12 Nisan 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

CtnnhuriyeH Peşte seyahati ı* ı Dahiliye Vekâletinin tamimi Seyahat notları Büyük Elçilik son hâdiselere iştiraki reddeden bir tebîi§ nesretti Ankara 11 (A.A.) Iran Büyük Elçiliğinden aşağıdaki tebîîği aldık: «îstanbul'da intişar eden gazetelerin bazılarında îran Azerbaycanında asi Kürt'ler ve Ermeni'lerin Türkiye devleti aleyhinde birlikte çalıştlkları îrâh ftıemurlarının bunları teşvik ile faaliyetlerine müsaade göftterdikleri kemali teessüfle görülmektedir. İran'ın Türkiye hakkmda siyaset e komşuluk noktai nazarından hüsnü niyeti ve hlr türlü müsaadat ve yegâneliği geçen Ağrı'daki harekc.tınla f ilen ve kavlen Türkiye rifcâli devletince «abit olmuş bir keyfiyettir. İzham teşvişi mucip ve iki kottlsU ve ddst miüet arasında bilhassa Türk milletine karşı samimî dostluk ve muhabbet besliyen Iran efkârı umumiyesi muvacehesinde hfer iki tarafı rencide edecek, aslı ve esası okmyan bu gibi haberlerin intişarım Îran Büyük Elçiliği teessürle ve teessüfle karşılıyarak tekzip ltizumunu temenni eyler.» tran'ın ,.tekzibi » Istanbul haricinden geîecek olanlar telgrafla müracaat edebilirler « Cumhuriyet », her türlü masraf dahil olmak üzere, (150) Iira ile yapılmasını temine muvaffak olduğu Peşte seyahati sabah gazetelerinden birini adeta telâşe düşürmüş, «bizim zevk ile, eğlence ile israf edecek paramız mı var?» Diyor. Biz bu garip telâşin sebebi ni israf korkusunda degil, başka hislerde bulduk. Fakat geçelim. Beynelmiîeî bir sergiye iş tirak etmek, böyle büyük ve fevkalâde bir meşheri gezip görmek israf değildir, iktisadin de kendisidir. Teşekkür olunur ki memlekette bu ha kikati bilmiyen galiba yalnız bu gazetedir. Çtfnkü zamanı ve halü vakti müsait olanlar bize peyderpey müracaat et mektedirler. Hiç şüphe yok • tur ki müracaat eden kafile mîzîe beraber Peşte'yi ve ser giyi ziyaret edecek olanlar bu seyahatlerinden hem şahsan istifade etmiş, hem de bilva sıta memîeketi müstefit eyle mis olacaklardır. On gün devam edecek olan bir seyahat için (150) lira vermek te esasen hiç bir za man izand edilecek, bilhassa memleket iktisadiyatınl mahvedecek bif masraf değildir. Bu cüz'î para ile seyahftt programı karşılaştırıldıfı takdirde bu hakikat daha güzel anla şıtır. Program huîâsası ve diger malumat bundan evvelki nüshalarımızda vardır. Arzu e denler her zaman şifahen ve tahriren idaremize müracaat ederek daha ziyade malumat alabilirler. Kayıt muamelesi için ancak bir k?.ç günlük zaman kalmıştır. Istical etmek lâzım geldl ğini bir kere daha arz ve ilân ederiz. Istanbul haricinden gelecek olanların telsrafla vaki olacak müracaatleri de nazari itibre alınır. 28 marta kadar tefviz kararları muteberdir Elinde mazbata bulunanlar 28 hazirana kadar müracaat etmelidirler Dahiliye Vekâleti mübadele ve iskân işlerinin kat'î surette tasfiyesi hakkındaki kanunun tatbikı için vilâyetlere gönderilmek üzere bir tamim hazırlamıştır. Bu tamimîn e sasları şunlardır: Kanunun neşri tarihi olan 28 mart 931 tirihine kadar verilmiş olan teffiz kararları mer'i olan kanunlar ahkâmına muhalefeti sabit oltnâdıkça, kesbi kat'iyet etmiş olacak ve tamamile