YURTTA OLUP BİTENLER cüssesi ile Saadettin Bilgiç," yüzünden hiç eksilmeyen tebessümü ile Faruk Sükan, iriyarı Şükrü Akkan, ufak te- fek Muslihittin Gürer ve daha birçok AP 'li farkedilmekteydi. AP Büyük Kongresi öncesinde Bilgiç taraftan o- larak bilinen bu milletvekillerinin böy- le bir toplantı yapmalarının akla ge- lenili k sebebi, ertesi gün Grupta ya- pılacak olan Temsilciler Meclisi Oüye- liği seçimiydi. AP. Temsilciler Meclisi, parti tü- züğüne göre, "Kongreden sonra en yüksek karar organı" dır. Yakın geç- mişte, özellikle af gürültüleri o sırasın- da sık sık toplanan ve ismini duyuran bu "nevi AP" ye münhasır" kurul,bu. cumartesi günü yine bir toplantı ya- pacaktır. Bu toplantının önemi, par- tinin dizginlerinin önemli bir kısmını elinde tutacak olan Genel Başkan ve- killeri seçiminden doğmaktadır. Parti içinde Genel Başkanlıktan sonra en ö- nemli kademe olan, teşkilât işlerinden sorumlu Genel Başkan Vekilliği (oma- kamına kimin oturacağı bu cumartesi günü yapılacak seçimle belli (oolacak- tır., Süersanın evinde yapılan kulis top lantısının esas sebebi ise, partinin Ge- nel Başkanlıktan sonraki kademeleri- ni ele geçirmek fikriydi, iki yıldan faz- la bir zamandan beri AP 'yi idare et- miş olan klik, kuvvetini meydana ge- tiren kenetlenmeyi devam ettirerek. Genel Başkan seçiminde uğranılan mağlübiyete rağmen, duruma tekrar hakim olmanın yolunu aramaktaydı. Grupta Temsilciler Meclisine üye ola- rak seçilecek ve. Genel Başkan Vekili seçimini kuvvetle etkileyecek olan. 10 milletvekili, bu bakımdan, mutlaka ken di saflarından olmalıydı. takviye ertesi Birliği tavsiye ve morali edici uzun söylevlerden sonra, gün Grupta yapılacak olan üye seçi- mine bir liste ile katılmak kararı ve- rildi. Toplantıda bundan sonra görü- len eğlenceli manzara, Siyasi Partiler Kanun Tasarısında şiddetle muhalefet ettikleri "ön seçim" Oomakanizmasını, kendi kulis toplantılarında ciddiyetle uygulamaları idil Temsilciler (o Mecli- sine üye olmak isteyen Bilgiç taraftar- ları adaylıklarım koydular, oylama ya- pıldı ve neticede On kişilik bir liste meydana geldi. Listenin belli olmasından sonra toplantı dağıldı. Fakat Bilgiç kliğinin kurmayları, Süersanın evinde bir süre daha kaldılar ve liste üzerinde çalış- tılar. Çalışmanın sonucu. Büyük Kong rede ikili oynadığı intiba uyanan Sa- karya milletvekili (Muslihittin Gürer ve daha bir-iki ismin listeden çıkarı- 14 " Saadettin Bilgiç Elim üstünde elim var larak yerlerine yeni isimlerin yazılması oldu "96 5"in ettikleri Salı sabahı saat 10'da toplanan AP Millet Meclisi Grupunda Bilgiçler, yaptıkları kuvvetli hazırlığa orağmen, beklemedikleri bir odurumla karşılaş- tılar. Süersanın evinde seçime on kişi- lik bir liste ile girilmesi için verilen karara rağmen Grupta, tam 57 millet- vekili adaylığım koydu! Gerçi bu aday lardan bir kısmı Süersanın Oo evindeki toplantıya katılmamıştı, fakat okatıl- dıkları oOhalde karara uymayanların çokluğu Bilgiç ve takımını epey endi- şelendirdi. Bilgiçin karşısında mücadele eden ve Genel