27 Haziran 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

e e A İLİ AMMAN AMAN Sahife 2 Akşan Bu Sakahki Teleraflar Milli müdafaa bütçesi (Baş tarafı birinci sahifede) Derhal arzedeyim ki bu tasarruf milli müdafaa teşkilâtının umum hututu üzerinde hiç bir sarsıntı hasıl etmiyecektir. Tasarruf husu- sunda en büyük ümit veren şey orduyu iaşe etmek için fiatlerin müsait olmasıdır. Bir neferin iaşesini vasati olarak 17 kuruşa maletmek imkânı hasıl olmuştur. Memleketimizin nüfusu tezayüt etmektedir. Istatistikler gösteriyor ki her sene dahili esnan olan efradın mikdarı ziyadeleşmektedir. 170 bin esnan erbabı veren bir memleketin nüfusu 17 milyondan aşağı değildir.. Ordu aynı zamanda bir mektep vazifesi görmektedir. Bunun için ordunun iaşesi hususunda semih davranmak için yeni bazı teklifler yapmak lüzumunu hissediyorum. Şükranla arzedeyim ki askere alınırken . sikleti ölçülen efradın terhis edilirken 4-5 kilo sikletinin arttığını görüyoruz. Evvelki rak- kamlara nazaran ördu vefiyatı fevkalâde azalmıştır. Bu muvaf- fakıyet için ait olduğu memurlar teşekküre lâyıktırlar. Deniz bütçemizdeki bu seneki taksitler (o düyunu (© umumiyeye intikal etmiştir. Hava İşuvvetleri- nin inkişafında tayyare cemiyeti- nin mesai ve himmetini şükranla yadetmeği vatani bir borç bilirim. Hava kuvvetlerimizin (o yanında hükümetimiz sivil ( tayyarecilik meselesini (o ehemmiyetle takip etmektedir. © OÜmitederim ki bu sene Istanbulla Ankara arasında muntazam hava postası nakliyatı başlıyacak ve gelecek sene bu hat Ankaradan Diyarıbekire kadar uzatılacaktır. Bugünkü tayyare fabrikalarımız doğrudan doğruya tayyare imal etmek kudret ve kabiliyetini edin- miştir. Askeri (fabrikalarımıza bir de yeni çelik fabrikası ilâve edilmiştir. Bu fabrika faaliyete başlamış- tır. Fabrika gayet vasidir. Milli müdafaa işlerinden başka devair ve şirketler için ray, kablo, tel ve buna mümasil demir madde- leri yapabilir. Çelik (fabrikası senede iki kilometro ray imal edecek kebiliyettedir. Bu fabrikaların temin ettiği hasılat ve maliyet fiatine gelince, fabrikalar bir takım esbap dola- yısiyle malüm mıntakalarda tesis edilmiştir. Bu vaziyet maliyet fiatleri Oüzerine tesir yapıyor. Çünkü nakliyat masrafı maliyet fiatini kabartıyor. Fakat bu vazi- yet bilinerek yapılmıştır. Fabrika- ların emin mıntakalarda bulun- ması bundan mütevellit büyük menafi nazarı itibara alınmıştır. Bunun için bu kadar vüsat ve kudretli olan fabrikalar şimdiki halde azami mesai ile çalışamı- yorlar. Bütün bunlar maliyet fiati üzerine teşirden hali kalmıyor. Böyle olduğu halde istihsal edi- len mevadı harbiyenin maliyet fiati dünya piyasasından yüksek değildir. Avrupadan alınacak mevat için nakliye ve komisiyonu da hesap edersek bu piyasa bize daha aşağı gelir. Fişekler (o hakkında vaziyet böyle olduğu gibi top mermileri için de böyledir. Barut istihsalâ- tının bize pahalıya mal olduğu ileri sürülüyor. Çünki barut mevadi