muteber addedilecektir. Bu kararların feshi veya tadili an cak mer'i kanunlar ahkSrhina mu halif olarak verilmiş oldukları Devlet Şurasmca bittetkik sabit olmasına tnütevakkıftır ve temlik kanünunun 9 uncu maddesinin hükmü mahfuzdur. Kanunun neşrinden sonra yeni • den teffiz kararı ittihazı kat'iyen caiz ve muteber olamaz. Kanunun 9 uncu maddesi muci bince ellerindeki istihkak veya ba kiyei mazbatalarını 28 haziran 931 tarihine kadar teffiz komisyonları Hyasetlerine teslhn ederek mukabilihde makbuz ilmühaberi almıyan tnübadillerin haklart sakit olacak ve artık bu gibilerin bir daha istihkak mazbatası ve tasfiye vesikası talebi ve saire gibi müracaat ve müddeiyatları asla mesmu olmıya caktır. A 28 riiayis 1928 tarihii ve 1331 numarah kanunun 3 üncü madde • sinde gösterilen altı ay müddet Zarfında müracaat etmis, fakat vesi • kalan ikrnal edilmemiş olan miiba dillere adiyen iskân suretile verilmiş olan tnallar ile, B 28/5/928 tarîhli ve 1341 nutharall fcanunla mevzuu bahsolan Bulgaristan muhacirlerine adiyen iskân suretile verilmiş olan mallar ve C Alelömum muhacirlere adiyen iskân suretile verilmiş olan hıallat*, aidiyeti ciheti rie olursa olstın, yani gerek eşhasi mütegayyibe ve gerekse mübadil ftum emvali ve gerek ciheti maliyeye ait millî msllardan olsuh, Verildikleri adamlarln uhdeleriride ipka edilecek ve mecranen temlik olunacaktır. Yani adiyen tahsis edilmiş olan emvalin artık hiç bir »eçhile istirdadı mevzüü bahsö lamaz.Ancak bu tahsis olunan mallardan iskânı adi için tayin edilmiş dereceden fazlası varsa ancak bu fazla hiiktat bdrçlanma katiünuna tevfikSn borçlandırılacaktir. Kanunun 6 ınct maddesirie riaza ran bu kanun ile temlik edilen gayrimenkullerden iskânı adi derece sinde bedelsiz verilecek olanların ve Bulgaristan muhacirlerine ve alelurrium rauhacirlere adiyen iskân suretile tahsis olunan mallarm 23 mart 931 tatihihe kadar tahsil ve istifa edilmemiş olan taksîtleri ve kanünun heşrinden evvelki zamana ait dahi olsa, artık tahsil edilmiyecektir. Bununla beraber evvelce tahsil edilmiş olan taksitler de iade edil mez. Zavallı Arapça! tskenderîye tskehderiye'deki ilk intibalanm, takdir ile tenkit arasında kartşlk hislerle doludur. Güzel ve mükemmel bir limah, güzel ve Avrupaî bir şehir, sdnra aralarında çıplak ayaklı, kirli enta • rili insanların, fena halde gBze battığı büyük bir kalabahk... tskende* riye'de ecnebiler çoktur. Arapça kadar ve hatta bazı mahallelerde memleketin resmî lisanından dâha fazla rümca, fransızca, italyanca işitiyorsunuz. Mağazalarda ve dük kânlarda Türk'çe bilmiyen yok gi bidir. Yunan'hlar, bu şehrin tica retinde hâkim bir mevki sahibi imişler. Zaten Yunanistan,en büyük kuvvet ve Servetini, Yunanistan ha ricinde milyonlar kazanan Av<e rof'lara, Vasil Zaharof'lara medvun değil midir? Iskenderiye'nin, sahil boyunca uzanıp giden Rarhleh kısmında şapka fese kuvvetle hâkimdir. Şehirde, Mısır milliyetper verlerihin ve o güzide Mı sır gençliğinin nasıl olup ta gBzIerine batmadığını anhyama dığım, en hafif tabirile bir münasebetsizlik, benim sinirime dokündu. Bu münasebetsizlik, devlet dairelerine varıncıya kadar her yerde resmî lisanm