Camhuriyet = l â AgUStOS ( Sehir ve memleket haberlerı ~~) Siyasî icmal ATTILA Muharriri: Marcel Brion Mütercimi: Mustafa Nam'tk Müsakkafat tahriri Yeniden teskil edilen dokuz heyet işe başladı Mevcut üç tahriri müsakkafat hey'etine ilâveten şehrimize da ha dokuz tahriri müskkafat heyeti gelmiş ve işe başlamıştır. Bunlardan altısı Fatih, üçü de Eminönü kazası dahilinde calışmaktadırlar. 931 senesi nihayetine kadar Fatih kazasının müsakkafat tahriri ikmal edilmiş olacaktır. Bunu müteakıp tekmil heyetler Eminönüne nakledileceklerdir.Tahriri hitam bulan kazalar, Vilâyet tarafından bir beyanname ile ilân edilecektir. Bunu müteakıp şimdiye kadar müsakkafat vergisine itirazı olanlar malmüdürlükledine müracaatle vergilerinin miktarını tenzil veya tadil talebinde bulunabileceklerdir. Yeni tahrirde emlâkî metrukeye de tesadüf edilmektedir. Bu tahrir evvelâ Beyoğlun'dan başlamış olsa idi şimdiye kadar emlâki metrukeden pek çoğu meydana çıkmış olacaktı. Beyoğlu'nun tahririne fstanbul cihetinin ikmalini müteakip başlanacaktır. 111 Mallar yakılacak, kadınlar ve çocuklar boğazlanacak, dövi'm dövtişe, son nefere kadar ölünecek!... Darülfünun için bir teşkilât projesi yapılıyor Müderrisler bu sene barem cetveline göre maaş alamıyacaklar Darülfünun Emaneti gelecek sene tatbik edilmek üzere yeni bir teşkilât projesi hazırlıyacak ve bu teşkilâtın esası Darülfü • nunun gayesi olan ilmî faaliyeti teksif etmek olacaktır. Hali hazırda Darülfünunumuza tedris vazifesini mükemmel surette yapmaktadır. Projeyi hazırlamak için Da • rülfümından *ir h«yet intihap edileceği söylenmektedir. Bu »eneki Darülfünun bütçesine bu teşkilât heyetine yardım etmek üzere Avrupa'dan mütehasstslar celbi için tahsisat konmuştur. Proje vekâletçe tasdik edilip kanun halini iktisap ettiken sonra Darülfünun faaliyeti o şekilde tadil edilecektir. Darülfünun bütçesinin esba bı mucibe lâyihasmda baremin tamamen tatbikı için teşkilât kanununun yapılması şart ko nulduğundan bu sene müderrisler barem cetvelinde yazılı olan maaşları alamıyacaklardır. Bu sebeple müderrisler maaş olarak eski maaş ile yeni maaş arasındaki tefadulun nısfını a labileceklerdir. Bu şekle nazaran eski maaşı 150 yeni maaşı 400 olan bir müderris yeni bareme göre 275 lira alabilecektir. Ingiliz kabinesi telâşta! fngiltere fevkalâde ahval içinde dir. Parlâmento ile birlikte tatilde bulunan tngili? nazırları sayfiyeleri alelâcele terkederek Londra'da toplanmışlardır. Başvekil İskoçya'dan ve Hariciye Nazırı Mr. Henderson (Gal) den Londra'ya geldiler ve İngiliz kabinesi fevkalâde uzun içtimalar yapmağa başladı. İngiliz nazırlarının istirahatini kaçıran ve sabahlara kadar Başvekâ • let dairesinde toplanmalarını icap e den fevkalâde hal yeni tngiliz büt • çesindeki yüz yirmi milyon tngilîz liralık yani bir milyar iki yüz mil yon Türk liralık açıktır. Filvaki bu açık parlâmento dağılmazdan ve nazırlar istirahat mahallerine gitmezden evvel dahi malumdu. tngiliz bütçesinde yapılacak tasarrufları tesbit için teskil olunan ko mitenin raporu dahi o zaman malum olmustu. İngiliz Başvekili komitenin