hareketinin seyrini takip edeceğiz. Ziraat Bankasından aldığımız malumata göre 1470 numaralı kanuna tevfikan banka tarafmdan teşkil ve tesis edilen kooperatiflerin adedi teşrinievvel nihayetinde 311 e baliğ olmuştur. Bir kısmı şehir ve kasaba kooperatifî olan bu teşekküllere 1064 köy ilhak edilmiş bulunmaktadır. Ortak adedi ise 30,973 tür. Bu rakamlar köy adedi ve çiftçî nüfusü hakkındaki malumat ile mukayese edilirse vehleten Türk kö • yüniin kooperatifleştirilmesi işinin kanunun azamî himayesine ve Ziraat Bankası gibi kudertli bir millî müessesenin müzaheretine rağmen bir buçuk senede pek az ilerledi • ğine hükmedilebilir. Fakat bu mücerret mukayeseden sarfı nazarla kooperatifçiliğin memleketimizde sür'atle inkişafma engel olan içtima' ve iktisadî şartlar gözönüne geti rilirse içinde bulunduğumuz buhran senelerinde ayakta durabilen 311 kooperatifin büyük bir muvaffakiyet eseri olduğunu teslim etmek zarurî olur. Bu itibarla bir kaç gün evvel Ticaret Odaları kongresinde kooperatifler hakkında izhar edilen kanaate biz şahsan iştirak etmiyoruz. 5 milyon nüfuslü Bulgaristan'da 6500 kooperatif mevcutsa ve biz 14 milyon nüfusumuza mukabil bugün ancak 290 koopetife malik isek aradaki büyük nisbetsizliğin ilk sebebi bizim bu işe henüz başlamış olmaklığımızdır. Diğer taraftan biraz evvel kaydettiğimiz gibi Türkiye'de kooperatifçiliğin inkişafını ağırlaştıran mühim sebepler vardır. Bunlara hulâ satan işaret edelim: hareketinde istikamet ne olmalıdır? Ankara, teşrinisani (Hususî) tngiliz lirasının istikrarı ingiliz parasını kat'î bir esas üzerinde müstakar bir vaziyete en sağlam bir surette kavuşturacak ve onu her günku muamelelerin ve ispekilosyondan mütevellit tebeddül lerin tesirinden masun tutacak bîr takım tedbirler almak niyetinde buIunuyoruz. Memleketimîze taalluk eden para mes'elesine dünyanm bugünkü va • ziyeti vücut vermiştir. Bu vaziyet düzelinciye kadar bu mes'eleye muvaffakiyetle karşı koymağa imkân görmüyoruz.» M. Makdonald bütün dünyada hüküm süren bugünkü malî buhrana sebep olan vak'aları hatırlattıktan sonra nutkuna şu suretle devam etmiştir: <Almanya'ya açılmış olan kısa vadeli krediler hakkındaki itilâfın müddeti 29 şubatta nihayet bulacaktır. O zaman ne yapılacak? Hoover plânının tatbik müddetî bittikten sonra ve hatta şimdi bile yapılacak şey ler hakkında bir anlaşma elde etmek lâzım gelir. Almanya'ya müsaadatta bulunmalı Yeni İngiliz Parlâmentosu Parlâmento Krahn mü him bir nutku ile açıldı Londra 10 (A.A.) tngiliz parlâmentosunun açılışı celsesinde okunan nutku kralide bilhassa şu fık ralar vardı: <Ecnebi devletlerle münasebetler iîostane bir şekilde devam et mektedir. Hükurneti.m şulhu ve hüsnü niyeti kuvvetlendirmeğe matuf bulunan ve Cemiyeti Akvamın me saisine faal bir surette alâka gös termekte devamdan ibaret olan siyasetini takibe azmetmiş bulunmaktadır. Hükumetira bilhassa gelecek tahdidi teslihat konferansına ait hazıriıklan itinalı bir surette tetkik ve takip etmektedir. 