27 Ağustos 1966 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

DUNYADA OLUP BiTENLER | Komünist Çin Mao ve mirası bir, süredir de- siyasal sarsıntı- lar, geride bıraktığımız hafta içinde açığa çıkan bir gelişme ile gerçek anlamını kazanmış bulunmaktadır. » Artık öyle anlaşılmaktadır ki, bu sarsıntılar, Çin Halk: Cumhuriyeti: nin kurucusu Mao Çestungun ken- di halefini kendi eliyle seçmek iste- mesinden doğmuştur, Mao'nun kendi yerine bırakmak istediği adam, geçen hafta belli ol- muştur. Bu, Komünist Çinin 1959 vılındanberi Savunma Bakanlığını yapan uğumız Perşembe günü Pekinde yi Komünist Çinde vam edegelen pılân büyük bir gösteride “Çindeki.. gösterilerde bunlara katılanların sâ- vısı binlerle veya vüzbinlerle değil, milyonlarla sayılır. Lin Piao, Mao Cestungun hemen sağında yer almış ve halka Mao adina bir Konuşma yâ- parak, bu toplantıya katıldıkları i- çin teşekkür etmiştir. O gece toplan- unun ayrıntılarını bütün. Çine yaynı» , layan Pekin radyosu, Lin. Piao'nun adını hemen Mao'dan sonra anmış- ür ve Savunma Bakanından “Mao nun çok sevgili arkadaşı” diye söz etmiştir. Oysa, daha son günlere ka: dar Çin hiyerarşisinde ikinci sırayı işgal eden devlet başkanı Liu Şao Çi. listenin pek altlarına düşüvermiştir. Başbakan Çu Ew-lai ise şimdilik ü- cüncülüğü kimseye bırakmış değil dir. * AĞIR ÖĞRENEN VE GERİ ZEKALILAR | için Li Şe ÖZEL EĞİTİM ve TEDAVİ YURDU. “ Lin Piao'dur. Geride bırak- Lin Piao'nun Mao'nun mirasına konacak adam olarak belirmesi bü- tün dünyada çeşitli yorumlara yol , açmıştır. Bu yorumlarım çoğunluğu hiç de iyimser değildir. Hatta ünlü The Ecönomist dergisi bu konuyla ilgili olarak “yazdığı : başyazıya “Ü- çüncü Dünya Savaşı” diye başlık bi- le atmıştır. Çünkü, Mao'nun yap- tığı seçim, genellikle, Pekinin dünyâ: nın dört bir köşesindeki huzursuz: ukları körükleyip o desteklemeye devam edeceğini gösteren *kuvvetli bir belirti sayılmaktadır, Gerçekten, Lin Piao böyle bir. po- litikanın adamıdır. Geçen yıl yayın- ladığı “Halk Savaşları Üzerine” baş- likli bir yazısında dünyanın tâşra- sında, yani Asya, Afrika ve Lâtin A- merikada'patlak verecek *çete .çar- pışmalarını Komünist: Çinin mütla- ka desteklemesi gerektiğini savun- muştur. Lin Piâo'ya göre, Amerika ile Batı Avrupada -kendisi buralara “Dünyanın Kentleri” 'adını vermek- tedir. yaşayan emperyalistleri çev- releyip yenmek için başka çare vok- tur: Çeşitli yorumlar L in Piao'nun'bu < yazıyı yayınla masından buyana bir yıl geçmiş- -tir. Bu bir yl içinde burnunu Çin dışmdaki pek çok maceraya sokan Pekin, önemli diş.politika başarısız- lıklarıma uğramıştır. Komünist Çi nin Afrikadaki etkisi birdenbire'çok azalmış, tarafsız blok savaş “kun: dakçısı bir <dış-politikayı benimse meye yanaşmamış, Endonezva :ko- . Kayıtlara Başlıyor BROŞÜR İSTEYİNİZ Müiawat : Atatürk, Bulvarı 87/9 Yenişehir — Ankara belir, 121754 — 122788 / 26 — (Has: 2193) — 285$ münistleri, bazı söylentilere göre, sayısı bir milyona yaklaşan kurban * vermişlerdir. Bu durumun, Pekinde, daha gerçekçi bir dış politika izlen- mesini isteyenler kadar Komünist Çin ordusunun Lin Piao'nun savun- duğu gibi bir ihtilâl ordusu değil, fakat tıpkı Amerikân ve Sovfet or duları gibi düzenli bir çağdaş ordu olmasını isteyenleri de kuvvetlendir- mesi gerekirdi. Fakat Mao, ağırlığı- nı, geçen yıllarda fâzla bir yere ula- şamamış olan ihtilâlciliği savunan- ların arkasına koymuş ve önce 'po- litik kademelerde, onun arkasından da orduda yapılan bazı temizlikler. den sonra, Lin Piao Çin liderinin muhtemel) halefi ilân edilmiştir. Mao Çestungu bu davranışa “ -i- ten nedenler: hangileridir? Bu so- vu hemen hemen herkes tarafından bir. başka” türlü cevaplandırılmak- tadır. Fransız yorumcuların büyük çoğunluğuna göre Mao'nun bu dav- ranışının altında Vietnam Savaşının giderek şiddetlenmesi olayı yat- maktadır. i Birleşik Amerikanın Ko münist Çini şu veya bu bicimde di- ze getirmek istediğine inanan Mao, devlet gemisinin dümeninde halk savaşlarında uzman olan ve Korede koca Amerikan ordularına kafa tu- tan. bir askerin bulunmasını, d a , daha uysal tavırlar takınmak taraflışı parti adamlarının bulunmasına ter- cih etmektedir. Amerikalı yorumcu lar ise, kendi işlerine daha uygun geldiği için olsa gerek, bu gelişme- leri Komünist Çindeki siyasal ve 'c- konomik güçlüklere bağlamakta ve 700: milyonu aşkın bir kütleye 'de- vamlı- bir ihtilâl heyecanı vermenin kolay olmadığını söyleyerek, bu he- vecanı ancak devamlı bir dış tehli- ke ve çatışma havasının-ayakta tu- tabileceğini ileri sürmektedirler. Bu yorumculara göre, Lin Piao bu ha- vayı en iyi yaratabilecek adamdır. Bütün bü olup-bitenlere ovağ men, Komünist Çindeki iktidar çe- 'kişmesinin Kesin olarak sonuçlan- dığı söylenemez. Asıl çekişme, Mao ortadan çekildikten: sonra başlayıp sonuçlanacaktır. Bu bakımdan; Ko- münist Çin olaylarını asıl bundan sonra dikkatle izlemek gerekir. 7 Ağustos 1966