tavsiyelerini tatil esnasında kabinenin beş nazırlık encümeni tarafın dan tetkik edileceğini vadetmi», o zaman hükumet büyük bir telâş göstermemişti. Fakat son günlerde tn giltere'nin malî vazîyeti hakkında hariçte ve dahilde birdenbire peyda olan itimatsızlık İngiliz hükumetini çok endişeye düşürmüştür. Yeni bütçedeki açığın gayet büyük olması ve bunun kısmen kapatılması icin tasarruf komitesi tarafından tavıiye olunan doksan beş milyon îngiliz liralık tasarrufun amele fır kası tarafından kabul edilmesinin süpheli olması hariçteki bankerleri İngUtere'nin malî vsziyetinîn s a g lam olmasından şüpheye düşürmüştür. Bu şüphfler Londra'nın malî merkezi olan Siti fCiti) bankerlerini de şaşırtmıştır. Bunlar dahi i»ti rahat mahallerini bırakarak cehennemî sıcaklik icinde yanan Londra'ya toplanmışlar ve hülumctin nazari dikkatini celbetmişîerdir. Bunun üzerine hükumet bütçenîn açığını kapatacak ve İngiliz İmparatorluğunun malî vaziyetini düzel tecek âcil tedbirler almalc üzere fevkalâde içtimalar akdetmektedir. Fakat hükumet nasıî karar verirse vcVsin müskülü kendî başma hau ledebi'eceğme emin değildir ve bunun için amele fjrkası ^ahîl olduğu halde nmum firkaların muvafakaî ve tesriki mesaisinî temin etmeğe lüzum görmek*edir. Kabine kat'î kararmı verdikten sonr% liberai ve mühafazakâr fırkalarım; tasarruf e« dilscek maddeleri birlikte tesbit ve tatbika ve mes'uliyetî müştereken deruhde etmeğe davet edecektir. Kadınlar ve çocular boğazlanacak HUn'lerin tarihi andı vm haztrhklart! Eğer Roma'lılar, siper ve istihkâmiarı zaptetmeğe muvaffak oRoma oTdusu kumandanları lurlarsa Hün'ler, kadınlarını ve ateş eirafında münakaşa eder çocuklannı, kendi ellerile boğazken: Hün karargâhında heye caniı ve muazzam bir hazırlık var lıyacaklar, yığın halindeki maldı. Hün'ler, millî ve an'anevî kah larını ve arabalarını yakacklar ve mümkün mertebe fazla düşramanlik ve yigitlik düstulannın en yüksek, en fedakâr ve en vahşl man tepeliverek dovtise dövüşe son nefere kadar öleceklerdir!.. blr hükmünü icra etmeğe hazırlanıyorlardı: Eğer ertesi günü RoUlvî ve vahşi fedakârhk ma'lılar taarruza geçer ve Hün orHün milletinin an'anelerine tevdusunun müstahkem siperlerini fikan Attilâ'nın hazırlandığı bu yarmağa muvaffak olurlarsa, bü ulvî ve vahşi fedakârlığa bütün ttin mallar ve servetler yakılacak, millet hazırdı: Buna ant içmiştü. kadınlar ve çocuklar bizzat ko Böyle nevmidane bir karar vercaları ve babaları tarafından ke mekle, Attilâ büyük tasavvurla•ilecek ve son nefere kadar Ro rından vaz geçiyor demekti. Büma'lılarla dövüşecek!.. Kadınlatün dünyaya şâmil olacak cihan Tinı ve çocuklarını yabancı ellere Imparatorluğunu feda ediyordu. bırakmak gibi bir cinayet Hün 0, artik dünyanın umumî ve mutmilletinin havsalasma sığmazdı. lak hakimi değildi. Allahın mu Kat'î maglubiyet takdirinde kasibeti değildi. Attilâ o anda son dın ve cocukîarın esir düşmesi ihve ulvî bir musaraada milletinin timalinin ömine geçmek içîn onbütön efradile birlikte olmege ları kendi elile kesmek Hün mert hazırlanan mağlup bir ordu kuliğinin, Hün an'anesinin icabatın mandanı