6u konferansm hayırlı bir neticeye iktiran etmesine biiyiik ve umumî bir menf aat temin edeceğine kani bulunuyorum. Bütün dünyada hükiim süren iktisadî ve malî vahim vaziyet hükumetimi pek ziyade meşgul etmek tedir. Hükumetim, beynelmilel ticaret miktannı eski haline getirmek çarelerini bulmak için diğer hükumetlerle birlikte ve karşılıklı yar dım zîhniyeti dairesinde elinden gel* diği kadar çalışacaktır. Umumî intihabat esnasında milIetim bütçenin tevzini ve tasarruf temini maksatlarma müstenit ted birleri terviç ve iltizam etmiştir. Bu tedbirler, memleketimizin karşılaştığı iktisadî ve malî mes'elelerin halli için ilk ve esas şartları teşkil etmektedir. Ayni zamanda nazırlarim milleti malî istikrarımıza umumî itimadı yeniden ve tamamile teaîse ve müsait bir ticaret mizanı temini içîn lâzım gelen plânların tanzimine matuf siyasette devam etmesi îçîn salâhiyet ve serbestî talep et mişlerdir. Nazırlarım bu mes'elelerin halli hususunda bir yardım teşkil edebilecek her tiirlü teklifleri tet kik için kendilerine tam bir serbestî verilmesini de milletten istemişler • dir. Nazırlarım artık bu hususta sarih ve müsbet bir vekâlet almış bulunuyorlar. Mevzuu bahsettiğim mes'eleler daha şimdiden hükumetim tarafından etraflı surette tetkik edilmek tedir. En kısa bir miiddet zarfında ve tam zamamnda lâzım gelen kararlar ahnacak ve tatbik edilecek th\ Lüzum görülecek her tvirlü kanunlar parlâmentoya tevdi edilecektir.» Fırka Grupunda Dünkü içtima Ankara 10 (TelefonlaT Fırka Grupu bugün Afyon f meb'usu Ali Beyin riyasetinde m toplandı. İçtimaın küsadmı müi teakıp K'.lıç zade Hakkı Beyin % metruk çocuklar hakkındaki § teklifi müzakere edildi. Bun ı| dan sonra Meclis müzakera • w tının halk tarafmdan daha ya f İnhidam ve ihtilâl ihtimalleri kmdan takip edilebilmesi için f tngiliz hükumeti vaziyeti heyeti Resmî Ceride'de aynen neşri ka* umumiyesile nazari tetkikten geçir1 Coğrafî şartlar: Türkiye'de rarlaştırılarak içtimaa nihayet mektedir. Fakat bu gayet mühim mes'eleyi afakî bir surette tetkik için köy, nüfusun geniş bir kıt'ada ya • verildi. pılmış olması neticesi olarak ek Bunun için bir an evvel vakit kaybetmemek icap eder. Muvakkat, kısmî ve geçici mahiyeti haiz bir tesviye suretî bulmak bugünkü vazi • yete bir çare teşkil edemez. Tam ve daimî bir hal sureti temin etmek lâzımdır. Bütün hükumetler bu hususta müsaadatta bulunmalıdırlar. Çünkii böyle yapılmadığı takdirde eski ve yeni dünyadaki hükumet • lerin hepsi gayet ağır bir mes'uli • yetle karşılaşmış olacaklardır. Gelecek ay şiddetli bir fırtma sahasının kenarma kadar yaklaşmamız bile muhtemeldir. Almanya'ya Verilen kredi Almanya moratoryom ilânını düşünüyor Berlin 10 (A.A.) Alman ef kâri umuraiyesi, M. François Pon cet'in Paris seyahatini büyük bir alâka ile takip ediyor. Fransa hükumeti; şimdiye kadar burada istihsal edilen malumata nazaran Alman telkinatını muvafık bir tarzda telâkki etmemekte ve tamirat borçlarile hukukî borçlann birbirlerinden tefriki icap edeceği hakkındaki hukukî prensibi ileri sürerek tamirat borçlaraıın takaddümünü muhafaza etmek istemek tedir. Mes'elenin esasına taalluk eden bu noktai nazar ihtilâfının ne kadar büyük olduğu, Amerika'dan gelen ve 18 şubat 1932 tarihine