iptidaiyesi dışaran gelir. Gümrük resmine tabidir. Bu gümrük resmi de unutma- malı ki devlet hazinesine girmek- tedir. Vekil bey bundan sonra bazı hatiplere cevap vermiş ve demiş- tir ki: — Mehmet Ali bey “Mademki Kayseri fabrikasında tayyare imal ediliyordu. Niçin harice spariş Cenevre 27 (A.A.) — Dünnü şayanı kayit vakası M. Makdonal- d'ın Amerika marahhasları M. Gibson ile M. Norman Davise yapmış olduğu ziyarettir. Bu ziyaretlere Hoover teklifle- rinin mükâlemata zemin teşkil etmiş olduğu zannediliyor. Ingiliz, Amerikan: ve Fransız heyeti o murahhasları (o arasında üçüzlü mükâlemelere başlanmadan evvel bir uzlaşma bhusulü için çalışılmakta olduğu (görülüyor. Yapılacak olan bu mükâlemeler Hoover tekliflerinin daha fazla devletler tarafından kabul oluna- rildiğine ruhiyesini gösterecek şayanı sahne olmuştur. . Berlin 26 (Hususi)— Bugün Al- manyanın muhtelif şehirlerinde siyasi hadiseler olmuştur. Bu ha- diselerde ölenler ve yaralanlar vardır. Cenubi Silezyada Beuthen apıld diyorlar. Kayseri ve Fakişelir fabrikaları müceddet tayyare yapmak devresine yeni girmişlerdir. Bu sene Kayseri fabrikası 12 yeni tayyare yapa- caktır. Sonra bu sene içinde bir fabrikanın yapabileceğinden çok fazla tayyare mübayaa edilmiştir. Memleket alâtı harbiyesini biran Kayseri fabrikası Amerikalılara değil devlete aittir. Amerikalılarla bir tecrübe mukavelesi yapılmıştır. Fabrikada yeni tayyare yapmak. Türkiyede hava nakliyatı postala- rını temin etmek, tayyare mey- danları yapmak bu mukavelenin mevzuuna dahildir. Luft Hanze şirketi Türkiye havalarında sefer yapmak imtiya- zına sahip değildir. Bu hak yalnız Türklere aittir. Bu şirket Avrupa ile Istanbul arasında seyrüsefer yapmak için müsaade almıştır. Bundan başka Türkiyenin şark hudutlarından Irak ve Hindistana nelmilel nakliyatta türk havalari en müsait ve en kısa vasıtadır.,, Bundan sonra milli müdafaa Londra 26 (A.A)— Stirling (Iskoçya)dan bildi- göre Bannockburn şatosu, tesis etmek fikrinde olan bazı Iskoçyalıların hâleti dikkat bir vakaya Hatırlarda olduğu vechile müstakil amele meb- uslarından M. Macgovern, 15 haziranda avam ka- marasına bu mâalde bir kanun lâyihası tevdi etmiştir. Almanyada Komünistlerle faşistler çarpıştı, ölenler ve bir çok yaralı var evvel tedarik mecburiyetinde idik. | sefer temin edecek kumpanyalarla | da bir anlaşma yapılacaktır. Bey- | bilecek şekle ifrağ edilebilmesini temine matuf olacaktır. Tamirat meselesi Lozan 26 (Hususi) — Dün bütün gün mali mütehassıslar arasında müzakereler (o olmuştur. nazırlarıda İngiliz başvekili ile görüşmüşlerair. Ecnebi muhabirler Ingiltere ile Fransa arasında bir anlaşma husulünü muhtemel gö- rüyorlar. Alman ve Fransız başvekilleri yarın avdet ediyorlar. Yarın kon- feransın mali komisyonu toplana- caktır. cumhuriyet girmişler | ve şehrinde komünistler ( faşistlere tefevvuk etmişlerdir. Dört faşist yaralanmıştır. Wattevrhidde de faşistler Ko- münistlerin bir taarruzuna maruz Fransız maliyesi Bütçe nazırının hazırladığı lâyiha Paris 27 (A. A.) — Iyi malü- mal alan siyasi mahafilde bütçe nazırı M. Palmadenin mali ihya projesi hakkında atideki izahat verilmektedir. 