hor görülmesidir. lskenderiye'de bir çok mağâzalârın levhalarında bir tek kelime A rap'ça yok. Her tarafta, yalniz Fransız'ca, İngiliz'ce, Italyah'câ, Rum'câ yazılmış koca koca levhalar dolu. Bazıları lutfen arapça da yazmışlar ama arapça küçücük ve altta. Mısır'da milyonlar kazanan ecnebiler, memleketin lisanma, binaenaleyh memleketin halkına karşı en küçük bir muhabbet, hürmet ve hatta cemilekârhk bile göstermeğe tenezzül etmiyorlar. Isken<İeriye' den 48 saat bile sürmiyen bir mesafede bulunan Pire'de ise Fransız'ca ve İngiliz'ce yazılmış levhalann Adedi ise bir düzüneyi zor bulur. MiHetin resmî lisanma karşı gösterilen bu hürmetsislik, trenlerd*, hatta hükumet devairinde bile var. Va^onîardaki muhtelif yazıların en üstünde tngiliz'ce, sonra Fransız'ca, sonra Italyan'ca, daha sonra Rum'ca, en sonda ve en altta ise Arap'ça yazılı. Zava'h Arap'ça! Kahire'de, Sîhbiye daire?inde bile Fransız'ca ile İnoiliz'ce en üstte, Arap'ça en altta idi. Memleketin resmî lisanina karsı gösterileh bu lâkaydî Ve hürmetsizlik hakkmda, bir M.sırlının nazari dikkatini cetbettiğim zaman sıkıldı ve işi alaya dökerek: Tevazu ve nezaket göstermek için Arap'çayı en alta yazıyoruz, dedi. Ben de ayni suretle şaka ile mukabeîe ettim: P^ısır'da, makamı ihtiramın üctte değil, altta olduğunu zannetmi«tim. Kahire'de de üstünde bir kelimecik bile Araa'ça olmıyan binle:ce : duvar ilânı gördüm. Eüti n t u küstah üânlar ve Ievhaîar, hiç bir he yecart ve asabiyeti celbetmiyordü. Arap harflerini bıraktığımız için bize sitem eden bazı Mısır milliyetperverleri, nasıl oluyor da, kendi memleketlerinin sinesinde, kendi Hsanlarına gösterilen bu hürmetsiz, liği göremiyorlar ve bunun acısını hissetmiyorlar, hâlâ anhyamadım. Maamafih, Kahire'nin fakir ve orta halli Mısır'lılarla meskun eski mahallelerinde, bir kelime ecnebi lisanı olmıyan bir çok dükkân levhaları gördüm. Bunu aşağıdan yukarıya doğru yükselen bir milliyet cereyanının takdire şayan eseri addetmek yanlış olmaz. * ** lskenderiye'de «The Union» lokantasında yemek yiyoruz. Bizim sof • ramıza bakan, Fransız'ca ve ıngi • liz'ce konuşan şefgarson, bir arahk, yanımda oturan Ankara vapurüriüh kiymetli süvarisi Aziz Öeye hitaoen, gâyet güzel bir Türkçe ile şu soz Ieri sövlüyor: Zepliıı Mısır'dan geçti Graf Zepîin Kahire'de yere iıimiş, oradan Kudüs'e gitmiştir Kahire 11 (A.A.) Nîsanın dokuzuncu günü sabahı saat altıda Friedrîchshafen'den hareket eden Ğfaf Zeppelin feâloru 24 saatlik bir nçuftan tonra dün Mısır toprağına gelmiştir. Balon, sabahleyin saat 7,5 ta Kahire afakında dolaştıktan sonra Assoian istikatnetinde yoluna devam etmiştir. Kahire 11 (A.A.) Graf Zeppelin bfllonü bu sabah Attnaza tayyare karargâhındaki bağlama direğine raptedilmiştir. Vaktin çok erken olmasına rağmen 25,000 kişi baloBttn yere eniş manevrasmda hazır bulunmuştur. Balon, toprağa temas eder etmes seyre gelen ahali balonun etrafında vücude getirimvs olan polis kordonunu yararak ileriye dosrr» »bhnıs *"» Vmlonun içindeki yolcuları hararetli bir surette alkışlatmştm "Graf Zeppelin'i sevk ve idare eden Dr. Eckener, gorünür gö« fünmez siddetll bir alkış tufanı koptnuştur. Bir çok kimseler