3 Nisan 1965 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

DÜNYADA OLUP BİTENLER Batı Almanya Suç ve ceza Geride bırak tığımız hafta Federal Almanya Temsilciler Meclisinden (Bundestag) geçen bir kanun hem alman kamuoyunun, hem de hütün dünya basınının dikkâtini Kahire - Bonn ilişkilerinden obaşka bir alana aktardı- Bu kanuna göre, İkinci Dün- ya Sayası sırasında insanlığa karşı suç işleyen nazi suçlularının kovuştu- rulma süresi 31 Aralık 1969 tarihine kadar uzatılıyordu. Bilindiği gibi, bu suçlular hakkın- da kovuşturma açılma tarihi, alman ceza kanunlarındaki genel kurala uy- gun olarak, yirmi yıllık bir zaman a- şımı sonunda, 8 Mayıs 1965 tarihinde sona ermektedir. Fakat bu tarih yak- laştıkça bütün dünyada, özellikle İkin- ci Dünya Savaşında alman işgaline uğ- ramış ülkelerde, savaş sırasında işle- nen insanlığa karşı suçlarda zaman a- şımının işlememesi yolunda kuvvetli bir akım belirmiştir. Bu görüşü savu- nanlara göre ortalıkta daha cezalan- dırılmamış bir sürü nazi suçlusu var- dır ve bunların işledikleri suçlar genel ceza kuralları gereğince cezalandırıl- mamaktadır. Böyle olunca da, bu suç- lara yirmi yıllık olağan zaman aşımı Adenaller defterin sahibi Eski AKİS, 3 NİSAN 1965 Ludwig Erhard Akıl yolu birdir süresini uygulamamak doğru değildir. Tartışma ilk olarak ortaya çıktığı zaman, alman kamuoyu zaman aşımı süresinin kaldırılmasına kargı durum almıştır. Geçen ay içinde Federal Al- manyada yapılan bir anket, halkın ço gunluğunun nazi savaş (o suçlularının yargılanmasına son verilmesini istedi- ğini ortaya koymuştur. (o Öteyandan Federal Almanya Adalet Bakanı Buc- her de, zaman aşımı süresinin kaldı- rılmasının anayasaya ve genel ceza karşısında olacağını bildirmiştir; Nazi suçlularıyla ilgili tartışma or- -alıktatam bir karışıklık (o yaratmış- ken, eski Başbakan Adenauer ortaya bir teklifle çıkmıştır. Adenauer'e göre eğer bu suçlularla ilgili zaman aşımı. 1 Almanyanın tesliminden değil de. Fe- deral Almanyanın kuruluş tarihi olan 1949 yılından başlatılırsa, o zaman al- man adaletine dört yıllık bir kovuş- turma imkânı daha tanınmış olacak- tır. İşte geçen hafta Bundestag'da ka- bul edilerek Senatoya gönderilen ka- nun, Adenauerin bu teklifine (ouygun olarak hazırlanmış bir kanundur. İstifa ve sonrası Nazi b m kovuşturma süresi” i 45 yıl daha uzatan bu kan kabul edilmesi, Bonn'da çeşitli firlunaz lar koparmıştır. Bu fırtınaların en bü- yüğü Adalet Bakanı Bucher'in başın- da patlamış ve Dr. Bucher önceden verdiği söze uygun o olarak istifasını vermiştir. Erhard koalisyonunun sağ kanadı sayılan Hür Demokrat Partiye mensup olan Bucher'in istifası bu ko- alisyonda önemli sarsıntılar yaratmış bulunmaktadır. Siyasi gözlemciler Buc- her'in istifasının hafif de olsa bir ka- bine buhranına yol açacağını ve zaman aşımını ele alış biçimi, Orta Doğu po- litikası ve Fransaya karşı takındığı tavırdan dolayı zaten başı dertte olan Dr. Erhard'ın durumunu daha da sar- sacağını ileri sürmektedirler. Bilindiği gibi, Batı Almanya kabi- nesi 21 bakandan kuruludur ve bunla- rın beşi Hür Demokrat Parti üyesidir. Şimdiki durumda öteki Hür Demokrat Bakanların istifa oedeceklerini göste- ren bir belirti yoktur. Bununla bera- ber. Bucher'in istifası Hür Demokrat- Hristiyan Demokratlar arasın- 25