idi!.. dan idi. İşte Hün'ler buna hazırRoma ordusanda münazaa Ianıyordu. Attilâ bütün kuman Bu esnada Roma ordugâhındadanları et^afına toplamıstı. On ki münazaa münakaşaya ve kavlara yannki meydan muharebe gaya müncer olmuştu. Theorissinin Hün'ler aleyhine netice mond hiddetlenmiş bağırıyordu: lenmesi ihtimaline karşı millî ha« Roma ordusu elde ettiği zırlık ve millî fedakârhk vazifemuvaffakiyetî Vizigot'lann kahsini hatırlattı. Hün Kralımn emramanlık ve fedakârlıklarına rile Hün miüetinin bütün servet medyundur. Kıskanç Aetius on ve malı ordugâhın ortasında yığın yığın ithar ediliyordu. Bu ser lara ait olan bu zaferin tama vet, büyük ordunun muhtelif harp men tahakkukunu menetmek için Vizigot'ların taarruzuna mâni lerde, akınlarda ve yağmalarda topladığı ve arabalarla naklettiği oluyor..» kıymettar esyadan ibaretti. Sangiban ve Merove de birbirile kavga ediyor, yekdiğerini hlCin'lilerden alınmış tunç va yanetle Itham ederek baltalarım zolar, altın ve gümüşle işlenmiş eğer takımları kıymettar taşlarla tehdftkâr bir vaziyette havalan dırıyorlardı. Aetius cevap ver vücude getirilmiş her türlü tez ' yinat, ipek kumaslar, halilar, kıy miyor, gözlerini yanan ateşin alevin« atfederek düşüntivordu. Ametli kürkler yığmlar teşkil edietius vaziyetl zihnen tekik ederek yordu. Türkistan Krallarından igtinam edilmis işlemelî silâhlar, kendi kendine diyordu ki: Gol kiliselerinden alınmış mu «c Roma'nın kuvveti ne kadar kaddes eşya, yerlere serilmişti. dayanıksız bir binaya benziyor. Zaferlcrin ve hâkimiyetin bütün Müttefiklerimizin kavgaları bile bu timaalleri yığın halinde yük bizi tehlikeye ilka ediyor.» seliyordu!.. Mabadı var Kubilây abidesi Teberruat listesi "rı $»t ^î w ^ f Ş # 1 Â Gazetemizin teşebbtisile yapı • lacak Kubilây abidesi içln vatandaşların gönderdiği teberrüati liste halinde neşre devam edi yoruz. L. K. Eski yeknh 2664 33 Bursa Yenişehir mualümleri tarafuıdan 6 77 Yekun 2671 " Memurlar anketi Istatîstik cetvelleri vilâyetlere gönderildi Istatistik Umum müdiriyeti lstanbul Vilâyetine ve bu meyanda diğer devaîre mühim bir tam'm ile bu tamime merbut bir cetvel göndermiştir. Tamimde devlet memur ve müstahdemleri hak kında Başvekâletin emir ve tensibile vücude getirilmesi takarrür eden mufassal istatistiğin aşaŞıdaki maddeîeri ihtiva edecegi bildîrîlmekedir: VöRay®tt@ Ticaret muahedesi yapmiyan devletler Türkiye Cumhuriyeti ile ticaret mukavelesi aktetmemiş olan veya böyle bir mukavele akti için müzakerelere başlanması yolunda Tür kiye Cumhuriyeti tarafından vaki teklif ve teşebbüsleri neticesiz bı rakan yahut ticaret muahedesinin aktine intizaren muvakkat ticaret mukavelesi aktinden imtina eden ecnebi devletler ülkesinden Türkiye'ye yapılacak ithalâtı tamamen veya kısmen menetmeğe veya bu ithalâ tın tahdidine ve yahut önceden Türk hükumetinin müsaadesini istihsal suretile kayıt altında icrası usulü • nün ihdasına tcra Vekilleri Heyetinin salâhiyettar olduğu hakkındaki kanun lâyihası Vilâyete tebliğ edilmiştir. Gemlik yolunda ve Bursa'daki şakiler Dahilî istitılâk vergisi Dahilî istihlâk kanununun 2 înci