10 Nisan 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

ve m HİR > yeçidi — > anmak movi sl © erdi or. Fransada parti vaziyeti e Yransada (sosyalistlerin (lideri Blum'un kabinesi memleketin mali sıkıntısma çars bulmak Üzere hazır İctine maruz kalınca ısrar etmişti. Ve kambiyo işlerini davlet bankasına hasrederek tahdid etmek gibi sosya- listlerin ve komünistlerin dileklerine uygun esasları ihtiva eden yeni pro- İc mebusan meclisinde çok küçük bir ekseriyetle kabul edilmiş ve lâkin Bu münasebetle Fransadaki parti- lerin parlâmentoda bügün mevcud Âzalarının mikdarına göre vaziyetle- rini izah edelim: Fransada tamiki sene evvel yapılan intihapta sollar- dan üç parti Halk cephesi namı al tında ittifak ederek mebusların eks9- Tiyetini temin etmişlerdi. Fransa me- busan meclisinde 618 âza vardır. Bun» Jardan Halk cephesine dahil sosyür listlerin 164, Radikal sosyalistlerin 111 ve komünistlerin 73 mebusu var- dır. Hepsinin yekümu 838 tuttuğunu göre cephe mutlak ekseriyeti haizdir. Fazla olarak Pol Bonkur'un 29 me- busu bulunan (Sosyalist birliği) ve Renaitour'un 26 âzası bulunan (Müs- takil sol) partisi sosyalisiler ile radi- 'kal sosyalistler arasında bulunduğun- dan. bunlar da Halk cephesi ile be- raber bulunmaktadır. On bir mebus- Ju halkcı demokratlar ile beraber sol- ların dört yüzden fazla mebusu var demektir. Maahaza sollar bir türlü devamlı ekseriyet temin edemiyorlar. Başlıca sebebi bunlardan radikal sosyalist lerin mühüm bir kısmı küçük serma ye ve serbes meslek erbabını temsil ettiğinden memleketin İdaresini ve iktisadiyatını temelinden sosyalist- leştirmeğe taraftar bulunmıyor. Bu partinin âyan meclisindeki kısmı (59 daha muhafazakâr olduğundan 50- yalistlerin ve komünistlerin akide ve siyasetlerine uygun teklifleri şiddetle reddetmektedir. Kabine buhranları daha ziyade solların kendi araların- daki ahenksizlik ve iftlfaksızlıktan çıkıyor demektir. Âyan meclisinin mevcud 310 Azasından yasından faz- lası yani 163 Aza radikal sosyalistler- den başka birşey olmıyan demokrat- çı soldur. - Pamuk ipliği, bakır, kalay nasıl ithal edilecek? iktisadi Vekâleti 7 nisandan itibaren tatbik edilecek yeni hükümleri alâkadarlara bildirdi 15/3/9038 tarih ve 8273 sayılı karar- Mamenin ikinci maddesine istinaden isa Vekdileti 7 nisan 938 den iti- baren tatbik edilmek üzere yeni bazı hükümleri alâkadarlara bildirmiştir. 7 nisandan itibaren Türkiyeye pa- Muk ipliği, bakır, kalay, ham deri, Şuval, jüt ipliği, jüt mensucat, ka uçuk, kobra ve kebrako ithalâtı bazı va bağlanmıştır. Bu maddeler- en pamuk ipliği; ayn! madde men- geli memlekete veya genel ithalât re- Jimi kararnamesinin dördüncü mağ- ei hükümlerine tâbi olup (müstem- #keler) enterşanjebiliteden istifade #den her hangi bir veya bir kaçına ve a saya Filistin ve Suriyeye ihraş Pamuk mukabilin: ithal #lunabilecektir. > en, İktisad Vekâletinden müsü- © almak şartile Pilistine kasaplık Çanlı hayranlar (yalnız ayni tacir ta- | Tafmdan. bu ilânın neşri tarihinden rl bir sene içinde ihraç edilmek e F. O. B. kıymeti 200,000 Uray yaa İhracat fazlası için), kümes kü kabuklu ve toz yumurta, - Tü Ve (aze meyva ve sebzeler ve her xi konserveleri, ispirtolu içkiler, e Yağı, blskil ve hamursuzlar; Su- ele maden kömürü, linyit, taze yi Ye sebzeler, her türlü meyva sebze konserveleri, fındık, üzüm, ali ve kilim, iepirtelu içkiler, gül Yağı, biskül .elişi dantelâ, kadın çar aim sofra ve yatak örtüleri ih- Vi Ser pamuk ipliği