10 Eylül 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32
K | VA PL AR ATATÜRK (Bir Milletin Yeniden Doğuşü) indi: Lord Kinross. Türkçeye - virenler: Nihal Yeğinobalı - Ayhan Tezel. Sander Kitabevi (yayınları, İstanbul 1966, birinci cilt, a boy, 408 sayfa, 20 lira, “J,ord Kinross, adından da anlaşila- cağı üzere, bir ingilizdir. Tanın- mış bir gazeteci ve yazardır, Geçen Yıl İngilterede Weidenfeld and Ni- colson tarafındarı yayınlanan “Ala türk” adlı kitabı yazmak için tam beş yil uğraşmış, uzun süre Türki- yede kalmış, Atatürkün o hayatta ölan yakın arkadaşları ile ayrı ayrı konuşmuş, Çankayada Cumhurbaş- kanlığı “arşivlerinde araştırmalar yapmıştır. Kinross'un, yayınlanmasıyla bir- likte dünya çapında yankı yapan ve İngilterede yayınlanmasından sonra hemen ardıardına üç baskısı yapılan, Amerikada ayrıca yayınla- nan, fransızca, italyanca ve İspan- volca; çevrilmeğe çalışılan bu kitabının - hazırlanması sırasın» ka aynakların birkâç tanesini sıralamak, kitabın ciddiye. ti için oldukça fikir verecektir. Lord Kinross, bu kitabını için 1920.24 yıllarında İstanbulda İli tere Büyük Elçisi olarak bulunan Sir Horace Rumbold'un dosyaları m henüz yayınlanmamış olan Ami- ral Sir Bertram Thesiger'in Bahri- ye Hatıralarını, Alan Moorehead' v henüz yayınlanmamış Atatür! “oniki a Hatıralarını, Ali Fuat Ce- yun ingilizceye Mos- kova Hatıralarını, amerikalı Amiral Bristol'ün Washington Kongre Kü- tTüphanesindeki evrakını, Washing- ton Milli Arşiv Dairesindeki bazı “evraki, Amerikan Büyük Elçisi Gre- ew'in evrakını, Hindistandaki Hila- fet Fırkası ile Kemalist Hükümet arasındaki. ilişkileri belirten evrakı ve türk hakkında yazılmış daha pek çok kitabı ve belgeyi gözden ir nk : Kinross'un Sofyada, Paris- Bk e Harvard Üniversitesin- de ve daha dünyanin çeşitli yerle rütde 3 bul kilan için araştırma ağ egr kl iğ çe. Hasan Rıza Soyak, bay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy, Tevfik Rüştü Aras, Bayan Fethi Okyar, Osman Okyar, Halide Edip Adıvar, Falih Rıfkı Atay, Kılıç Ali, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Bayan Ruşen Eş- ref Ünaydın, Afet İnan, Sabiha Gök- çen, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Hasan Âli Yücel, Behiç Erkin, Fuat Bulca, Tevfik Bıyıkoğlu, İsmail Hak»: kı, Kâzım Özalp, Fuat Köprülü, Sa- kir Zümre, Yusuf Kemal Tengir- şenk, Hüseyin Pektaş, Ahmet Ad. nan Saygun, Uluğ İğdemir, Cevat Dursufloğlu, Ahmet Emin Yalman, Şevket Süreyya Aydemir, Kadri'Ce- nani, Ahmed ve Abbas Celği, Behn- çet Kemal Çağlar, Akdes Nımetr Ku. rat, Esma Nayman, Leylâ Çambel, Şefika Urgan, Süreyya (— Agaoğlu; Tayyip Gökbilgin, Kemal Karpat, Satvet Lütfi Tozan, Reşit o Saffet Atabinen, İrfan Orga, Ernest Altun- van, Albert Hurani, Sami Günzber$ ile ayrı ayrı konuşmalar yaptığın: da eklersek, bu kitaba, “Atatürkün gerçeğe en uygun biyografisi” sıfa- tünın pek de haksız verilmediği so- nucuna kolaylıkla varılabilir. Bir yabancı gözü ile şimdiye (kadar * Atatürk'için'bir hayli biyografi, ya» e, başta Atatürkün en en yakın arka- O İnönü olmak üzere, Rauf Or- 32 . Armstrong'un meşhur undan başlamak üzere Jacgücs Ba- inville, Mechin Benoist, Hetısi'Be- raud, Charles Chambrun, Chantitch, Prof. Ch'i Tyu-hsi, Jean Deny, Hans Froembgen, Paul Gentizon, Ait Shah İkbal, Hüssein Kadria, Shah Kan- tial, Sir Percy raine, Martino, Tan Melia, Herbert Melzig, Mikusch, Nagarajen, Fritz Roşsler, General Sherill, Comte Sforza, Philippe Zi ro, Hugh Worthom tarafından ye zılan Atatürk biyografileridir. Tür- kiyede de, son yıllarda en mükem- meli Şevket Süreyya Aydemir târa- fından kaleme alınmış vüze ya kın Atatürk biyografisi olduğu bi- Hnmektedir. Lord Kinross,. itiref etmelidir ki, Atatürk biyografileri: nin, 'ket Süreyyanın ize e mı” bir kenara kemmelini yazmıştır. İngilterede kitap olarak yayın” an kitabı a Sander Ya yınları arasını bir baskı fle cilt cilt YAYLAR aktadır. o Çevrisi Nihal Y. A yhan ta- rafından, oldukça itinalı bir şelil MAŞ e Gk ee ee tesinde özeti Yayınlar—— * UKLUĞUM VE GENÇLİĞİM aza öm pip iren: Fincan Çevi Yur Bilgi Ve K e 4 lira, İZMİRİN İÇİNDE AMERİKAN NEFERİ Şükran Kurdakulun şiirle- ri, Ataç Yayınları, 32 sayfa 250 Kuruş. € * UNUTULAN ADAM Nâzım Hikmetin ovunu, Dost vayını, 67 sayfa, 4 lira, * GÜNÜMÜZDE SAĞCI FİKİRLER Simone de Beauvoir'ın in- celemesi. Çeviren: Cemal Sü- reyya, ein, Yayını, 95 say- fa, 4 lira. KOMÜNİST ÖĞRETMEN . DÂVASI Raik Muzaffer Amacın sa- vunması, Kaya Yayınları, 48 * sayfa, 3 lira. ASYADA MARKSİZM VE MİLLİYETÇİLİK , ç Helene 'Carröre d'Encausse Stuart Schram'dan çevirenler: Sevil Avcıoğlu, Adil Aşçıoğlu. Yön" Yayınları, 150 sayfa, 6 li- râ. * ' AZ GELİŞMİŞ ÜLKELERDE ASKERİ DARBELER VE DEMOKRASİ Derleyen: Fethi Naci. Ger- çek Yayınları, 120'sayfa, 5 lira, * TÜRKİYEDE SOSYALİZM A. Cerrahoğlunun inceleme» si. Çığ Yayınları, 100 sayfa, 5 lira. de yapılmış olan Lord Kinross'un “Atatürk”ü, her evin “kitaplığında yer alacak ve zevkle, dikkatle oku nacak bir eserdir. 10 Eylül 1966