kadar hareketsiz kalmış olan kısa vadeli ecnebi kredilerinin sağlamlaştırılması ameliyesinin müşkülâtsız yapılamı • yacağını göstermekte olan haberle de teeyyüt eylemektedir. Almanya'ya kısa vadeli ve yüksek faizli mühim meblâğ îkraz etmiş olan Amerika bankaları bu sağlam laştırma ameliyesini ve tediye edi • len faizin tenzili keyfiyetini ken dilerinin de mütedavil sermayeye şiddetle muhtaç olmaları hasebile daha az bir hoşnutsuzlukla görmektedirler. Geçen ağustos ayında Bâle'de tesis edilen komiteye müşabih bey nelmilel bir komite tarafmdan idare edilecek olan kredilerin sağlamlaştırılması müzakerelerînin çok uzun olacağını düşünmek nabemahal değildir. Bu müzakerelerin asgarî iki ay devam edeceği ve arzu edilen vakitte intaç edilmediği takdirde de Almanya'nın harice karşı olan taahhütlerini ifa edemiyeceği ve harice olan borçları için umumî bir moratoryom ilânında muztar kalacağı düşünülmektedir. zmir'deki Yunan Emlâkinin müzayedesi Devlet Bankası Altm ahyor Ankara 10 (A.A.) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bir Tiirk altını ayar ve sikletinde altına 925 kuruş fiat tesbit edilmiş ve şimdilik yalnız Ankara'da mezkur banka îdarei merkeziyesinde bu fiatla mubayaa mukarrer bulunmuştur. tsss izmirde zelzele tzmir 10 (A.A.) Bu sabah saat beşi elli geçe hafif bir zelzele ol muştur. Hasarat yoktur. bir araya gelip toplanmak alâka dar hükumetlere, bilhassa Fransa ve seriyetle kasaba etrafında mütekâsif değil, dağmıktır. Bu itibarla Türk Almanya'ya ait bir iş teşkil eder. köylüsünün kooperatifleştirilmesi büEğer bu mes'ele itinalı bir surette yük mesaiye ve zamana muhtaç bir gözönünde bulundurulmıyacak o iştir. lursa bütün dünyanm vaziyeti son 2 İktisadî şartlar: Memleketin merhale olarak inhidam ve ihtilâl nebir çok mmtakalarında pazar ve miiticelerine varacak derecede fena laşacaktır. Böyle bir mes'uliyeti han badele münasebetleri gayrimünkesif ve istihsal daha ziyade mahallî gi hükumet üzerine alabilir?» ihtiyaçlara matuftur. Kredi böyle Tamirat ve harp borçları yerlerde istihsal kredisi olraaktan Gümrük maniaları, tamirat, harp borçları ve emniyet mes'elelerine de çıkarak istihlâke kredi şeklini al maktadır. Bu gibi mahallerde teş temas eden M. Makdonald bütün kil edilecek kooperatifler yaşıyamaz. milletlere mensup devlet adamları 3 İçtimaî şartlar: Bizde kasaba nın dünyanm âtisini istinat ettirecek ve köy az çok bir vahdeti iktisadiye sağlam bir terael bulmak için bir araya gelerek müzakerede bulunma arzetmekle beraber bu vahdet içinde mühim bir menfaat tezadı gizlidir. ları lüzumuna kani olduğunu söyleBu tezat kasabada oturup köyle timiş ve demiştir ki: carî münasebette bulunan mütegal«Avrupa'nm iktisadî hayatını yeni libe ile onun iktisadî esareti altında şeraite uydurmasına ve diğer alâçalışan köylü arasındadır. Köyde kadar milletleri zarara sokmaksızın kooperatif hareketinin inkişafına ifa edilemiyecek mahiyette mükellekarşı cehpe alan içtimaî unsur, bu fiyetlere ve borçlara nihayet veril mütegallibeler zümresidir ki bunlamesine imkân hasıl edecek siyasî bir rın bazan köylü üzerinde müessir osükun