ithal Yukarda yazılı; pamuk ipliğinden m diğer maddelerin ithaline ge- ee Bu maddeler menşeli memleke- Veysi genel itihalâi rejimi kararnar Mesinin dördüneü maddesi hüktümle- — tâbi olup enterşanjebiliteden 14- 8 eden memleketlerden her han- $i bir veya bir kaçına yapılacak ihrar ii. mukabilinde ithal olunabilecek- : A CR; Amerika birleşik deyletle- ine yün ve tiftik, halı, kilim, fındık Ye incir (yalnız ayni tacir tarafından san 930 den itibaren bir sene zAr- om ihraç edilmek şartile F.O. B. Wmeti 300,000 lirayı geçecek ihrar b e için), barsak, ispirtolu iç- kiler, gül yağları, her türlü meyva ve sebze konserveleri, elişi dantelâ, kap dm çamaşırları, sofra ve yatak örtü- leri, yumurta tozu ve kurusu; Mısıra maden kömürü, kasaplık canlı hay- yan, pastırma, sucuk, taze meyva, sebze ve her nevi konserveleri, reçel, tütün (yalnız ayni tacir tarafından ve 7 nisandan bir sene zarfında ihraç edilmek şartile F.O. B. kıymetinin 500,000 lirayı geçecek Ihracatfazlası için), halı ve kilim, zeytin ve zeytin yağ, peynir, taze ve her nevi konser- ve balık, ispirtolu içidler, gülyağ, süb tozu, biskül, elişi dantelâ, kadın çar maşırları, sofra ve yatak örtüleri ih- Tacı mukabilinde yukarıda adları geç“ miş olan diğer maddeler ithal bilecektir. < Bu maddelerin ithali hakkında me- Tİ ticaret ve Klering anlaşmalarındaki mevcut hükümler mahfuzdur. Yukarıdaki maddelerin ihracatı ve muke i ithalât muameleleri gensi #halât karamamesinin dördüncü maddesi ahkâmma tevfikan yapıları muamelâtın tâbi tutuldukları Kü kümlere tâbf olacaktır. Ancak ihracatı takiben, fakat ih- taç edilen malın karşı memlekete bilir ithal olunduğunu tevsik etmez- den önce ithalâtta bulunmak istenii- diği takdirde ithalât ve ihracat ayni tacir tarafından yapılmak şartile ft hal malının sif kıymetine müsavi bir banka teminat mektubu, itfhalât ve ihracatın ayrı tacirler tarafından yâr pılması halinde f(*hal malının sif tu- tarının iki misli nakden Türkiye Cüm- huriyeli Merkez bankasına yatırıla» caktır. İthalât veya ihracat muameleleri, yâhut da her ikisi genel ithalât reji. mi kararnamesinin dördüncü madde- si hükümlerine tâbi tutulan memle- ketlerle yapılırsa, ihracatın F. O, B. kiymetile ilhalâtın 81f kıymeti denk- leştirilecek, aksi halde si? kıymetler karşılaştırıdacaktır. 938 belediye bütçesi 933 senesi belediye bütçesi dalmi encümene? tedkik ve müzakere edi. lerek Şehir meclisine verilmiştir. Meclis, bu hafta içinde müzakeresino başlı k lerin (cereyan eden muharebelerin verdiği kati neticeler © martta Aragon ve Katalonya cep- helerinde başlı- yan büyük muha- rebe Frankistle rn hükümetçiler cephesini 150 kilo- metre genişliğin- de yarmağa muvaffak olmalarile ne- tcelerdi. Prankocular bu muvaffa- kıyeti müteakib ileri harekete başla- dılar ve ekseriyetle sarp ve yalçın ara- zi üzerinde 150 kilometre flerliyerek kısmen denize kadar yaklaştılar. Hü- kümetçi kuvvetlerin Teruel cephesin» de kâmunusani ortasına doğru elde ettikleri muvaffakıyetlerden Sonra harb inisiyatifinin onlara geçtiği zan- nı hasıl olmuştu ve Frankonun 9 mart- ta başladığı taarruzunun bu neticeyi hükümsüz bırakmaktan başka bir maksada müstenid olmaması ihtimali kuvvetliydi. Şubat nihayetinde Lerida mıntaka- sında Ebronun şimalinde 80 bin Hü- hükümetçi asker bulunuyordu. Bu kuvvetin Hükümetçiler tarafindan ten sıkışlırılmakta olan Hueskaya veya Saragosaya karşı hücum etmesi katiyetle bekleniyordu. Fakat bu ara- ık Franko hiç belli etmeden 