12 Haziran 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

DIŞ GEZİLER ilaçlama Tarımsal kalkınmada o başarı de durunca etrafına halk birikti. Yol cular bir şey içmek istediler. Bir ke- narda, şerbet satan bir seyyar satıcı duruyordu. Bardağa bir kaşık kadar şerbet özü koyuyor, üstünü suyla dol- duruyordu. Şerbetin yeşili ve pembesi vardı. Bardağı 5 stotinki idi, Stotinki, levanın yüzde biridir. Yani, kuruşu- dur. 1 leva ise 6 türk lirası etmekte- dir. Yolcuların türk olduğunu anla- yan bir bulgar türkü onlara para ver dirtmedi. "Yoo... (Dünyada olmaz! Ben, Kartallıyım. Orada akrabalarım var. Size şerbetleri ben ikram ediyo rum" dedi ve şerbetçiye 20 stotinkiyi adeta zorla verdi. Güzel tabiat, kılıklı insanlar, fena ti . Rarnblerdeki dört türk birbirlerine takılmaktan kendilerini (oalamadılar: "— Gidi komünistler! Göz boya- mak için buralardaki halka, otomo- billere el salalayın diye talimat ver- mişler, duvarları badana ettirmişler, yol üzerindeki köylerin sokaklarını yıkatıp araziyi düzeltmişler.. Ne pro- pagandacıdırlar, bu hınzırlar!" Gerçek şudur ki bu hayret, hudut- larımızın tam ötesindeki bir memleke- şinen kötülemenin neticesidir. bu bilgisizliğin bazı gerçekleri sakla- masına imkân yoktur. 8 milyonun bi- raz üstünde bir nüfusa sahip olan 6 Bulgaristanın 1964 yılındaki elektrik istihsali 7 milyar kilovat saati geç- miştir ve her köyde elektrik bulunma- sındaki sır budur. Bulgaristandaki öğretmen adedi 80 bin civarındadır ve her yüz kişiye bir öğretmen düş- mektedir. Onaltı yaşına kadar ço- cuklar tahsil mecburiyeti var- dır ve bu sınıfa dahil olanların yüzde 96'sı okumaktadır. Bulgarista- --n bu tarz 5700 okulunda 1.700 000 çocuk tahsil görmektedir. Her köyde bir okul bulunmasındaki ve halkın yüzde 98'inin okuma-yazma bilmesin - deki sır budur. Madalyonun tersi Eğer o 1942-43 yıllarında oAnkâradaki Siyasal Bilgiler Okulunda ders ver mekte olan Prof. Fuat Köprülünün Bulgaristan hakkındaki bir sözü ha- tırlanmayacak olursa zaten bu geliş- meyi -komünist propagandasının i- nandırmak istediği gibi- sadece komü- nist sistemin bir kerameti sanmak ka- bildir. Prof. Fuat Köprülü, kendine mahsus konuşma tarzı olan bir baba- yani kimsedir. Daha komünizm Bulga- ristana gelip yerleşmediği o günlerde Prof. Fuat Köprülü, öğrencilerine şöy le derdi: — Ah sinema kuşları ah. şu Bul- garistan bile elli sene bizden ileri!" Gerçekten de, bugün Bulgaristan- daki rejimin propaganda broşürlerin- de bile meselâ öğretim bakımından komünizmin mükemmel bir miras al- mış olduğu gizlenememektedir. Oku- ma-yazma nisbeti Bulgaristanda da- -ma çok yüksek olmuştur ve Bulga- ristanda sokaklar hep yıkanagelmiş- tir. Eğer komünizm bir sihirli ilâç ol- saydı bulgar madalyonunun öteki yüzü de pırıl pırıl parlardı. Halbuki bugün Sofyada, iki oda bir sofalı, bir mut- fak ve bir tuvaletli apartman dairele- rinde iki aile birden oturmaktadır. Böyle bir durumun, sebep olacağı sos- yal sapıklıklar bir yana, ne tahammül edilmez bir hayat tarzı olduğu gözler önüne kolaylıkla getirilebilir, iki aile, hayatlarının her sabahı en basit ihti- yaçlarını gidermek için tuvalet kapı- sında kuyruk olmaya mecburdurlar. Meyva memleketi (Bulgaristanda meyva yoktur ve gıda maddeleri kara borsa metaidir. Elbise, ayakkabı dük- kânları doluysa da bunların kaliteleri son derece düşüktür ve ancak "mutlu azınlık" elbiselerini o İngilterede dik. tirip ayakkabılarını İtalyadan getirt- mekte ve kendi boynuna fransız kra- vatını, karısının sırtına fransız man- tosunu geçirmektedir. "Mutlu azın- lık"a karşı bir tepki olarak çıkmış ol- mak iddiasındaki komünizm bu sınıfı yok edememiş, Yugoslavyadaki Cilla- sın bahsettiği oO"Yeni Sınıf'i yarat- mıştır. Bu sınıf nasıl oYugoslavyada ve Polonyada ve Rusyanın kendisin- de varsa Bulgaristanda da mevcut- tur ve öyle görünmektedir ki her top Sofya yakınlarında bir çelik konstrüksiyonu El işler, dil övünür AKİS, 12 HAZİRAN 1965