ve huzur devresine ihtiyacı larak mmtakalarında kooperatif teşvardır.» kiline mâni oldukları bile vakidir. Bundan başka bazı mıntakalarda müteammim bulunan yarıcılık ta yarıcı müstahsilin kooperatife gir mesine ve toprak sahibi büyük çiftçî kooperatife girmekte menfaattar olİzmir 10 Gayrimübadillere bono madığı cihetle kooperatifin teşek mukabili satılması kararlaşhnlan Ya külüne mâni olmaktadır. nan emlâkinin müzayedesine önümiiz4 Piiskolojik şartlar: Tekniği deki hafta başlanması beklenmektedir. basit, fakat gayesi itibarile bugünkü iktisadî nizam içinde yüksek bir ideal olan kooperatif, modern iktisadin bellibaşlı müesseselerinden biridir. Bu itibarla her şeyden evvel şuura muhtaçtır. Bazı kooperatifçiler bu şuuru biraz mübalâğa ile «iman> olarak ifade ediyorlar. Halbuki Anadolu köylüsü kooperatifi henüz bir ihtiyaç olarak duymıyor, onun fa Gazetelerimizin Ankara'da dahi idelerini, meselâ küçük mülkiyetin emsali içinde en fazla sabldığmı takviye ve inkişafına, küçük istih nazari dikkate alarak ilân vermek salin organize bir halde idamesine için bu vaziyetten istifade etmek isve mütevassıtların ortadan kaldırıltiyenlere teshilât göstermek için termasına yarar bir teşekkül olduğunu tibat aldık. Bu maksatla Ankara'daki lâyikile bilmiyor. Ona bunu anlat Yeni Gün matbaamızda gazetele mak ise bugünden yarına yapıla rimiz için ilânat kabul eden bir şube bilecek kolay bir iş değildir. açılmıştır. Bu şartlar kooperatifçiliğin inkişafındaki bataeti izah etmekle beraCumhuriyet, Yeni Gün ve fransızcal La Republique gazetelerimiz için ilân ber kooperatif hareketinin plânlı bir vermek istiyen Ankara'lı müşteri • surette idare edilmesi zaruretini de lerimizin oradaki Yeni Gün matbagöstermektedir. amızda bu işle iıtigal eden şubeye Ziraat Bankası da daha ilk günmüracaat etmelerini rica ederiz. lerde bu zarureti görmüş ve bir plân dairesinde çalışmıştır. Banka bir ko terem bir kariimden şu mektubu aîdım: Gecen gün., «Edebiyat müsabakası» seroperatif teşkili için kanunî şartlarlevhalı yazmızı okudum, düsündüm.... dan maada aşağıda saydığımız muNeyi biliyor musunuz? ayyen iktisadî ve içtimaî şartların İkide bir Türk efkâri umumıyesinin mevcudiyetini aramaktadır: j'üzüne vurdueunuz 'top yekun altmış bin nüsha satan İstanbul gazeteleri» 1 Köyde keyfiyet itibarile az cümlesini düşündum. Hep kabahaf az oçok ehemmiyetli bir istihsal var mı? kuvan okryucularda mı°. 2 Köyün pazar münasebetleri Zaten bizde âdettir: dert göaterilir de.. münkeşif mi? Esbap ve devasma âroil olacak husnsa 3 Köyden merbut olduğu patemas edilmez! zara yol var mı? Gecenlerde. Arnavutluk'tan gelen bir 4 Şirket ve banka şubesi var mecmua elime geçti. Piatı. bizim Türk mı? parasile beş kuruş.. Mundericatı, Muhit kadar vardı, hani şu elli kuruşa satüan 5 Faiz seviyesi ne dir? Muhi* mermuası kadar 6 Mektep ve muallim var mı? Anladmız mı dostum cerdi' vfijrseb bir 7 Köyde oturanların kaçı o makama verdisim •'okuma zevki uyandırkuyup yazmasmı biliyor? mak icin düsundüklerim» isimli lâvlha ^,a 8 Köy, Ziraat Bankası şubesinin bılhîssa PU maddeler vardı bulunduğu kasabaya