26 Kasım 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 6

© AK i < Cilt : XXXVII Sayı: 649 26 Kasım 1966 HAFTALIK AKTÜALİTE MECMUASI YURTTA OLUP BİTENLER Süleyman Demirel söylüyor Hesapsız hesap, inanılmaz gaflet Millet Bindiği dalı kesenler "Bu hafta, bilhassa İstanbul ve An- kara gibi Türkiyenin büyük şe- hirlerinde, İnönünün tabiriyle 'sa- de vatandaşlar" ın dilindeki söz: "— Ne olacak bu işler?” idi. Soru, tehlikeli bir alt-mâna taşı- masaydı belki önemsiz sayılabilir- a bu şikâyeti yapanlar "Ne olacak bu işler, Demokrasiyle?" merak ve endişesini yüreklerinde 4 duyuyorlardı. İstanbulda, işi gücü olanlar, en kalabalık caddelerden biri üzerinde vuruşan göstericilerle polisler yüzünden saatlerce yollar- da kalmışlardı nkarada bu tarz çatışmalar trafiği sık sık durduru- yordu. Adapazarında ise, S.S. tipi bindirilmiş kıtalarla kongre basma sonunda düzinelerle kimsenin ya- ralanmış olması, haftanın başında derin bir infial uyandırdı. Bu anarşi neydi ve Türkiye ne- reye gidiyordu? Eğer Başbakan De- mirel bir "hesapsız hesap'"ın veya bir "inanılmaz gaflet'in neticesi, De- mokrasiye mi girişilecek bir ha- reketin sempatik bulunmasının or- tamını hazırlamıyorsa, yaptığı teş- viklerin ve Hükümetinin tutumu- nun bu neticeyi kendiliğinden ver- memesine imkân yoktur. Haksızlığa uğradığını sanan veya bir isteğini duyurmak için başka ça- resi kalmadığını düşünen grupla- rın sokaklarda gösteri yapmak hak- kı, elbette ki demokratik rejimin basit bir icabıdır. Ama demokratik rejimlerin başka bir icabı, kuvvetli ve basiretli hükümetlerdir. Son günlerde çok gösteri, güvenlik kuv- vetlerinin ihtiyatsız müdahaleleri sayesinde önem kazanmakta, gazete sütunlarına aksetmektedir. Halbuki böyle bir tecrübe, 1961 seçimlerin- den sonra, İnönünün Başbakanlığı sırasında geçirilmiştir. İnönü Hü- kümetlerinin ilk günlerinde ' 'yalına- yak işçiler" den "sınıfta kalmış öğ- renciler"e ve "taksi şoförlerini pro- testo eden minibüs şoförleri"ne “türlü çeşitli" grupların sokaklara fırladığı hatırlardadır. O zaman bir çok kimse, Başbakan İnönüden "bunlara karşı tedbir" almasını is- temiştir. Fakat. İnönü sükünetle ve devlet adamlığı tecrübesiyle- gösterilerin gülünç hale gelmesini, umursanmaz olmasını, mânasını kaybetmesini beklemiştir; Çok bek- lemesine de lüzum kalmamıştır. Hâlâ gösteri yapmakta direnenler daha bir süre, halkın kayıtsız na- zarları altında sokaklarda dolaşmış- lar, en sonda onlar da bıkıp bu â- deti terketmişlerdir. İnönü Hükü- meti hemen hiç bir gösteride polis kullanmak zorunda kalmamış, ate- şin üstüne petrol dökmemiştir. Ama Başbakan İnönü bu tavrı takınırken o "silâhlanmış siviller"- den, korkunç macera romanlarını hatırlatan isyan heveslilerinden, âsi çetelerinden, bunlara karşı di- renme hakkından hiç bahsetmemiş, 26 Kasım 1966