maddesinin tadili hakkındaki kanun Vilâyete tebliğ edilmiştir. Mühim bir mes'ele [Başmakaleden mdbait] ea (gayrimiibadiller emlâk şirketi) kanununa binaen bono fiatlari su tarafından çıkarılmış beheri elli lira kut edecektir. ötede az zaman için j kıymetinde ytizde beş faizli tahvilât de her halde satılmak üzere müzaverilecektir. yedeye konulacak milyonlarca lira7 Bonolarla şirket namına satın lık emlâke zamanında kâfi talip zualınacak emlâk banka tarafından ihur edemiyeceğinden emlâk fîat dare edilecek ve iratlarından yüzde ları da bono kıymetleri gibi sukuta beş faiz ve masarifat ödendikten uğrıyacaktır. Bono sahibi gayrimüsonra bakiyesi de hissedarana yüzde badiller her iki cihetten zarar gönisbetinde faizle beraber tevzi olureceklerdir. nacaktır. Görülüyor ki gayrimübadilleri 8 Emlâk şirketi beş veya on koruyabîlecek yegâne çare birleşerek sene gibi muayyen bir müddetle teşaralarında bir emlâk şirketi teskil kil olunacak, eldeki emlâk müşteri eyl«m«ktir. Şirketin vücude gelmesı zuhur ettikçe muvafık fiatlarla ve de güç bir iş değildir. heyeti idare kararile gene banka Evvelâ Gayrimiibadiller Cemiyeti tarafından satılıp bedeli tahsil edi tarafından bir kongre aktedilmeH, bu lecektir. işi takîp için beş altı kişilik bir heyet 9 Gayrimiibadiller emlâk şirintinap olunmalıdır. keti tahvilâtı borsada tedavül ede2 Satılacak emlâkin bulunduğu ceğinden arzu edenler tahvillerini ycrlerde şubeleri olan Osmanlı Bansatabileceklerdir. kası, İş Bankası, Ziraat Bankası gibi Gayrimübadiller böyle bir şirket büyük müessesatı maliye ile müza teskil etmekle ellerine geçecek tahkerata girişilerek bîrUile itilâf temin vilâttan senevî bir faiz almağa ve edilmelidir. geçinmeğe muktedir olacak, ve bu3 Hissedar olacak gayrimübagün ucuz ucuz alınacak malların dillere kat'î bir emniyet telkini için tedricen kıymeti artması yüzünden işin ahzü sarf tnuamelâtı münasip tahvillerin kıymeti de terakki edebir komisyon mukabilinde böyle bilecektir. büyük bîr bankaya tevdî olunacaktır. 4 Banka vasıtasile hisse yazılacak, iştirake talip olanlar yazılacakları hisse bedelini bono ile ödiyeceklerdir. 5 Bankada bu işle iştigal et mek üzere ayrıca bir kalem teskil edilecek ve gayrimübadillerden üç beş kişilik bir de meclisi idare bulunacaktır, fakat lermaye olan bo nolar banka kasasına tevdi oluna cak, bono sermayesile alınacak emlâk iratları ve satış bedelleri de şirket namına banka kasasına yatırılacaktır. 6 Bonolar mukabilinde banknHissedaran ekseriyeti muvafık gördüğü zaman emlâki satıp şirketi feshe veya müddeti temdide salâhiyettar olacağina nazaran böyle bir anonim şirket teşkilinde hiç bir tehlike yoktur. Gayrimübadiller Cemi yetinin bu işe sür'at ve ehemmiyetle teşcbbüs etmeaini tavsiye eyleriz. Milyonlarca mal alabilecek böyle bir şirket teşekkül edince Maliye Vekâletinin bütün emlâkİ birden müzayedeye çıkarmak üzere bonoları tevzie razı olacağını, sekiz se • nedenberî sürünen bu işin kolayca netîceleneceğini ümit edebiliriz. Müskirat başmüdürlükleri arasında tebeddülât Müskirat tnhisar idaresi vilâyat müdürliiklerinde bazı tebeddülât