balon mürettebatının etrafmı sarmışlar ve kendilerinden el yazılarmı havi kartlar almak istemişlerdir. Halkın, bu arzusu bol bol is'af edilmiştir. tngiliz askerî tayyare idaresine mensup 150 kişi ile 200 ingiliz askeri yere bağlanan Zeppelin'in iplerini bir saat kadar tutmuşlardır. Kalabalığın gittikçe arttnası üzerine ahaliyi balonun yanında uzaklaştırmak için 750 itfaiye neferi çağırılmıştır. Bunlar, ahalinin üzerine su sıkmağa mecbur kalmışîardır. Nihayet, Graf Zeppelin Filistin'e gitmek üzere binlerce seyircirîn alkışlan arasında yeniden havalan mıstır. Kudüs 11 (A.A.) Graf Zeppelin, saat 11 de Kudüs'e gelmiş, kesif bir balk kütlesi tarafından coskun al • kışlarla karşılanmıştır. Balon, şeh rin üzerinde ve çok alçaktan bir müddet dolasmi'tır. Balonun içindeki mürettebat ile yolcular sokaklarda birikmiş olan halkı selâmlamışlar • dır. "»»•• Tasfiye ve&ikalutt 28 mart 928 tarih Ve 1331 ntt maralı kanunun birinci maddesinin son fıkrasmda henüz borçlanmamış olanlar 1931 senesi haziran ayımn 28 inci gününe kadar, ya işbu faz lalan borçlanma kanununa tevfik an borclanmağa ve yahut ketldilerine teffiz olunan malı terkederek istihkaklarına mukabil tasfiye vesikası almağa mecburdurlar. Bu müddeti geçirenler: A Füzulî şagil âddoltinurlâr. B Tasfiye vesikası almak hakkını da kaybetmiş olurlar. Kanunun 3 üncti ve 9 üncu ve 10 uncu maddeleri ahkâmına naza ran 1331 mımaralı kanunun 3 üncü maddesinde gösterilen altl ay tnüddet zarfında müracaat etmiş olup ta kanunen muayyen nisbetler dahi linde tesbit edilen istihkakına mükabil mal almıyan Veya kısnıen mal almış olup ta bakiyei istihkakı kalan mübadiller, nihayet 1931 senesi haziran ayımn 28 inci gününe kadar istihkak ve bakiyei istihkak mazbatalannı mukabilinde tasfiye vesikası tanzim ve ita edilmek üzere makbuz senedi mukabilinde bulundukları vilâyet teffiz komisyonu reislerine tevdi edeceklerdir. ınınıımnnimınniinRimnnillllllHII'tKNIimilllllllllMmı Ankara'da yağmur Çubukçayı kenarmdaki evleri suîar bastı Ankârâ 11 (telefonla) Dün Ankara'da şedit ve devamlı yağ ıhurlar yağdı. Çubukçayı taşarak bazı evleri istilâ etti. Yenişehir'de de fncesu oldukça yükselmiş ve dere kenarmdaki evler hayli korku geçirmiştir. Elektrik fabrikasımn onündekî meydan bir goî balini alttııştır. Şehrin bazı yerlerinde ufaktefek kazalar olmuştur. Irtisa davası Muhakeme yakında Ankara'da başlıyacak Ankara 11 (Telefcnla) frtişa mes'elesine ait evrak Ankara müddeiumumiliğinde tekemmül etmektedir. Vekâlet emrine alınan Maliye kavanin müdürü Edip Beyin müstentiklikce ifadesi ahnmıştır. Alâ kadar müstafi memurların da fstanbul'da istinabe suretile ifadeleri.bura müddeiumu miliğine gelmiştir. Muhakeme yakında Anka ra Asliye ceza mahkemesinde Taputâr 3a aerhal veritecek Kanunun 7 inci maddeslne naza ran adi iskân suretile olsun ve teffiz suretile olsuh mübadillere, muha cirlere, harikzedelere verilen mallarm tapuya raptı tapu harctndan istisna edilmiştir. Bu gibi mâlların tapuda muameleleri hemen harç talep ve istifa edilmeksizin yapılıp, tapuları derhal verilecektir. İstihkak mazbatalart nasA alınacak tstihlcakları henüz tesbit edile miyerek mazbatalarını almamış