ne kadar mesa1 Her köy ocağına maarif bütçerinfede? den birer yevmî gazete gonderilmes'.. Kooperatiflerin coğrafî tarzı te 2 Yirmi besten fazla amele istih^am vezzüleri de bankanın takip ettiği eden müessesatta bir ufak kiitupane ihdas etmek mecburiyeti plânın umumî hatlarmı göstermek3 Kitaplar cok ptahahdır, ucuzlatıl tedir : malı Ziraî tahrire esas olan mtntakalar Lâyihama su satırlarla nihayet vermiştim: itibarile I Mmtakada Her Türk'ün okuması elzem olan Ga40 zi'nin nutku» nun menafii bir hayır ceII 122 mivetine verilmiş. İyi ama, çok pahjh nlIII 19 dueu icin ben hâlâ bir tane tedarik edip IV 17 okuvamadım. Haîkm irfan maddelerindec V 3 hayır cemivetlerine yardım hiç bir ce VI 0 maati müterpeddinede görülmüş değildir. VII 68 Rica ederim, kariben intişar edecek olatı VIII Türk tarihinde de bövle yapılmasm 0 1 IX Yevmî gazeteler beş kurus 6 8 2 21 16 24 sahife olarak cıkıvor Fakat br kaKooperatif tesis ve teşkil edil miştir. Yukarıki mıntakalar tam ma dar bol sahifeli çıkan gazeteler karilerden ziyade evdeki hizmetcilerin isine yanasile birer iktisat mıntakası ol • rıyor mamakla beraber coğrafî şartlar ve Ben Anadolu'dan yeni geldim. kahve, mabsulâti nebatiye farkları ile yekve kıraathanelerde tavla şapırtısı.. diğerinden ayrılmaktadır. Maahaza İskambil şapırdısı pek şeyani teessüf bir kooperatiflerin bu mıntakalara gömahiyet iktisap etmiş olmasma raSmen, yeni harfleri müteakıp okuma faaliyc re tarzı tevezzüünün tetkiki de az çok bir fikir verebilir. Meselâ en yük tinin kısmen arttığı bariz şekildp göze carpıvor. Bunda Cumhuriyet gazetesinin sek adede Ege mıntakasında (2 inci kendi navıma düşen şerefli hissesinl a mıntaka) tesadüf edilmektedir. Kayırıyorum radeniz sahil mıntakası ise 68 koopeAcaba, beyefendi. gazeteler umumiyetratifle ikinci derecede gelmektedir. le dört sahife cıksa fiatlar da üç kuruşa Daha sonra Eskişehir ve Kütahya'inse buerünkü altmıs bin kari yarın yüzyırmi bin olmaz mı° dan itibaren Çorum ve Yozgat'a kaCehrenizi tanımıyorum ama yazmız dar uzanan ve Ankara ile Çankırı'yı eski ahbabımdır selâmlar Merhaba Ada ihtiva eden merkezî Anadolu bidin Daver Bey. mıntakası (1 inci mıntaka) geliyor. Üsküdar Çavuşdere f ırmı No. 48Daha ziyade büyük mülkiyet cari oMehmet Enver lan Adana mıntakasında ise iktisadî Bu muhterem kariin alâkasına tefaaliyetin yüksek bir derecede ol şekkür etmemek kabil değildir. Tekmasına rağmen ancak 19 kooperatif lif ettiği gibi gazeteleri dört sahi • mevcuttur. Beşinci, altıncı ve seki feli ve üc kuruşa çıkarmak kabil dezinci mıntakaları teşkil eden şark ğildir. Cünkü sazeteler küçülünce, vilâyetlerinin kooperatifçilikte geri mündericat eksilecek, binnetice sakaldıkları görülüyor. Bu da o mıntış azalacaktır. Gazeteleri yaşatan takalardaki içtimaî ve iktisadî şartilânlar olduğu için hic bir gazete, ların gayrimüsait olmasından müteilânlarını azaltamaz. Meselâ, altı savellittir. hife cıktığı zaman üç sahifeye yaZiraî kredi kooperatifleri hakkın kın ilân koyan Cumhuriyet, dört sada verdiğimiz malumatı tamamla hifeye inince valnız bir bucuk sahimak üzere bunların sermaye vazifesini