8 marta kadar Kbronun cenubunda 80 kilomet- relik bir cephe üzerinde 14 fırka, 700 top ve 200 den fazla tayyare toplama» ğa muvaffak oldu, Hücum mıntakası- nı gayet ustalıklı intihab etti, Ebro şehri Frankonun $ol cenahını düşman tecemmülerine karşı döndü- rüyordu. Sağ cenahı geçmesi mümkün olmıyan dağlık arazi ile mahfuzdu, orta kısmında hükümet cephesi garbe doğru bir çıkıntı teşkil ediyotdu. Çevirme hareketi Frankist kuvvet- lerin şimal ve cenub grupları, ortada kalan zayıf kuvvetlerin vazifeleri bu suretle kavileşmiş oldu. Taarruzun yaptı; Franko, 250 bin asker, 700 top, 200 küsur tayyare ile baskın tarzında 150 kilometrelik bir cephede taarruz ile Katalonyanın Cenubi spanya ile muvasalasını kesti. iki gün sonra da ikinci merhale olan Guadalopeye erişmeğe muvaffak ol- dular, Pranko kuvvetleri şimale karşı Ebro nehri ile muhafaza edildikleri için 16 marta kadar cereyan eden ha- rekât esnasında 40 kilometre genişli- ğinde bir cephe üzerinde 80 kilometre kadar ilerlemeğe muvaffak oldu. Şimdiye kadar yapıları harb tecrü- lerine nazaran 9 martta başlanılan harekâtın bu suretle sona ermiş oldu- ğunu kabul etmek lâzım geliyordu. Onun için Franko kuvvetleri üç gün kadar harekâtı tatil edince cenuptan, ve şimalden Gundalopeye takviye kuv- vetleri getiren Hükümetçiler Franko kuvvetlerini durdurmağa muvaffak detli mukavemetile karşılaştı ve s6- kiz gün devam eden müsademeler €s- nasında sarp arazide Alkaniz - Tortosa, hattının Iki tarafında yavaş yavaş Alerliyebildi. Fakat burada zorlukla Nerliyen Franko kuvvetleri Hükümet- çilerin en mükemmel kuvvetlerini Iş- gal ediyordu. Onun için, 22 martta Frankonun taze iki kolordusu Hueskanın şimalin- den 100 kilometrelik bir cephe üzerin. de Ani bir hücum yapınca Hüküme$ kuvvetleri şaşırdı. Hueska ânide zaptedild!. Ondan sonra yeni Franko taarruzu 120 kilo- metre uzakta bulu- man Lerida istika- metinde ilerlemeğe başladı. Ertesi geca ise bu mıntakanın. cenubunda başka bir Franko kolordu. sile bir fırka süvari ani bir surette 'Ebro nehrini göçerek keza Lerida isti. kametinde ileri harekete devam etti, Her iki Franko kuvveti arasında sikis Şıp kalan Hükümetçilerin irtibatı ke» silmişti, Nihayet Hükümetçiler Lerlda önün“ de son bir mukavemet gösterdiler, Fa kat 2 nisanda bu mukavemet de kırfi dı, Franko kuvvetleri 5 nisanda Ebro nehrinin civarında bulunan Ton- tosaya kadar ileriledi ve aynı zaman» da Franko cephesi cenupta Morella. ya kadar genişledi. Bu suretle Hükü- metçi Katalonya ile Hükümetçi cenu- bi İspanyan arasındaki kara irtibatı kesilmiş oldu. Frankonun bu son haftalardaki müs him muvaffakıyetleri elde etmek için kullandığı kuvvet 250 bin kişilik bir ordu idi, Franko gayet mahirane bi? Surette yaptığı baskınlardan âzami surette istifade etmenin yolunu bildi, Bu sayede, Hükümetçilerin kuvvetli müdafse silâh lik olmal ve arazinin müdafaası da kolay olma» sına rağmen Franko bir kaç hafta zare fında, mevzii muharebeleri harekââ muharebelerine kalbetmeğe muvaffak oldu. Harb henüz bitmedi, fakat en bü- yük kati darbe vurulmuş demektir. Çünkü askeri mütehassısların fikirle- rine bakılacak olursa Hükümetçilerin bundan sonra kendi kuvvetlerine da- yanarak Franko kuvvetlerine muadil kuvvetler çıkarmalarına imkân yok- tur, Şehir gişesi (Türkkuşu üyelinin uçuşu Sevimli artist Hazım, oğlu için bir tayyare piyango gişesi açtı Şehir tiyatrosu — nun çok sevimli (iğ sanatkâr Hazımı tanımıysn ve sey miyen var mıdır? İnce nükteleri, gü- zel