Başkan Vekiliğine Ahmet Topaloğlunu getirmek isteyen bir za- manların meşhur Mutediller Grupu ise oldukça mütecanis bir manzara ar- zetmekteydi. Onlar daha önceden ka- rarlaştırdıkları on kişilik listeleri odı- şında pek aday göstermemişler, yani disiplinlerini bozmamışlardı. Oylar atılıp tasnife (o geçildiğinde "AP Koridoru" denilen kısma, eski günleri hatırlatan bir gerginliğin oha- kim olduğu görüldü. Mutediller ile Bilgiççiler arasında çoktan sona ermiş olan göğüs göğüse mücadele tekrar başlamıştı. Meselâ Mutedil Grupun mutedillik sıfatı ile uzaktan yakından ilgisi olmıyan mensuplarından İhsan Ataöv, tasnifin ilk anlarında bir ga- zeteci postuna şöyle diyordu: "— İlerde gidiyoruz!" Saadettin Bilgiç ise bu sırada, alı al moru mor, koridorları arşınlıyor, en - dişesini tebessümlerle örtmeğe çabalı- yordu. Tasnifin ilk anları Bilgiççiler için gerçekten korkutucu idi. Meselâ oyların yarısının tasnifi bittiği sırada. Bilgiç listesinin lokomotifi oŞükrü Ak- kan hâlâ onikinci durumdaydı. Bunun anlamı, Bilgiççi listenin tüm olarak ye- değe düşeceği idi. Fakat garip bir şey oldu ve tasnifin ikinci yansında Bilgiç çiler arayı kapattıkları gibi öne de geç tiler. Neticede Temsilciler Meclisine seçilecek on milletvekilinden altısını Bilgiççiler, dördünü Mutediller (o aldı. Böylece Bilgiççiler, Esat Kemal A y - bar, Şükrü Akkan, Ekrem Dikmen, Sü- leyman Çağlar, Enver Kaplan ve Ziya Uğuru; Mutediller ise Nizamettin Erk- men, Ramiz Karakaşoğlu, Cahit Yıl- maz ve Cevat Kanbolatı Temsilciler Meclisine sokmuş oldular. , Sonuç yine de Bilgiç ekibini tat- min etmemişti. Seçimden sonra, lo- kantada ve koridorlarda (Bilgiççiler, uzun tahliller sonunda, başarısızlığın sebebini buldular: Seçimlerde Genel Merkez tarafından kullanılacak olan yüzde 5 oranındaki Merkez konten- janı!, A.P. tüzüğü, partinin seçime ka- tıldığı illerde göstereceği adayların toplamının yüzde 5'i kadar (Merkez adayı gösterilmesine (oOimkân vermek tedir. Bu nokta, 1 9 6 5 seçimleri için kendi sandalyelerinden (okorkan AÂP milletvekillerinin hayalhanelerini süsle mektedir. Merkez kontenjanından mil letvekili olma fikrinin ancak ve ancak Merkeze yakın olmak, hattâ Merke- zin içinde olmakla gerçekleşebileceğini bilen AP milletvekilleri şimdi, bütün güçlerini bu yolda (o kullanmaktadır- lar. Siyasi Partiler 5 şen partilerarası lerin karar organlarının kanun tara- fından tesbit edileceği (o fikrinin yu- muşatılması ve bu işin tüzüklere bı- rakılmasından sonra devamlılığı (o ke- sinleşen oOÂAP Temsilciler o Meclisine bu yüzden rağbet artmıştır. Bu yüz- den bazı Bilgiç taraftarları, oSüersa- nın evinde alınan karara uymamışlar. "Temsilciler o Meclisine O seçilirsem, yüzde 5'ten de faydalanabilirim" dü- şüncesiyle ortaya atılarak, aday sa- yısını 57'ye yükseltmişlerdir. Bu durum, erken seçim teranesi utturmuş olan AP 'lilerin aslında se- çimden ne kadar korktuklarım orta- ya koymaktadır. Belki AP, parti ola- rak, seçimde kendini kuvvetli (o gör- mektedir ama, milletvekilleri tam ter AKİS, 18 ARALIK 1964