olan mübadiller kanunun neşri tarihinden itibareri üç ay zarflnda teffiz komisyonlarına müracaatle is • tihkaklarını tesbit ettirerek istihkak mazbatası almağa mecburdurlar. Bir içki düşmanı Pr. Rayn Galatasaray'da bir konferans verecek Berlin âkademisi azasmdan ve Darülfünun felsefe profesörlerin den M. Rayn HarJ Lştrekel dün !stanbul'a gelmiş ve istasyonda Yeşil Hilâl Cemiyeti reisi ve erkânı tarafından karşılanmıştır. Profesör Almanya içki düşmanları cemiyeti reislerindendir. Kendisi Bulgar hükumetinin daveti üzerine Sofya'da ve diğer şehirlerde muhtelif kon feranslar vermiştir. Rayn Hart bugün saat 21 de ilk konferansını Galatasaray lisesi konferans salonunda verecekth*. Konferans mevzuu alkol Ve gençliktir. Yunan bankası Masallardaki gibi.. Yeni Sefirler Ankara 11 (Telefonla) tstanbtıl meb'usu Hamduüah Suphi Beyin Kahire büyük elçiliğine, Antalya meb'usu Süîeyman Şevket Beyia Prağ sefaretine tayinleri ta • kaffür etmiştir. Ankara 11 (A.A.) tstanbul meb'usu Tevfik Kâmll Beyin Sofya Elçiliği için Bulgar hükumeti nez dinde yapılan istimzaca muvafakat cevabi gelmiştir. Bir milyon drahmi çalan Sokakta kocasını dövüp memur yakalandı karısını kaçırdılar Yunan Millî Bankası memurla • rından Andras isminde birisî bankada çalışırken bir milyon drahmiyi zimmetine geçirmiş ve oradan bir fırsatını bularak tstanbul'a kaçmıştır. Yunan zabıtasi bu adamı dünyanın her tarafmdaki zabıtadan sorduğu gibi Istanbul zabıtasına da malumat vermiştir. Polis ikinci şubesi bu iş'ar üzeHne faaliyete geçerek ve yapılan taharriyatta Beyoğlu barlarında sefihane bir surette para yiyen bir Rum memurların nazari dikkatini eelbetmiştir. Bu adamm hüviyetini tahkîk için iki memur tefrik edilmiştir. Bu adam barlarda sarhoşlukla ağzın dan bazı sözler kaçırması üzerine Yunan zabıtasının aradığı adamm bu olduğu anlaşılarak tevkif edilmiş ve adliyeye sevkolunmuştur. «Andras» Yunan tabiiyetinde olduğu için evrakı Harîciye Vekâletine gönderilmiş ve oradan cevap gelinciye kadar kefalete rapten ser • best bırakılmıştır. iade edilmesini Belediye riyasetine tebliğ etmştir. Mehmet Efend vazifesine devam için Belediyeye gitmiş ise de Belediye reisi muhasebeciyi kapıdışarı atmıştır. Vak'ayı müşa • hede edenler tarafından da musaddak olarak tanzim «dilen zabıt Varakası viliyatc gön<l«rilınJştir. Dün Kumkapı'a garip ve çok eür'etkârarie bir vak'a olmuştur. Şehrirt en kalabahk bir caddesinde kecasile birlikte giden evli bir kadını dort kişi kocasınm yanmdan alarak zorla kaçırmışlardır. Kadı köy'ünde oturan Serkis Ef. karısı Sürpik Hanımla birlikte Kumkapı'da oturan kaynanasına gitmek üzere Nişartca caddesinden geçerler ken Bnlerine Hayik, Aata, Şekip, Arap Haydar isminde dört arkadaş çıkmış ve birdenbire Serkis Ef. ye hücurn ederek dövmeğe başlamış lardır. Serkis Ef. bu şiddetli dayaktan fena halde hırpalanmış, baygın bir halde kaldırımın üstüne düş • müştür. Mütecavizler kocasını bu hale koyduktan sonra zavallı Sürpik Hanımı bir otomobile atarak bağırta bağırta kaçırmışlardır. Zabıta bü tün taharriyatına rağmen ne bu şayani hayret hâdisenin cür'etkârla • rmı, ne de biçare kadınl balamamıŞtır. Tahkikat devam