havadis, tefrika, makale gibi yetleri ve yaptıkları ikrazatın mikmündericata hasredecek demektir kî tarı hakkında da bazı rakamlar kaybu da karilerin okumak ihtiyacını dedelim: fena halde tahdit etmek demektir. SERMAYE VAZİYETİ Buna da imkân yoktur. Teşrinievvel g a y e s i n d e Taahhut olunan sermaye: 4.106 491 lıra Tediye > » : 1.523.624 » Ihtiyat sermaye : 227.059 • > Tediyat (<Te onduri • 587.496 > İKRAZAT MÎKTARI Eylul gayesi itibarile Lira fortaklara izafatl 5.067.436 Matlup ıtahsilât) 987,801 Zimmet bakiyesi 4 079.635 Ziraat Bankasının kooperatiflere yaptığı ikrazat ise 3,255.950 liradır. Bunun 820,311 lirası tahsil edildiğinden eylul sonundaki bakiyye 2,435,628 liradır. Bankanın kooperatiflere yaptığı büyük muaveneti gösteren bu son rakamlar sayesinde kooperatifler tarafmdan, ortaklarına yapılan ikrazatın ne miktarımn kooperatiflerin kendi sermayelerinden, ne miktarımn da Ziraat Bankasının ikraz ettiği paralardan yapıldığını anlamak mümkündür. Kooperatiflerin ikrazatı bir de menabi noktasmdan tetkik edildiği ve başlıca iki memba arasında mukayese yapıldığı takdirde ikrazat yekunu umumisi içinde kendi ser mayelerile yapılmış olan ikrazat nisbetinde tezayüt ve Ziraat Bankasının muavenetile yapılan ikrazat nisbe tinde ise mahsüs bir tenakus görü!mektedir: Kooperatiflerin kendi sermayeleri nisbeti Temmuz Temmuz 930 931 % 31,34 32 T8 Ziraat Bankasının muaveneti nisbeti Temmuz Temmuz 93o 931 % 68,76 67,22 Bu mukayese kooperatiflerin ik raz muamelelerinde kendi sermayeleri nisbetinin gittikçe arttığını göstermektedir. Bir ortağa ikraz edilebilecek azamî miktar o ortağın şahsî kredisinden başka kanun ile de Okuma zevkını ve okuyanları artırmak için, diğer düşünce ve tek lifleriniz musiptir. İnşall?h nazari dikkate alırlar. muayyen ve mahdut oîduğundan kooperatifler bir müddet sonra ortak larına kendi sermayelerile kredi te • min edebilecekler ve Ziraat Bankası da binnetice şimdi bu kooperatiflere tahsis ettiği para ile yeni teşkil edilecek kooperatiflere yardım imkânını bulacaktır. ¥ ¥ ¥ Ankara'da İlân Kabul ediyoruz Yukarıki izahattan da anlaşıla cağı veçhile Ziraat Bankası evvelâ ihracat emtiası yetiştiren mıntakaları kooperatifleştirmeğe çalışmış ve bunun haricindeki mıntkalarda mer kezden muhite doğru tedriç ile yiirümek zaruretini görerek yalnız kasaba kooperatifleri teşkili ile iktifa etmiştir. İstikbal için fikrimizce muayyen mahsul mıntakalarını, meselâ ü • züm, zeytin ve pamuk mıntakasını birer birer ele alarak baştanbaşa kooperatifleştirmek suretile bu plânlı mesaiyi bir kat daha teksif etmek lâzımdır. Banka, ayni zamanda satış kooperatifleri de teşkil ettiği cihetle mahsul mıntakaları bu suretle tamamen kooperatifleştirildiği takdirde millî iktisatta köylüyü istismar ederek onun alım kabiliyetini düşü ren ve doîayısile devlet varidatını v« bizzat bankanın menabiini daraltan mürabahacı ve mütevassıtlara karşı en kısa bir zamanda geniş ve betin bir kooperatif cephesi kurulmuş ola • caktır. ALl SÜREYYA İKRAZATTA: Tayyare Piyangosu Bugün Darülfünun Konferans salonunda Çekiliyor

Bu sayıdan diğer sayfalar: