22 Mayıs 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

KİTAPLAR - TEK OoÂ(ÂADAM Şevket Süreyya Aydemirin Atatürke ait biyografisinin üçüncü ve son cildi Remzi Kitapevi - İstanbul 1965, 577 sayfa 15 lira. İsteme adresi: İstan- bul, Remzi Kitapevi, Ankara Cad. No. 93. Türkiye (o Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk hakkında şimdi ye kadar pek çok kitap yazıl- mıştır. Ama itiraf etmek gerekir ki, sayıları ikibini geçmiş olan bu eser- ler içinde Mustafa Kemali şânına lâ- yik bir şekilde doğru dürüst incele- yen, kâsik ve zaman zaman meddah- lığa varan biyografi dışında Mustafa Kemalin ve yarattıklarının gerçek de- geri üzerinde duran dört başı mâmur. bir eser yazılmamıştır. Mustafa Ke- mali bilimsel bir (incelemeyle gözler önüne - koymaya ise kimse yanaşma- mıştır. Şevket Süreyya Aydemirin ü- çünoü cildi de yayınlanarak tamam- lanan dev eseri de aslında Mustafa Kemalin bütün yaptıklarının ve yap- mak istediklerinin tam bir teşhisi de- ğildir. Şevket Süreyya Aydemir ki- tabında Mustafa Kemali başka bir a- çıdan ele almıştır. Bu ele alış açısı, herşeyden önce, bu devletin kurucusu- nun tam bir biyografisini eksiksiz ve yanlışsız verebilmek olmuştur. Şevket Süreyya konuyu bir romancı gibi ele almış konuya okuyucusunu sıkmamak için yumuşak bir üslüpla girmiş, ama tarihi gerçeklerden bir an bile ayrıl- mamağa, yazdığı her satırı da mutla- ka belgelere (o dayandırmağa özel bir gayret i göstermiştir. Sadece son cildi 577 "Tek Adam", sayfa olan daha önce yayınlanan Yayınlar - ve Mustafa Kemali doğduğu 1881 den 1919 Mayısına kadar inceleyen 390 say- falık ikinci cildi ile 1600 sayfaya yak- laşan gerçekten dev bir eserdir. Pek uzun ve ömür törpüleyen bir çalış- manın meyvası olan "Tek Adam"da Şevket Süreyya Aydemir, kitabına ni- çin Tek Adam dediğini şöyle anlat- maktadır: "Mustafa Kemal bir tek adamdı. Tarih içinde misyonu olan, bu misyonunu benimseyen ve onu ta- hakkuk sahasına çıkarabilen adam." Mustafa Kemali, Mustafa Kemal edebiyatının dışında tanımak isteyen her insanın mutlaka okuması gereken "Tek Adam'ı, itiraf etmeliyim ki, ge- ne iyi tanıtan yazıyı da Şevket Sü- reyya Aydemir yazmıştır. Onun, "Tek Adam'ın üç cildinin arka kapakların- da yer alan şu cümlelerini olduğu gi- $i buraya aktarmak, kitabı da, kitabın konusunu da okuyuculara en iyi an- latacak yoldur. / İşte yazarının kale- miyle Tek Adam: "Tarilh, belki de hiç kimsenin değildir. O, kendi örgü- sünü kendi tezgâhında, kendisi dokur. İnsanlar, fikirler ve devletler bu tez- gâhın örgüsüdür, onun kanuniyetleri- ne göre işlenir dururlar. Eğer bu ka- nuniyetler içinde bir misyonumuz var- sa ve onu kullanmayı başarabilirsek, tarihin örgüsüne renk, şekil veririz. Bu örgüye damgamızı vururuz. Fa- kat kader, eğer bizi yanlış seçmişse, tarihin örgüsünde bıraktığımız, ni- hayet kanlı bir gölgeden başka bir şey olmaz. Mustafa Kemal kimdir? Asker mi? Teşkilâtçı mı? Devlet adamı mı? Ön- DERGİLER 27 MAYIS ATATÜRÇÜLERİNDİR 27 Mayıs Milli Devrim Derneğinin aylık dergisi. Sayı: 3 27 Mayıs Milli Devrim Derneği tarafından yayınlanmaya başlanan "27 Mayıs Atatürkçülerindir" dergisinin Mayıs sayısı, 28 Nisan 1960 devrim şehitlerinin aziz hatırasına adanmış. Turan Emeksiz ve Nedim Özpolat ile öteki hürriyet savaşı kahramanları, bir ayağını kaybeden Hüseyin Onur, coplananlar, süngülenenler, üzerlerine yaylım ateş açı- -anlar, topyekün bir türk gençliğinin , hürriyet savaşının hikâyesine ayrılmış olan dergide ayrıca Prof. Bahri Savcı ve Mustafa Okun da ayni konuda yazılan yer almaktadır. Derginin en ilginç yanı ise, 22 Şubat olaylarına ışık tutan bazı açıklamaların da zaman zaman yayın- lanmasıdır. Nitekim bu sayıda da bu konuda, Hava Kuvvetleri Komu- tanlığına sığınmış politikacılara ait pek ilginç belgeler yer almakta- 1.S. dır. İ. 32 GÜLLÜCELİ KAZIM Yusuf Ziya Banadınlının uzun hikâyesi, Hür Yayınevi, İsteme adresi: İstanbul, Beyazıt, Beyaz Saray Kitap Çarşısı Hür Yayın- evi, 132 sayfa 4 lira. KURTULUŞ SAVAŞI DESTANI Nâzım Hikmetin destanı, Yön yayınları, 7! sayfa 10 lira, is- teme adresi : P-K. 512 - İstanbul KIŞIN BAHAR İffet Halim Oruzun şiirleri, İs- tanbul Çolakoğlu matbaası, 80 sayfa 5 lira. KÖYLÜ GÖZÜYLE AVRUPA Tabir Kutsi Makalın gezi not- ları, Tarla Yayınevi, 92 sayfa 4 lira. İsteme adresi-: Tarla Yayın evi PK 36 - Beyazıt - İstanbul cü mü? Elbette bunların hepsi. AÂmâ hepsinden önce obir mantık adamı- Kaderini hayale, heyecana ve tesa- düflere bağlamayan, o bunların hep- sinden faydalanan, ama talihinin ör- üsünü, mantığın ve zaruretlerin dü- gümleri ile dokuyan bir hesap adamı... Bir düzen sanatçısı. Bir determinist... Onun yükselişinde tarihi tesadüflerin elbette payı var. Ama başarısının te- melinde yatan, şartların en doğru he- saplanışı ve kuvvetlerin eri doğru de- gerlendirilebilmesi demek olan tarihi mantıktır. Onun bu başarısının sırrı- nı ararken yarının tarihçisi. Mustafa Kemal hadisesini, her cepheden önce bu tarihi mantık açısından değerlendi- recektir. Kahraman olan, kahraman kala- bilendir. Yoksa tesadüfün yükselttiği adam, bir taraftan içgüdülerinin de- gersiz çatışmaları, diğer taraftan Za- manın, insaf tanımayan çarhları için- de kendini pek çabuk yer bitirir. Mus- tafa Kemal bir kahramandı. Kahra- man olarak kalmasını bildi. Tesadü- fün yükselttiği ve tesadüflerin rüz- gârları arasında bocalayan adam de- gğildi. Mustafa Kemal bir "Tek Adam" dı. Tarih içinde misyonu olan, bu mis- yonunu benimseyen ve onu tahakkuk, sahasına çıkarabilen adam. İşte bu kitap, o devrin ve.o İnsanın hikâye- sidir." İhami SOYSAL AKİS, 22 MAYIS 1965