yapmıştır. Bu tebeddülâta naza • ran Elâziz başmüdürlüğüne Kay seri başmüdürü Sabri, Kayseri başmüdürlüğüne Elâziz başmüdürü Mehmet Ali, Adapazarı başmüdürlüğüne terfian Eskişehir miidürü Zeki, Eskişehir müdürlüğüne Antalya müdürü Şükrü, Antalya müdürlüğüne muhafaza memurlarından Dur sun Beyler tayin edilmişlerdir. Memurların yaşı ile tahsil dereceleri ve memur adedinin idat??ks!mat itibarile Son hâdiseîeri yapanlar rî Barem itibarile veînkısamı. ücret de recesine göre memur adedi, mekâmilen yakalandı murlann möddeti hİTmetlfri ihOrhangazi 14 ( Hu. Mu. ) tiyat zabiti olanîarın miktarı, Yalova Gemlik yolundaki otomunzam vazifesi olanîarın rr.ikmobil soyguncularından kaçak tarı, mahkum oîmuş memurlar. ömer de yakalandı. İngiltere'nîn malî ve dolayısile siMemurların ailevî vaziyetleri, Bursa'nın Misebolu köyü civayasî vaziyeti ve tngiliz lirasının itimemur sımfmda çocuk miktarı barı tehlikededir. Bunu muhalif fırrında otomobile silâh atarak şokalar dahi takdir ediyorlar. L&kin bıın ile doŞum, ölüm nisbetî. memurför muavinini öldüren şahıslar larm ve bîlhassa muhafazakârların dan Girit'li Mehmet, Mehmet oğ kad'nîarda veîııdîvet derecesi, sos*yaîist hükumetinin mevkiini kurevli olan memurlarla sigortasl lu fsmail. Gevgili'li Hüseyin, tarmak îcîn mes'uliyete iştirak etBursa'lı dişsiz Mustafa, Nuri oğ olan memurlar, ev kiraları. meleri çok »Uphelidir. BinaenaleyK lu Selim de derdest ve tevkif e • tngiltere gayet nazik bir vaziyette Her memur kendisine veri • dilmişlerdir. bulunuyor. Muhafazakârlar yeni inlecek cetvellerrle gösteriien ha tihabat yapılıp iktidar mevkiine gel< Vak'aya sebep olan kadın a nelere bu suallerin cevaplarını meği ve buhranı kendileri halletmeğl ranmaktadrr. Reşit yazacaktır. Cettrefier eylfil 1931 daha muvafık buluyorlar. iptidasında tamamen döidurul • MVHARREM FEYZl muş ve merkeze gönderilmiş bulunacaktır. Balkan konferansı İstanbul'daki komite bir rapor hazırhyor Konya'da üziim bolluğu Konya'da bu sene üzüm mahsulü gayet mebzul olduğundan bir okka üzümün iki Jcuruşa kadar satılacağı tahmin edilmektedir. Adana'da yeni evler Adana'nın yeni istasyon cadde sinde kübik sistemde yeni evler yapılmağa başlanmıştır.Evlerden bir takımının inşaatı bitmiştir. Adana'nın en mühim bir caddesi üzerinde yapılan bu yeni evler şehrin methalini güzelleştirmektedir. Hayırlı bir cemiyet Sininkent nahiyesinde Yükseliş Birliği» isminde bir cemiyet teşekkül etmiştir. Bu cemiyet nahiye gençle rinîn yüksek tahsil gördüklerini temin edecektir. Cemiyet Afyonkara hisarı'nda 4050 talebe alacak bir pansiyon açacaktır. Nahiye gençleri burada yatacaklar ve lisede okuya caklardır. Teşrinievvelde Balkan ticaret o daları mümessilerinin iştirakiie şehrimizde toplanacak Balkan konfe ransı için Balkan konferansı komitesi faaliyete devam etmektedir. Komite önümüzdeki hafta içe • risinde reis Nemlizade Mithat Beyîn riyasetmde içtima ederek konferansta görüsülecek mevat hakkında müzakeratta bulunacaktır. Balkan Ticaret odasının merkezi Istanbul'da olacağina göre ticarî hayatımızda fevkalâde bir rol ifa edecek mahiyette görünmektedir. Komite