4 milyara baliğ olduğu tahmin edilen 1932 bütçesi açığını kapa- mak için 3 milyarlık masarifat tenkisatına ve bir milyarlık mali tahdidata müracaat edileçektir. Masarifat tenzilâtı ezcümle milli müdafaa kredilerinde tahminen ve ceman yüzde 10 derecesinde tahdidatı ihtiva edecek ve me- Mali tedbirler, iş adetleri üze- rinde bir takım rüsumun lâğvını, tasarruf sandıkları varidatı, irat | vergisi haline kalbini ve büyük miktarlar için irat vergisi nis- betinin tezyidini istihdaf eyliye- cektir. Şi Bir yumrucağın marifeti Kasımpaşada 6 yaşlarında Rahmi isminde bir çocuk mahalle arka- daşı aynı yaşta Mustafa ismindeki çocuğu saçma tabançasile yara- bütçesi kabul olunmuştur. lamıştır. Maliye | murin omasarifatında yüzde 5 nisbetinde tenkihat icra edile- | cektir. Cenevrede heyetler arasında mütemadi müzakereler oluyor İngiltere, Amerika ile Hoover teklifi etrafında anlaşmak istiyor M. Heriot'un mülâkatları Paris, 27 — (A.A.) —M. Her- riot, dün akşam âyan ve mebu- san meclislerinin maliye ve hari- ciye encümenleri reislerile Cenevre ve Lozan müzakeratı hakkında görüşmüştür. Bu mülâkat neticesinde âyan hariciye encümeni reisi M. Beren- ger kendi encümehinin borçlar ve tamirat ile tahdit ve terki teslihat meseleleri hakkında fikrini M. Herriota bildirmiştir. Başvekil, bu mülâkattan sonra vaziyetten malümat vermek üzere Reisicumhur M. Lebrunu ziyaret etmiştir. Irlandadan sonra Iskoçya.. Iskoçyada Ingiltereden ayrı cumhuriyet tesisi için bir nümayiş Başlarında pirçok kadınlar da bulunan 200 Iskoçya milliyetperveri, Bannockburn şatosuna Ingiliz bayrağını indirerek milli Iskoçya sancağını çekmişlerdir. Şatoda bulunan ve hadise esnasında nümayişe kafşı koyamıyacak kadar miktarı az olan askerler, biraz sonra tekrar Ingiliz bayrağını çekmişlerdir. üsademeler kalmışlardır. Bir faşist (ölmüş, diğer üç faşist yaralanmıştır. Chemnitz şehrinde de müsademe- ler olmuştur, vardır. Tuna devletleri Temps gazetesinin bir makalesi Paris, 27 (A.A.) — Havas ajan- sından : Merkezi Avrupanın ikti- sadi ihyası meselesini tetkik eden Temps gazetesi, bu Fransız te- şebbüsünün (o Tardieu plânında müspet bir şekle ifrağ edilmiş olduğunu hatırlatmakta ve şunlari ilâve etmektedir. “ Avusturyaya yapılacak mali muavenetin (Cemiyeti akvamın himayesi altında icra edilmesi ve bu muavenetin bir avans gibi telâkki edilmesi şartile Fransa, Avusturya her türlü mali muaveneti ifaya hazır ve âmadedir. Bu suretle merkezi Avrupaya yapılacak yardım ta- mecruh ve yaralı hakkuk Ove temin ettirilmiş olacaktır. Merkezi Avrupa için faydalı olarak icra edilecek her teşebbüsün Tuna devletlerinin yaşamak im- kânlarını temin edecek mahiyette ve iktisadi süküna varabilecek yolları hazırlamağı istihdaf etmesi icap