Iâtifelerile bi- xi dalma güldüren bu kıymetli artis. timiz, oğlu Settar Körmükçü için Beyoğlunda Narin lokantası yanın- | da 72 numarada bir tayyare bilet Jeri satış gişesi açtı Hzım kendisile görüşen «Tan» mu- harrirlerinden birine bü teşebbüsünü şöyle anlatıyor: « — Malüm ya, çoluk çocuk sahi- biyiz. Geçinemiyoruz. Önümüz var, sonumuz ver, Bir dükkâncık açalım da ekmeğimize katıkolsun dedik. Bizim mahdum bendeleri var ye... — Estağfurullah! — Evet mahdum bendeleri Settar Körmükçü için bu dükkünr açtım. Çocukta ticaret fikri şimdiden başla- sın diye. — İşler nasıl? — İyi memnunuz, Akşamları dük- kânın önü hıncahmç doluyor, Şimdi artık herkes bileti benden elıyor, Elimde uğur vardır benim... — İlk siftahı kim yaptı? — Deniz Bank umumi müdürü B. Yusuf Ziya Öniş. Bunu uğurlu sayr yorum. İnşallah bende de denizdeki kum kadar para olur.» . Hazımın hakkı ver; Kendisini her seven tayyare biletni «Şehir gişeri nden alacağına göre sevimli artistin «2 zaman sonra <denizdeki kum; kadar para kazanmış olacağına şüp- he yoktur, Bayan Sabiha Gökçen üyelere antrenemanlar yaptırıyor İzmir (Akşam) — Atatürk kım Sabiha Gökçen kumanda ettiği Türk- kuşu filosile İzmir Türkkuşu üyeleri- ne antrenemanlar yaplırmağa başlar mıştır. Bu yıl İzmir Türkkuşuna 54 üye yazılmıştır. Türkkuşu filosunun İzmirde kalacağı 15 gün zarfında İzmir Türkkuşu üyeleri İzmir üze rinde uçurulacak, tayyarecilik ve uş- manın ilk zevki kendolerine tattırı- Jacaktır. Atatürk kızı, Kültürparkta pdraşüt- le atlama sporu yapan gençlerin ça- Mıştığı paraşüt kulesine de gitmiş, at- Iamalarda hazır bulunmuştur. Bayan Sabiha Gö şerefine ziyafet İzmir 9 (Telefonla) — İzmire gelen kadın tayyareci bayan Sabiha Gök- çen şerefine bugün tayyare alay ku- mandanlığı karargâhmda kumandan albay Şefik Çakmak tarafından bir öğle ziyafeti verilmiş, ziyafette tay- yareciler, Türkkuşu öğretmenleri ve Türk hava kurumu İzmir şubesi mü, dürü bulunmuşlardır. Afili Mehmed kaçtı ve yakalandı Eskişehir O (Akşam) — Dün gece saat üçte hırsızlık ve adam yarala maktan sabikali bulunan İzmirin meşhur hursızı Afli Mehmed İzmir. deki muhakemesine (o gönderiimek Üzere dün jandarmaya teslim edi. miştir. Jandarmalar Afili Mehmedi hapis- haneden almışlar, nezarethaneye ge tirmişlerdir. Afili Mehmed, elleri ke- lepçeli olduğu halde nezarethanenin duvarını delerek kaçmış, fakat biy Sokakları sulamak Bu sene yeni bir sulama proğramı tatbik edilecek Belediye, geçen sene yazın yalnız büyük caddelerle tali kıymette olan Sokakları sulamağa muvaffak ol muşlu. Bu sulama sayesinde şehir toz ve dumandan kısmen olsun fu. Fakat bu sene yeni bir sulama programı tatbik edecektir. Bu prog- ram hazırlanmağa başlamıştır. Sular idaresi, bu sene yaptığı in- şaat İle şehre akıtılacak suyun mik- 'Tahtakalede (OOsman, Tophanede Mehmedaki adındaki şahıslardır. Bu heroin satıcıları mahkemeye yerilmişlerdir. Adliye koridorunda sarkıntılık Ziya adında biri dün adliye kori- dorlarında dolaşırken Icra dairesin- de bir işini takib etmek üzere ge len Remziye adında bir kadına snr kıntılık yapmağa Kalkışmıştır. Rem» ziyenin müracaatı üzerine Ziya, ad liye zabıtası farlafından yakalan rak hakkında zabıt tanzim olunmuş ve derhal cürmümeşhud mahkeme. sine verilmiştir. Nöbetçi olarak cürmümeşhud iş lerine bakan asliye birinei ceza mah. kemesinde yapılan muhakeme neti. cesinde sarkıntılık suçundan dolayı Ziya bir ay hapse mahküm olmuş ve tevkif edilerek tevkifhaneye gön- , pa