etmektedir. G. H. FırkasMin tebliği Ankara 11 (A.A.) C. H. Fırkası Umumî Kâtipliğinden tebliğ olunmustur: Son iki gün zarfmda fstanbul da dahil olmak üzere 45 kazanın müntehibi sani intihabatı hitatn bulmuş ve birinci müntehipler reylerini Fırkamız namzetlerine vermeğe de vam etmiIerdir. Intihabı biten kazaların adedi 294 ü bulmuştur. Yeni talimainameler Ankara 11 (Telefonla) Emlâki milliye satış bedellerinin teciline dair kanunun sureti tatbiki hakkmdaki talimatname vilâvata teî«rafla bildirilmiştir. Maliye Vekâleti, Vekâlet erarîne alınacak memurlarla bunlardan tekaüt edilecekler hak kmda bir talimatname hazırlamakt&âtr. Ankara 11 (Telefonla) AI • man tfefiri Her Nadolni bu""n Ha riciye Vekili Tevfik Rüstü Beyi ziyaretle bir müddet görüstü. Ankara 11 (Telefonla) Ocakların fırkaya iltihakına dair verilen kurultay kararı Fırka umumî riya•eifaie arzedilmiştir. mdla TaHisiys iş!@ri İLi Boğazlar komisyonu Cemiyeti Akvama gönderdiği raporda tahlisiye işlerinin fenalıfından ve alınan resmin fazlahğıtıdan şikâyet etmektedir. Tahlisiye idaresi miidürü Nec meitin B. bu iddlanm tamamen yanlış ve esassız olduğunu seyliyerek: c İdare vesait ve mesai itibarile her halde eskisinden çok daha mü kemmeldir. Biz bu müesseseyi daha mütekâniil bir şekil ve intizama koymağa çalısıyoruz. Yeni vesait alıyoruz. Ve bir çok yerltfrde yeni tahlisiye istasyonları vücude getiriyo ruz.> Demiştir. Idarî teftişîer Ankara 11 (Yeni Gün) Dahiliye Vekâleti teftiş işlerine fazla ehemmîyet vermektedir. Biga, Bah kesir ve Bursa'da da teftişat yapan birinci gruptan sonra Izmir ve mtilhakatındaki müfettişler; Tevfik TaIât Beyin riyasetinde umumî teftîşe baslatnışlardır. Vekâlet ahiren üçüncü bıf teftîş grupu daha teşkil etmiştir. Yakında vazifesine başlıyacak olan bu gru pun azası taayyün etmiştir. Teftiş mıntakasının Karadeniz sevahili olacağı anlaşılmıştır. Hariciyede.. Kurultay kararı Şatranç şampiyonluğu müsabakası ftevyork 11 (A.A.) Şatranç cihan şampiyonu Alekhine elyevttı haiz bulunduğu şampiyonluk unvanını H&vana'da yapılacak yeni bir miisabakada eski şampivonlardan Kapablanka'ya karşı müdafaa edeceğini söylemiştir. Balskesir Kütahya hattı Ankara 11 Balıkesir Kütabya hattının resmi kiişadı 15 mayıtU yapılacaktır. uemltk Belediye muhasebecisi Mehmet Efendi vazifesinden haksız olarak çıkarıldığını iddia ile Bursa vilâyetîne müracaat etmiş, vilâyet bunun filhakîka haksız olarak azledildiğini onhyarak memuriyetine Gemlik Belediyesinde bir hâdise Beni gemihize almaz mısınız Beyefendi? Neden gemimde hizmet etmek istiyorsun ? Ben, tzmirli bir Rum'um. Türk vapurunda hizmet etmeği bir şeref addederim Beyim. Malatya'da ahiren şidd'tli bir fırBu sözleri, bizimle beraber ye tına olmuş bir çok evlerin bacaları mek yiyen Seyrisefainin îskenderi yıkılmış, meyvalı tneyvas» bir çok ye acentalarından biri ve ayni zaağaçlar ve elektrik şirketine ait elli manda Macar konsolosu olan M. kadar direk devrilmiştir. MahalleLadislas Paulnauver'e tercüme et nin birinde devrilen bir îrA"ak ağacı [ tim. bir evin üstüne düşmüş, kısfnen tahri1 Pek nazik bir zat olan bu Masar ( Lutfen saMfeyi çevirinUs > ball mtlcip olmuştur. I Malatya'da fırtına