Balkan Ticaret Odası ve tütün zer'iyatının tahdidi ile fazla alâkadar olmaktadır. Bu hususta Ticaret Odası kâtibi umumî vekili ra portör Hakkı Nezihi Bey meşgul olmaktadır. Komite en kısa bir zamanda noktai nazarını rapor halinde tesbit ede cektir. Bu konferansa Romanya, Yunanistan, Yugoslâvya, Bulgaristan, Ar navutluk hükumetleri iştirak edeceklerinî bildirmislerdir. Mezun memurların ceivellerî daire âmiri veya en yakm arka» daşı tarafından doldurulacak tır. Suallere yanlış cevap veren lerle cevap vermekten imtina edenler ıstatistik kanunu ahkâ • mırtca tecziye edîlecekierdtr. Cetvellerin doldurulması meı'uldürler. Devair rüesası bundan maada kendi dairelerindeki memur ve müstahdemin mîktarının heyeti umumiyesini gösterir ikinci bir cetveli «le ıstatistik müdiriyeti umumiyesine göndereceklerdir. Musul petrolları Âkdeniz'e inecek Gergük'ten sahile kadar deıriiryolu döşeniyor Musul Detrcllarînîn Akdenîz*e isalesi hususunu tetkik etmekle meşgul olan Beyrut'taki heyeti fenniye mesaisine devam etmek' tedir. Beyrut gazetelerinin ver diği malumata nazaran petrol sevkedecek demîr borulâr Kerkük'ten itibaren iki kola avrıla* caktır. Birinci kol Tedmür vadisinî takiben Trablueşam'a kadar getirilecek orada nihayet bulacaktır. îkinci kol (Ritya) vadisîni tâkiben Hayber limanına getirilecektir. Bu tesisatın ve teşkilâtın bir milyar küsur franga mal ola cağı tahmin edilmektedir. Tesisat 1935 senesine kadar ikmal edilecektir. Otobus ücret tarifeleri Belediye şehrin muhtelif semtlerinde işliyen otobüslerin ücret tarifelerini tetkik etmektedir. Şimdiye kadar Keresteciler Eyüp, Beşik taş Taksim cihetlerinde işliyen otobüslerin ücret tarifeleri tesbit olunmuştur. Büyükdere Şişli otobüsleri üc ret tarifeleri de bir kaç güne kadar tesbit edilecektir. Bundan sonra otobüs tarifeleri tabedilerek tamim edilecektir. Fas çekirgeleri Irak ve Suriye'den ga:»et kesif oIarak uçkun halînde Mardin vilâye tine geçen Fas çekirgeleri vilâvetin bazı mahallerine yumurtalarını bı • rakmıslardır. Cekirge mücadele müdiriyeti yumurtaları arazinin mev kilerini gösterir bir harita tanzim e derek İktisat Vekâletine göndermiştir. Yumurtalı arazinin mesahai sathiyesi 200 bin dönümü mütecavizdir. Vatanî dersler Maarif Vekâleti millî hars itibarile Türk çocuklarmın yetiştirilme usullerine çok itina ettiği için önü müzdeki ders yılındar ı^nra ecnebi ve ekalliyet mekteplerinde tarih, coğrafiya ve yurt bilgisi derslerinin münhasıran Türk muallimleri tarafından tedris edilmesini mecburî kılmıştır. Bu kayıttan yalnız ecnebi talebeler müstesnadır. Berlin mülâkatı {Birinci sahifeden Tnatatt) Haliç şirketi ne olacak? Haliç şirketinin son zamanlar • daki vaziyeti ile hükumet te alâ kadar olmuştur. Belediye bu husustaki mütaleasını hükumete bildir • miştir. Belediye şirketin vaziyeti maliyesinin bozuk olduğu kanaatin • dedir. F.N. Berlin'e yapacağı seyahatte M. Briand refakat edecektir. Paris 13 (A. A.) Alman sefiri M. Fon Hoesch, başvekil M. Laval'i ziyaret etmiş ve kendi sine M. Briand'la birlikte Ber lin'e gelmesi hakkındaki davetnsımeyi tevdi etmiştir.