eder. Bu meselede hüsnü niyet ve uzlaşma fikri göstermemiş olmasın- dan dolayı Fransaya serzenişte bulunulamaz. Haziran 1932 26 » . Seyrisefain (Baş tarafı birinci sahifede ) Idare memur ve mütekaitleri ile yetimlerinin maaşlatı yekü- nundan her ay yüzde sekiz tevkif ve idare bütçesinin varidat faslına irat kaydolunacaktır. Bu kanun meriyete 'girmeden evvel idarece tekaütlüğü icra kılınmış olanlarla ( yetimlerinin (tahsisat fevkalâdelerile beraber almakta oldukları maaşlarının yüzde onu 1 haziran 932 tarihinden itibaren tahsisatı fevkalâdelerinezammolu- nacaktır. Idare memurini muvazzafasından ihtiyat zabiti sıfatile askere alınıp orada iken malül ve artık idare hizmetine avdetleri gayrı kabil olanlarla bunların şahadetlerinde yetimlerine (Oidare ile rütbei askeriyeleri maaşınin hangisi fazla ise onun üzerinden maaş tahsis olunacaktır. 306 tekaüt nizamnamesi muci- bince o maaşlarından yüzde beş tekaüt aidatı kesilmek suretile müstahdem olup bu lâyiha ile tekaüt (hakları omürtefi (olan müstahdemine evvelce kesilmiş takaüt aidatı yüzde altı faizle birlikte emanet hesabında mukay- yet aidat mevcudundan iade edilecektir. Sahte yaver Bir kunduracı dün Üsküdarda tevkif edildi Dün kendisine Reisicumhur Hz. yaveri Naşit bey süsünü veren kunduracı Hüseyin ismindeki 29 yaşlarında biri, Üsküdar müddei umumiliği tarafından tevkif edil miştir. Bu genç, son günlerde ünifor- malı ve kordonlü olarak Üsküdar- da dolaşmağa başlamış ve iptida hic kimse kendisinin vaziyetinden şüphe etmemiştir. Hüseyin bundan cesaret (alarak Odün birinin işini takip etmek üzere gelmiş, Müddeiumumi Burhaneddin beyi ziyaret etmiş, Üsküdar müddei umumiliğine kendisini yaver Naşit bey olarak takdim ile elindeki işin yapılmasını rica etmiştir. Burhaneddin bey, evrakı tetkik ve muamelesini neticelendirmek için sahte yaveri odasında alıkoy- muş, diğer taraftan vaziyetten şüphelenerek muavinlerine yaver Naşit beyin Istanbulda olup olma- dığının tahkikini bildirmiştir. Tahkikat © neticesinde ( Naşit beyin bugünlerde Istanbula gel mediği anlaşılınca derhal Burha- neddin beyin odasına zabıta me- murları davet edilerek sabte zabit ve yaver hakkında zabıt tutulmuş, kendisi hemen ceza mahkemesine sevkedilmiştir. Mahkeme Hüseynin tevkifine karar vermiştir. Müddeiumumilik bu mesele etrafında tahkikata başlamıştır. Para meselesinden kavga Aynalı çeşmede oturan Yervant efendile ( kiracısı Sakip efendi arasında para meselesinden kavga çıkmıştır. Sakip efendi kavga neticesinde bıçağını çekmiş, Yer- vant efendi kurtulmak için pencre- den atlamıştır. Bu esnada Yer- vant efendi ayaklarından yaralan- mıştır. Demirle babasını yaraladı Karagümrükte, Hayri isminde birile oğlu Yusuf arasında bir kavga çıkmıştır. Yusuf, hasta olan anasına iyi bakmadığını iddia ederek, babasına çıkışmıştır. Bu arada ağız kavgası büyümüş, Yusuf, bir demir parçasile, Heyri, efonliyi bazı yerlerinden yara- lan.ıçştır. omar aa MK MA amma